Streszczenie
„Epilog. Upadek Paryża”
W czerwcu 1945 roku Gustaw przebywa w Rzymie, gdzie pracuje w redakcji pewnego czasopisma. Któregoś dnia bohater spotyka byłego współwięźnia, z którym przebywał w radzieckim więzieniu, a potem w łagrze. To on, z pochodzenia Żyd, pierwszy poinformował skazańców o upadku Paryża.
W łagrze pracował na uprzywilejowanej pozycji w brygadzie budowlanej. W czasie spotkania z Gustawem opowiada swoją historię. Okazuje się, że w obozie był donosicielem, dzięki czemu nie został przeniesiony do ciężkiej pracy w lesie. Z powodu jego fałszywego donosu rozstrzelano czterech Niemców. Żyd pyta Gustawa, czy po tym, co przeszedł w łagrze, rozumie jego postępowanie. Bohater jednak nie okazuje mu współczucia, zrozumienia i wybaczenia.
Interpretacja
Gustaw Herling-Grudziński w scenie z epilogu wyraża przekonanie, że człowiek nawet w najgorszych okolicznościach może zachować godność. Przejawia się ona w możliwości wyboru pomiędzy moralnością i całkowitym upodleniem etycznym. Są wartości, które nawet w nieludzkim świecie pozwalają jednostce zachować ludzkie oblicze, zdaje się mówić pisarz. Z wartości tych nie można nigdy rezygnować, ponieważ to one czynią nas ludźmi.
Powieść Stefana Żeromskiego „Ludzie bezdomni” uchodzi za jedno z najbardziej przejmujących dzieł literackich z przełomu XIX i XX wieku. Sam tytuł sugeruje...
Ignacy Rzecki jest jednym z pierwszoplanowych bohaterów „Lalki” Bolesława Prusa. Podobnie jak protagonista dzieła - Stanisław Wokulski - postać ta odznacza...
Pierwszy dzień w szkole zawsze jest dla ucznia wydarzeniem stresującym. W końcu wracamy po długich wakacjach w czasie których przywykliśmy do błogiego lenistwa późnego...
Epikureizm oraz stoicyzm to kierunki filozoficzne które powstały w czasach starożytnych. Pierwszy z nich w swoich założeniach odwoływał się do ludzkiego powołania...
„Kompozycja VII” Wassila Kandinsky’ego wydawać się może dziełem pełnym chaosu i nieuporządkowania. Widz który nie zna korzeni dzieła wyrobić...
Wiek XIX przyniósł ludzkości niesamowity rozwój cywilizacyjny (w porównaniu z poprzednimi epokami). Ludziom wydawało się że przed nimi już tylko dalszy...
Na utrzymanym w akademickiej stylistyce obrazie „Konstytucja 3 maja” Jana Matejki rozpoznajemy twarze wielu historycznych postaci oświeceniowej Polski: króla...
Poeci od wieków wypominali swoim rodakom wady i przywary. Satyra była środkiem który miał na celu poprawę obyczajów i sytuacji politycznej zmotywowanie...
Ballada to gatunek który był niezwykle popularnym w okresie romantyzmu. Posiadający zarówno cechy liryki epiki jak i dramatu dawał on szerokie pole do manifestacji...
