Unikalne i sprawdzone teksty

Problem winy niezawinionej (motyw winy) | wypracowanie

Jedną z najistotniejszych problemów XX wieku jest wina niezawiniona. W czasie obu wojen światowych, ale również po ich końcu, miliony ludzi zostało zamordowanych za to tylko, kim byli. Można tu mówić o „winie niezawinionej”. Zazwyczaj owa wina była wyłącznie wyimaginowana przez ich oprawców. W czasie stalinowskich procesów pokazowych, oskarżeni przyznawali się do czynów, których nie popełnili, byle tylko uniknąć dalszych tortur w czasie śledztwa. Z kolei hitlerowcy uznali Żydów za winnych wszelkiego zła, tylko z powodu ich pochodzenia etnicznego. Z powodu owej absurdalnej rasistowskiej koncepcji niemal wszyscy europejscy wyznawcy judaizmu zostali zgładzeni w komorach gazowych.

Niejako zapowiedzią tych przerażających wydarzeń była powieść Franza Kafki „Proces”. Jej bohater zostaje oskarżony – jednak nie dowiaduje się nawet, o co. Józef K., bo tak się nazywa, próbuje pojąć tajemnicze mechanizmy działania sądu. Okazuje się jednak, że to instytucja całkowicie groteskowa – zwykły człowiek nie ma żadnych szans na wyzwolenie się z jej trybów. Dodatkowo przerażająca jest nieprzewidywalność sądu: Józef zostaje aresztowany, by chwilę potem odzyskać wolność. Jednak widmo procesu ciągle wisi nad nim, odbierając mu spokój ducha. Wreszcie nieoczekiwanie przychodzi wyrok i jego wykonanie – egzekucja w kamieniołomie. Jednostka jest niczym wobec tak potężniej i kapryśnej siły.

Kafka trafnie przewidział mechanizm działania systemów totalitarnych. Jednym z nich było dążenie do dehumanizacji jednostki. Nie dowiadujemy się nawet pełnego nazwiska głównego bohatera powieści – to po prostu Józef K. Taki skrót mógłby się pojawić w kartotece jakiejś instytucji. I faktycznie, urzędnicy traktują go wyłącznie jak punkt w tabelce – chociaż ostatecznie ich wyrok jest jak najbardziej przerażający i dosłowny: to śmierć. Podobną dehumanizację odnotowano choćby w przypadku III Rzeszy – więźniowie obozów koncentracyjnych sprowadzeni zostali wyłącznie do numerów wytatuowanych na rękach. Dokładnie opisał to w swoich opowiadaniach obozowych Tadeusz Borowski.

Kafka zauważył też, że w systemie krwiożerczych instytucji wczorajszy kat może stać się ofiarą – taki los spotyka agentów, którzy w pierwszym rozdziale aresztują Józefa K. Podobna sytuacja miała miejsce w stalinowskim Związku Sowieckim, gdzie działacze komunistyczni byli rozstrzeliwani za …. działalność antykomunistyczną (tak zwana Wielka Czystka).

„Proces” Franza Kafki to wybitne dzieło literackie, opowiadające o „winie niezawinionej”. W niemal proroczej wizji autor trafnie przewidział los niezliczonych rzesz ludzi, którzy musieli w XX wieku ponieść konsekwencje za coś, czego nie zrobili lub co nie było zbrodnią.

Rozwiń więcej

Losowe tematy

Napisz opowiadanie na temat „Moja...

Leżałem na szpitalnym łóżku i wpatrywałem się w biały sufit i wiszące na nim lampy. Wokół mnie było sporo zamieszania lekarze i pielęgniarki biegali...

Fantastyczny przyjaciel – opowiadanie...

Pewnego styczniowego popołudnia udałem się na sanki. Zima była tego roku wprost cudowna – puszysty śnieg pokrywał wszystko jak okiem sięgnąć! Mróz nie dokuczał...

Opis śmierci z cytatami

Średniowieczny utwór zatytułowany „Rozmowa mistrza Polikarpa ze Śmiercią” ukazuje obraz śmierci w sposób dwojaki. Z jednej strony mamy do czynienia...

Motyw danse macabre w literaturze...

Motyw danse macabre to jeden z popularnych w średniowieczu motywów który powiązany był z nawołaniem do pamiętania o śmierci i kruchości ludzkiego życia...

Wizerunek Żyda w literaturze XIX...

Historia Żydów naznaczona jest wielką dwuznacznością. Z jednej strony naród ów wydał niezliczone zastępy wybitnych artystów naukowców...

Władysław Podkowiński Dzieci...

Znanego przede wszystkim z symbolistycznego „Szału uniesień” Władysława Podkowińskiego nie ominęła fascynacja impresjonizmem który na przełomie XIX...

Jak będzie wyglądać moja szkoła...

Moja szkoła to niezwykle piękny stary budynek którego jedna ze ścian pokryta jest pnącym bluszczem. Gdybym miał wyobrazić ją sobie za sto lat myślę że jej wygląd...

Kreacje matek w „Przedwiośniu”...

Figura matki jest istotna we wszystkich kulturach ale nie będzie przesadą stwierdzenie że szczególną rolę zdobyła w kulturze polskiej. W końcu nawet w języku obiegowym...

Najszczęśliwszy dzień mojego...

Stałam na przystanku tramwajowym cała mokra od deszczu i choć był dopiero ranek już wiedziałam że to będzie najgorszy dzień w moim życiu. Za chwilę miała się zacząć...