Adam Naruszewicz urodził się w 1733 roku w Pińsku. Wcześnie osierocony, związał się z Jezuitami i przyjął święcenia. Wiek XVIII nie był sprzyjający dla następców Ignacego Loyoli – oskarżany o różne malwersacje zakon został rozwiązany. Nie wstrzymało to jednak kariery Naruszewicza, który miał protektorów w potężnej rodzinie Czartoryskich. Magnaci opłacili mu między innymi zwiedzenie Europy – w owym okresie podróże takie uznawano za istotny element edukacji – oraz studia we Francji.
Po powrocie do Polski Naruszewicz wykładał na Akademii Wileńskiej, później zaś w Collegium Nobilium. Został także redaktorem tygodnika „Zabawy przyjemne i pożyteczne” oraz zaprzyjaźnił się z królem Stanisławem Augustem Poniatowskim i brał udział w organizowanych przez monarchę obiadach czwartkowych. Dzięki wsparciu władcy Naruszewicz został biskupem smoleńskim, później zaś biskupem łuckim. Oprócz tego sprawował istotne funkcje polityczne, będąc sekretarzem Rady Nieustającej, ówczesnego rządu i jako senator biorąc udział w obradach Sejmu Wielkiego. Gdy zrozpaczony Stanisław August przystąpił do konfederacji targowickiej, Naruszewicz poszedł w jego ślady.
Biskup był typowym przedstawicielem Oświecenia – w swoich utworach piętnował zacofanie i prowincjonalność polskiej szlachty. Celne satyry demaskowały wady rodzimego społeczeństwa. Naruszewicz drwił między innymi z ziemianina, który nie czyta książek tylko kalendarze. Wykpiwany szlachcic wyjaśniał w satyrze „Chudy literat”, dlaczego nie sięga po lektury – bo Tacyt to poganin, bo polscy historycy odrzucają drogie mu legendy o Kraku i Wandzie, a podręczniki rolnictwa nie są mu na nic potrzebne, ponieważ i bez książek pszenicę rodzi moja rola. Inny przykład oświeceniowego ducha Naruszewicza, to oda „Balon”, zainspirowana lotem, jaki odbył się nad Warszawą – balon stawał się symbolem potęgi ludzkiego rozumu i przekraczania granic.
Najważniejsze dokonania Naruszewicza należą do dziedziny historiografii. Opublikował on siedmiotomową „Historię Narodu Polskiego” – za jego życia wydano ostatnie sześć tomów, tom pierwszy ukazał się dopiero kilkadziesiąt lat po śmierci autora. Dzieło wyróżniało się solidnym warsztatem naukowym i obaliło kilka mitów historycznych, takich jak pochodzenie Polaków od starożytnych Sarmatów. Trzeba mieć na uwadze, iż był to okres, w którym nowoczesne metody badania dziejów dopiero się kształtowały, tym wyżej cenić należy krytycyzm Naruszewicza i olbrzymią bazę źródłową, z której korzystał. Na polecenie biskupa zebrano potężną kolekcję dokumentów, przy pomocy których pisał książkę – złożyła się ona na tzw. „teki Naruszewicza”, zawierające kopie prawie 40 tysięcy dokumentów. Teki owe, liczące 217 tomów, stały się nieodzowną pomocą dla wielu pokoleń polskich historyków – szczególnie, że wiele dokumentów, utrwalonych przez współpracowników Naruszewicza, nie dotrwało do naszych czasów w innej formie.
Prócz własnej działalności naukowej, Naruszewicz był także tłumaczem dzieł wielkiego rzymskiego historyka Tacyta. Biskup zmarł w 1796. Większość jego dorobku nie przetrwała próby czasu, acz nadal zaskakuje celność satyr, a olbrzymia praca, jako historyka, budzi uznanie.
Biografia Maria Konopnicka urodziła się 23 maja 1842 roku. Zamieszkiwała Suwałki do 7 roku życia. Wtedy przeprowadziła się razem z ojcem prawnikiem oraz matką która...
Biografia Janusz Korczak (właśc. Henryk Goldszmit) urodził się w Warszawie 22 lipca 1878 lub 1879 r. a zmarł 6 sierpnia 1942 r. w Treblince. Był pedagogiem twórcą...
Biografia Władysław Broniewski urodził się w 1897 roku w Płocku. Ojciec poety Antoni Broniewski był kasjerem bankowym; niestety wcześnie osierocił rodzinę. Matka Broniewskiego...
Biografia Maciej Wojtyszko to polski reżyser dramatopisarz autor sztuk scenariuszy i filmów animowanych a także utworów dla dzieci. Urodził się 16 kwietnia...
Biografia Wiktor Gomulicki (właśc. Wiktor Teofil Gomulicki pisał pod pseudonimem Fantazy) – polski poeta i prozaik kolekcjoner a także badacz historii Warszawy; czołowy...
Mark Twain uznawany jest powszechnie za jednego z ojców literatury amerykańskiej. Pamiętać należy że Stany Zjednoczone Ameryki powstały dopiero w XVIII wieku i musiało...
Jarosław Iwaszkiewicz to zapewne jedna z najbardziej skomplikowanych postaci polskiej literatury XX wieku. Potomek rodziny szlacheckiej (urodzony w 1892 w Kalniku) w okresie...
Biografia Lucy Maud Montgomery to pisarka której twórczość przyniosła jej wieloletnią sławę a jej utwory znane są wśród rzesz czytelników...
Biografia Barbara Kosmowska – polska pisarka i poetka. Urodziła się 24 stycznia 1958 r. w Bytowie. Mimo młodego wieku szybko zaskarbiła sobie sympatię odbiorców...