Antropocentryzm – definicja, charakterystyka

Antropocentryzm to pogląd, który jak sama nazwa wskazuje, głosi, że człowiek powinien znajdować się w centrum, być najważniejszym. Pogląd ten pojawił się w okresie renesansu i w czasie jego trwania był niezwykle popularnym.

Ideę antropocentryzmu opisują cytaty Terencjusza oraz Protagorasa. Pierwszy z nich powiedział: „Człowiekiem jestem i nic co ludzkie nie jest mi obce”, drugi natomiast stwierdził, że „człowiek jest miarą wszechrzeczy”. Obydwa stwierdzenia stały się niezwykle popularnymi w okresie renesansu.

Antropocentryzm zakładał zainteresowanie człowiekiem. Stał on się głównym tematem literatury oraz sztuki. Perspektywa ludzka stała się także istotną w pojmowaniu świata. Idea antropocentryzmu stanowiła przeciwwagę dla teocentryzmu. Odejście od nobilitacji istoty boskiej i skupienia na religijności oraz powiązanej tematyce w sztuce, sprawiło, że tematy twórczości renesansowej powstającej w duchu antropocentryzmu były często skoncentrowane na sprawach codziennych, dotyczących wszystkich aspektów życia ludzkiego. W okresie renesansu pojawiło się wiele rozpraw filozoficznych traktujących o naturze ludzkiej.

Antropocentryzm był kierunkiem, który wpisywał się w ogólną filozofię renesansu i współgrał z myślą humanistyczną. Można także powiedzieć, że pojawienie się wyraźnie zaznaczonego autorstwa dzieł jest potwierdzeniem istnienia tejże filozofii. W wiekach średnich człowiek, który tworzył na chwałę Boga, nie potrzebował uwiecznienia swego nazwiska, w okresie renesansu to podejście uległo zmianie.