„Dusza Pana Cogito” Zbigniewa Herberta to wiersz, który stanowi refleksję nad duchową kondycją współczesnego człowieka. Główną opozycją w tekście jest przeciwstawienie przeszłości i teraźniejszości. Dawniej, jak powiada podmiot liryczny, dusza stanowiła integralną część istoty ludzkiej, dopiero śmierć oddzielała ją od śmiertelnego ciała. Inaczej jednak kwestia ta wygląda w wypadku Pana Cogito, który pełni rolę every mana – jest figurą każdego współczesnego człowieka.
Obecnie mamy do czynienia z wielkim kryzysem duchowości. Metaforycznym obrazem tego stanu rzeczy jest samowolne opuszczanie ludzkiego ciała przez duszę, a także jej dwuznaczne zachowanie. Otóż dusza zostaje w wierszu Herberta przedstawiona za pomocą personifikacji - jako niewierna kochanka, która chętnie wciela się w inne ciała. Wiadomo również, że w przestrzeni duchowej panuje swoista poligamia – ludzie muszą dzielić się duszami, ponieważ jest ich za mało. Co więcej, wbrew tradycyjnej nauce o nieśmiertelności duszy, u Herberta występuje ona jako stara kobieta, która przed lustrem czesze swoje siwe włosy.
Obecnie duchowość ulega zatem poważnemu skażeniu i powolnej destrukcji. Jej przejawy są coraz rzadsze i mało spektakularne. Jednocześnie jednak trudno odnaleźć w wierszu Herberta ton rozpaczy nad miałkością współczesnej moralności. Mamy raczej do czynienia z pobłażliwą ironią. Dawne sztywne normy etyczne uległy rozmyciu, a granice pomiędzy tym, co słuszne i niesłuszne uległy zatarciu. Człowiek nie może jednak rozpaczać nad tym stanem rzeczy, musi, jak Pan Cogito, pogodzić się z losem, bo „nie ma innego wyjścia”.
Streszczenie Hiob miał duży majątek siedmiu synów i trzy córki. Żył dobrze i cnotliwie był bogobojny. Pewnego razu szatan zarzucił Bogu że Hiob jest mu...
„Serce roście” (rośnie) to kolejny utwór w którym Jan Kochanowski wysławia radości prostego ale porządnego życia. Pieśń zaczyna się od opisu...
Streszczenie Przed domem konstruktora Klapaucjusza stała brzuchata czteronożna maszyna. Jak sama powiedziała - była Maszyną Do Spełniania Życzeń którą przysłał...
Geneza czas akcji „Noce i dnie” to z pewnością największy sukces artystyczny polskiej pisarki Marii Dąbrowskiej. Julian Przyboś deklarował wręcz: Kiedy chcę...
Opracowanie Mit o Tantalu to opowieść o ulubieńcu bogów który przez swą zuchwałość został skazany na wieczną karę. Mit może być interpretowany przede...
Streszczenie Akt pierwszy Scena pierwsza Pokój w zamku Cześnika; mężczyzna rozmawia z Dyndalskim - swoim sługą. Roztacza wizję szczęśliwego małżeństwa z Podstoliną...
Streszczenie „Test” Kadet Pirx zbliżał się do końca czteroletniego kursu dla kosmonautów. Pomimo problemów z koncentracją i niezbyt skorej do wchłaniania...
Już sam tytuł wiersza Kazimierza Wierzyńskiego przywodzi nastrój beztroski i radości życia. „Zielono mam w głowie” – tak może mówić człowiek...
„Z głową na karabinie” to wiersz Krzysztofa Kamila Baczyńskiego pochodzący z grudnia 1943 roku. Baczyński uznawany jest za sztandarowego przedstawiciela pokolenia...