Akcja pod Arsenałem – opis sytuacji

Akcja pod Arsenałem miała miejsce 26 marca 1943 roku w Warszawie. Została ona zaplanowana i przeprowadzona z sukcesem przez Grupy Szturmowe Szarych Szeregów. Chodziło o odbicie więźniów z Pawiaka, przewożonych przez Niemców z Alei Szucha. Wśród nich znajdował się jeden z bohaterów „Kamieni na szaniec” – Rudy, czyli Jan Bytnar.

Na przeprowadzenie tej akcji nalegał przede wszystkim Zośka, przyjaciel Rudego. Jeszcze przed ostateczną decyzją dowództwa chłopcy z Szarych Szeregów zaczęli zbierać niezbędne informacje. Wesoły bywając na Szucha z zamówieniami Wedla, starał się dowiedzieć, kiedy nastąpi przewiezienie więźniów. W końcu dowództwo wyraziło zgodę na akcję, a z informacji wynikało, że karetka więzienna pojawi się na ulicy Bielańskiej w piątek około godziny 17.

Członkowie Szarych Szeregów zaplanowali zasadzkę. Łącznik dał znak kapeluszem, że zbliża się pojazd, a Orsza zagwizdał, informując o tym pozostałych. Niespodziewanie na ulicy pojawił się policjant, który zorientował się, że dzieje się coś dziwnego i sięgnął po broń. Zośka zastrzelił mężczyznę. Wtedy kierowca karetki więziennej skręcił w ulicę Długą zamiast w Nalewki. Polscy żołnierze rzucili się w pościg i zatrzymali pojazd koktajlami Mołotowa. Auto zatrzymało się przy Arsenale Królewskim. Z samochodu wypadło dwóch SS-manów, a z bocznej ulicy wybiegł kolejny. Wszyscy zostali zastrzeleni, jednego z nich zabił Alek. Jeden z Niemców jednak długo się bronił z ukrycia. W końcu i on został zastrzelony. Słoń otworzył więźniarkę i uwolnił więźniów.

Rudy był w ciężkim stanie i został przeniesiony do ciężarówki. Podczas odwrotu oddział Alka został niespodziewanie zaatakowany przez grupę cywilów. Alek odniósł ciężki postrzał w brzuch. Bohatersko bronił jednak swoich ludzi i dzięki jego szybkie reakcji (wydobyciu granatu) polskim żołnierzom udało się uciec zarekwirowanym autem. Za samochodem pojawiła się jednak niemiecka ciężarówka, która również została unieszkodliwiona granatem. Alka przewieziono do mieszkania na Żoliborzu. Dwa dni po akcji pod Arsenałem Rudy i Alek zmarli.