Bohaterem bajki „Szczur i kot” Ignacego Krasickiego jest tytułowy gryzoń. Akcja dzieje się w czasie mszy świętej – szczur wszedł na ołtarz i przechwala się swoim krewnym:
"Mnie to kadzą" - rzekł hardzie do swego rodzeństwa.
Szczur jednak zaczyna krztusić się dymem kadziła. Wykorzystuje to kot, który rzuca się na zwierzątko i zagryza je.
W tym utworze znów mamy do czynienia z wirtuozerią autora w posługiwaniu się językiem. W mniej niż trzydziestu słowach potrafił on zawrzeć doskonałą satyrę na megalomanię i zadufanie w sobie.
Szczur szczyci się, że jest okadzany. Zwróćmy uwagę, iż „kadzić” oznacza także, w mowie powszechnej, bezwstydne wychwalanie – stąd gryzoń staje się symbolem wszystkich tych, którzy szczycą się tym, iż ludzie ich wysławiają. Krasicki zauważa, że w ten sposób łatwo wypaść żałośnie – w końcu pochwały niekoniecznie muszą być skierowane do nas albo też są nieszczere. Możemy też napawać się każdym dobrym słowem i swoją megalomanią budzić niechęć innych.
Krasicki nie tylko zauważa, że „okadzana” osoba może budzić zażenowanie. Podkreśla również, iż jest to niebezpieczne dla niej samej – łatwo bowiem popaść w samozadowolenie (tzn. zakrztusić się kadzidłem), co łatwo mogą wykorzystać nasi wrogowie.
Forma utworu (kilka informacji):
- trzynastozgłoskowiec
-rymy parzyste (aabb)
Napisany przez Jana Andrzeja Morsztyna epigramat „Niestatek Prędzej kto wiatr ” znalazł się w pierwszej księdze zbioru poetyckiego „Lutnia” który...
Streszczenie Żył sobie pewien szewczyk którego nazywano Dratewką. Zajmował się szyciem butów ale zajęcie to nie przynosiło mu zbytnich dochodów. Choć...
Streszczenie Część I Powieść poprzedza dedykacja dla żony Krystyny i cytat z „Domu umarłych” Fiodora Dostojewskiego. Witebsk – Leningrad – Wołogda...
Wiesz Franciszka Karpińskiego „Do Justyny. Tęskność na wiosnę” należy do najbardziej znanych przykładów polskiej XVIII-wiecznej liryki miłosnej. W...
Karol Wojtyła to postać niezwykle istotna dla dziejów świata w XX stuleciu. Trudno rozważać jego ostatnie ćwierćwiecze bez uwzględnienia Jana Pawła II. Zadumani...
„Potęga smaku” Zbigniewa Herberta to wiersz który odnosi się do konkretnej sytuacji społeczno-politycznej Polski a mianowicie czasów PRL-u. Tekst...
Streszczenie Życie Buby nieco różni się od życia jej rówieśniczek. Upływa jej ono na brydżu granym ze znajomymi dziadka oraz na krótkich chwilach...
Streszczenie Przedmowa Polska od niemal pół wieku jest ofiarą okrucieństwa bezwzględnych władców a zarazem krajem zamieszkanym przez ludzi gotowych do największych...
Streszczenie Królestwo Niebieskie porównane jest do człowieka który przekazał służącym majątek przed podróżą. Jednemu dał 5 talentów...
