Streszczenie
„Epilog. Upadek Paryża”
W czerwcu 1945 roku Gustaw przebywa w Rzymie, gdzie pracuje w redakcji pewnego czasopisma. Któregoś dnia bohater spotyka byłego współwięźnia, z którym przebywał w radzieckim więzieniu, a potem w łagrze. To on, z pochodzenia Żyd, pierwszy poinformował skazańców o upadku Paryża.
W łagrze pracował na uprzywilejowanej pozycji w brygadzie budowlanej. W czasie spotkania z Gustawem opowiada swoją historię. Okazuje się, że w obozie był donosicielem, dzięki czemu nie został przeniesiony do ciężkiej pracy w lesie. Z powodu jego fałszywego donosu rozstrzelano czterech Niemców. Żyd pyta Gustawa, czy po tym, co przeszedł w łagrze, rozumie jego postępowanie. Bohater jednak nie okazuje mu współczucia, zrozumienia i wybaczenia.
Interpretacja
Gustaw Herling-Grudziński w scenie z epilogu wyraża przekonanie, że człowiek nawet w najgorszych okolicznościach może zachować godność. Przejawia się ona w możliwości wyboru pomiędzy moralnością i całkowitym upodleniem etycznym. Są wartości, które nawet w nieludzkim świecie pozwalają jednostce zachować ludzkie oblicze, zdaje się mówić pisarz. Z wartości tych nie można nigdy rezygnować, ponieważ to one czynią nas ludźmi.
Leżałem na szpitalnym łóżku i wpatrywałem się w biały sufit i wiszące na nim lampy. Wokół mnie było sporo zamieszania lekarze i pielęgniarki biegali...
Pewnego styczniowego popołudnia udałem się na sanki. Zima była tego roku wprost cudowna – puszysty śnieg pokrywał wszystko jak okiem sięgnąć! Mróz nie dokuczał...
Średniowieczny utwór zatytułowany „Rozmowa mistrza Polikarpa ze Śmiercią” ukazuje obraz śmierci w sposób dwojaki. Z jednej strony mamy do czynienia...
Motyw danse macabre to jeden z popularnych w średniowieczu motywów który powiązany był z nawołaniem do pamiętania o śmierci i kruchości ludzkiego życia...
Historia Żydów naznaczona jest wielką dwuznacznością. Z jednej strony naród ów wydał niezliczone zastępy wybitnych artystów naukowców...
Znanego przede wszystkim z symbolistycznego „Szału uniesień” Władysława Podkowińskiego nie ominęła fascynacja impresjonizmem który na przełomie XIX...
Moja szkoła to niezwykle piękny stary budynek którego jedna ze ścian pokryta jest pnącym bluszczem. Gdybym miał wyobrazić ją sobie za sto lat myślę że jej wygląd...
Figura matki jest istotna we wszystkich kulturach ale nie będzie przesadą stwierdzenie że szczególną rolę zdobyła w kulturze polskiej. W końcu nawet w języku obiegowym...
Stałam na przystanku tramwajowym cała mokra od deszczu i choć był dopiero ranek już wiedziałam że to będzie najgorszy dzień w moim życiu. Za chwilę miała się zacząć...