„Pieśń o Narodzeniu Pańskim” Franciszka Karpińskiego stanowią część tomu „Pieśni nabożne”, opublikowanego w 1792 roku. Szybko zyskała ona popularność i do dzisiaj funkcjonuje jako kolęda.
Pierwsza strofa oparta jest na kilku wyraźnych kontrastach.
Bóg się rodzi, moc truchleje,
Pan niebiosów obnażony;
Ogień krzepnie, blask ciemnieje:
Ma granice - nieskończony:
Wzgardzony - okryty chwałą,
Śmiertelny - król nad wiekami!...
A Słowo Ciałem się stało
I mieszkało między nami.
Karpiński w ten sposób ukazuje niezwykłość Wcielenia – Bóg staje się człowiekiem, przyjmuje ból, ograniczenia narzucane przez ciało. Nieskończony wstępuje w cielesność, która ma granice. By unaocznić, jak niesamowite jest to wydarzenie, poeta przywołuje ogień, co krzepnie i ciemniejący blask – są to oczywiście oksymorony. Trudno sobie wyobrazić ciemną światłość albo nieruchomy ogień – i właśnie czymś tak niewyobrażalnym z ludzkiej perspektywy jest przyjęcie przez Boga doli człowieka. A przecież miało ono miejsce, Karpiński w to nie wątpi – owa niewyobrażalna sytuacja zaistniała dzięki wyjątkowej łasce, jaką Stwórca ma dla swoich dzieci. Końcowe wersy strofy są wręcz dosłownym cytatem z Ewangelii według św. Jana (A słowo stało się ciałem i zamieszkało wśród nas”, J. 1,14)
W następnych strofach nadal przywoływane są dalsze paradoksy, związane z narodzeniem Chrystusa. Boga witają prostaczkowie:
W nędznej szopie urodzony,
Żłób mu za kolebkę dano!
Cóż jest, czym był otoczony?
Bydło, pasterze i siano.
Ubodzy! Was to spotkało
Witać Go przed bogaczami!
Wreszcie na końcu utworu pojawia się skierowana do Boga prośba, by pobłogosławił Polskę. Można to uznać za akcent patriotyczny, ale nie należy wiązać tego przesadnie z kwestiami politycznymi – jest to raczej klasyczne błaganie, by Pan zesłał łaski na swoich wyznawców.
Podnieś rękę, Boże Dziecię!
Błogosław Ojczyznę miłą,
W dobrych radach, w dobrym bycie
Wspieraj jej silę, swa siłą.
Dom nasz i majętność całą.
I Twoje wioski z miastami.
A Słowo Ciałem się stało
I mieszkało między nami.
Nie da się jednak zaprzeczyć, że to nawiązanie narzuca wrażenie swojskości. Jezus przyszedł na świat, ale jego obecność nie ograniczała się do bliskowschodnich chrześcijan z początków naszej ery. Jest on ciągle obecny wśród swoich wyznawców. Chrystus zamieszkał również wśród Polaków i nadal pozostaje między nimi.
Forma utworu (kilka informacji):
- rymy naprzemienne (abab)
- oksymorony
- apostrofa
„Koniec świata” jest niewielkim rozmiarowo poematem Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego. Utwór opublikowany został po raz pierwszy w 1929 roku. Czesław...
Streszczenie „W 80 dni dookoła świata” to powieść przygodowo-podróżnicza autorstwa Juliusza Verne’a. Ukazała się w 1872 roku i od razu zyskała...
„Malowany Ptak” pozostaje najsłynniejszą powieścią Jerzego Kosińskiego. Tuż po premierze w 1965 roku książka stała się prawdziwym wydarzeniem literackim...
„Beniowski” - poemat dygresyjny Juliusza Słowackiego - jest jednym z najbardziej interesujących dzieł w historii polskiej literatury. Jego oryginalność bogactwo...
„Niepewność” została napisana przez Adama Mickiewicza w czasie pobytu poety w Rosji (1824 – 1829) gdzie ukarany za przynależność do tajnych stowarzyszeń...
Streszczeniep> Miziołek czyli narrator powieści to chłopiec który opisuje swoje codzienne życie. Każdego dnia dzieje się w nim coś ciekawego. A to drobny żart...
Streszczenie Utwór rozpoczyna opis zbrodni popełnionej na mężu przez żonę. Pojawiają się słowa kierowane do roślin które mają sprawić że lilie szybciej...
Streszczenie 1 Wypracowanie pt. „Jak spędziłam ostatnie dni wakacji” które w klasie odczytała Janeczka wywarło na nauczycielce niemałe wrażenie. Córka...
„Co mi tam troski” to wiersz Władysława Broniewskiego z tomu „Bagnet na broń” wydanego w 1943 roku. Tekst wpisuje się w konwencje liryki tyrtejskiej...
