Unikalne i sprawdzone teksty

Obraz miasta w „Lalce” – opracowanie | wypracowanie

Miasta są areną ludzkiego życia już od starożytności. Każda epoka wytworzyła indywidualny obraz tej przestrzeni. Renesans dążył na przykład do stworzenia miasta idealnego, kierując się głównie ustaleniami Witruwiusza (starożytny rzymski architekt) i Leonarda da Vinci. Jednakże prawdziwa rewolucja urbanistyczna dokonała się w XIX stuleciu, kiedy to uprzemysłowienie wpłynęło na gwałtowny rozwój ludzkich osiedli. Fascynacja nowymi tworami, które przykuwały uwagę zgiełkiem i mnogością wrażeń, szybko znalazła odbicie w literaturze. Szczególne miejsce zajmuje tutaj powieść realistyczna, której jednym z głównych zamiarów było oddanie bogactwa miejskiego krajobrazu.

Akcja „Lalki” Bolesława Prusa toczy się w Warszawie (miejsce pierwotne) i Paryżu. Obie te przestrzenie znacznie się od siebie różnią, a ich porównanie dostarcza krytycznych dla obecnej stolicy Polski wniosków.

Narrator opisuje miasta zgodnie z ich autentyczną topografią. W procesie tym posługuje się oficjalnymi nazwami ulic i budynków (zlokalizowanie kamienicy, w której mieścił się sklep Wokulskiego, wciąż jest możliwe). Takie postępowanie wynika ze specyfiki powieści realistycznej - jej zadaniem było zgodne z prawdą oddawanie rzeczywistości. Warto zauważyć, iż zabieg ten wzmacnia prawdopodobieństwo opisanej historii, pokazując czytelnikowi, że wydarzenia rozgrywają się w doskonale znanej mu przestrzeni.

Jeśli do opisu miast przedstawionych w „Lalce” zastosowana zostanie terminologia muzyczna, to mowa tutaj o kakofonicznej Warszawie i polifonicznym Paryżu. Obecna stolica Polski to prawdziwa mieszanina barw, dźwięków i obrazów. Brakuje tu jednak odpowiedniej harmonii, gdyż wszechobecne różnice i kontrasty sprawiają, że przestrzeń tego miasta przywodzi na myśl głównemu bohaterowi dzieła kraj w stanie rozkładu (Oto miniatura kraju – myślał – w którym wszystko dąży do spodlenia i wytępienia rasy. Jedni giną z niedostatku, drudzy z rozpusty). Odbiorca widzi oczyma Wokulskiego nawarstwiające się nierówności, dostrzega ludzi niechętnie wypełniających swoje obowiązki (i wśród arystokracji, i wśród biedoty).

Narrator obrazuje Warszawę w sposób realistyczny, posługując się niekiedy techniką naturalistyczną. Nie stroni od obrazów niemiłych czytelnikowi, kreuje mieszkańców w taki sposób, by jak najpełniej oddawali przynależność do określonych środowisk.

Pełen życia jest także kontrastujący z Warszawą Paryż. Pierwsze wrażenie, jakie wywiera to miasto na głównym bohaterze, jest negatywne. Rozgryzienie tajemnicy tej przestrzeni zajmuje mu nieco czasu, wymaga odzyskania spokoju po gwałtownej reakcji na postępowanie panny Łęckiej. Miotający się bez celu po zatłoczonych ulicach stolicy Francji Wokulski stopniowo odkrywa harmonię cechującą ten zgiełk. Dostrzega, że każda frakcja (uczeni, robotnicy, kupcy) ma w Paryżu swoje miejsce, a ich praca umożliwia prawidłowe funkcjonowanie organizmu, jakim jest miasto. Dlatego porównuje stolicę Francji do olbrzymiej gąsienicy. Ten swoiście pozytywistyczny zabieg podkreśla, iż każdy drobny organizm funkcjonujący w przestrzeni miejskiej jest za coś odpowiedzialny.

Akcja „Lalki” Bolesława Prusa toczy się głównie w miastach. Wielkie skupiska ludzkie są w tym dziele niejednorodne i zróżnicowane. Realistyczne obrazowanie, które stosuje narrator, podkreśla ten fakt i ukazuje czytelnikowi, jak bardzo złożoną strukturę mają te ogromne zbiorowiska budynków, ulic, parków i placów.

Rozwiń więcej

Losowe tematy

Czy warto być emigrantem? Rozprawka...

Sprawa emigracji jest niezwykle aktualna w naszych czasach – w końcu setki tysięcy naszych rodaków opuszczają Polskę i udają się do innych krajów w...

Sarmatyzm – charakterystyka

W okresie Oświecenia sarmatyzm stał się wręcz synonimem zacofania i ciemnoty. Kojarzono go ze szlacheckim konserwatyzmem niechętnym edukacji nowym ideom i reformom politycznym...

Dulszczyzna dziś – czy Dulscy...

W 1906 roku miała premierę sztuka Gabriel Zapolskiej „Moralność pani Dulskiej”. W kontrowersyjny zarówno kpiarski jak i realistyczny sposób autorka...

Akademizm – cechy opis założenia...

Cechy opis założenia Akademizm to kierunek w sztuce który datowany jest na wiek XIX oraz część wieku poprzedniego. Malarstwo akademickie krytykowane było za zbytnie...

Monolog Kordiana na szczycie Mont...

Zdobycie szczytu najwyższej góry Europy czyli masywu Mont Blanc stanowi swoiste zwieńczenie wędrówki jaką odbył Kordian po opuszczeniu ojczyzny. Równocześnie...

Jak będzie wyglądać moja szkoła...

Moja szkoła to niezwykle piękny stary budynek którego jedna ze ścian pokryta jest pnącym bluszczem. Gdybym miał wyobrazić ją sobie za sto lat myślę że jej wygląd...

Opis tarczy Achillesa – środki...

Patrokles serdeczny przyjaciel Achillesa udał się z pomocą Achajom w walce z Trojanami. Przybrany był w zbroję greckiego herosa. Został on jednak pokonany przez Hektora...

Opis wiosny

Wiosna to niezwykła pora roku. Podczas niej przyroda zaczyna żyć na nowo. Trawa staje się zielona i pachnąca. Ziemia także zmienia swój zapach. Na łąkach oraz...

Dramat symboliczny – definicja...

Definicja wyznaczniki gatunku Dramat symboliczny to specyficzny rodzaj dramatu który pozwala na szersze i niedosłowne przedstawienie zamierzonego przekazu. Sama nazwa...