W literaturze XVIII-wiecznej wielką popularność zdobył motyw zakochanych pasterzy (pojawiający się już wcześniej). Życie wiejskie przedstawiano jako arkadyjski ideał, a arystokratki wyobrażały sobie siebie w roli pastereczek wzdychających do pastuszków – oczywiście te wyobrażenia nie miały żadnego związku z ciężkim życiem na wsi.
Jednym z utworów tego typu, zapewne najbardziej znanym w Polsce, jest „Laura i Filon” Franciszka Karpińskiego. Utwór przedstawia nocną schadzkę dwójki tytułowych bohaterów, jak można się domyślić z ich dialogów, będących wieśniakami właśnie.
Laura przychodzi na umówione miejsce spotkania pod jaworem. Dziewczyna bardzo śpieszyła się do ukochanego, ale po dotarciu pod drzewo nie widzi Filona. Zaczyna się zastanawiać, skąd spóźnienie ukochanego – rozważa różne możliwości, ale najbardziej niepokojące jest, iż spędza czas z inną kobietą, Dorydą. Laura widziała, jak się do niej uśmiechał i obawia się porzucenia na rzecz „czarnobrewej” rywalki. Obawia się, iż wianek, który splotła dla ukochanego, zostanie przez niego przekazany Dorydzie – byłaby to nie tylko hańba dla pastereczki, ale i kpina z jej bólu. Bowiem przygotowując różany wianek, pokłuła się kolcami. Krwią-m cię rąk moich skropiła, mówi – pokazuje to, ile dla niej znaczy miłość do Filona. W końcu krew jest nie tylko oznaką zranienia, ale symbolem cierpienia i poświęcenia.
Wreszcie zdenerwowana Laura decyduje się zniszczyć wianek i koszyk, jaki przygotowała dla ukochanego:
Tłukę o drzewo koszyk mój miły,
Rwę wieniec, którym splatała;
Te z nich kawałki będą świadczyły,
Żem z nim na wieki zerwała...
Wtedy Filon wychodzi z lasu – okazuje się, iż od godziny czekał na miejscu. Zdecydował się jednak schować przed Laurą, żeby usłyszeć, co ona o nim myśli. Zapewnia ją, że Doryda jest dla niego tylko przyjaciółką i nigdy jej nie kochał – by pokazać stałość swoich uczuć, oświadcza Laurze, że nie będzie więcej rozmawiał z jej konkurentką. Pokazuje też dziewczynie piękny kij pasterski, który wystrugał i umieścił na nim ich imiona.
Bohaterowie wyznają sobie miłość, ale na końcu schadzki Laura jeszcze raz wyraża zazdrość o Dorydę.
Utwór Karpińskiego jest dziełem dość schematycznym, nie wykraczający poza ówczesne wzorce poezji miłosnej. Ale właśnie dlatego warto się z nim zapoznać – pozwala bowiem poznać, jakie były estetyczne ideały miłości w XVIII-wieku (a także całego nurtu zwanego sentymentalizmem).
Forma utworu (kilka informacji):
-ośmio- i dziesięciozgłoskowiec
-49 strof po 4 wersy
-dialog
W „Piosence o końcu świata” Czesław Miłosz odwołuje się do motywu apokalipsy. Wizje zakończenia dziejów pojawiały się w literaturze od stuleci –...
Streszczenie Lot siedział u bramy Sodomy gdy zjawili się dwaj aniołowie. Zaprosił więc przybyszów na wieczerze. Mieszkający w Sodomie mężczyźni otoczyli dom Lota...
„W co wierzyć?” Zenona Przesmyckiego to wiersz będący manifestacją młodopolskiego dekadentyzmu i metafizycznej pustki. Mimo że sam Miriam w swoich manifestach...
Dzieło Jana Potockiego należy do najwybitniejszych powieści okresu Oświecenia – nie tylko polskiego ale światowego. Potocki spisywał „Rękopis znaleziony w...
„Nierządem Polska stoi” to jedno z najważniejszych dzieł Wacława Potockiego. Jako poeta – polityk znał on bieżące problemy Rzeczypospolitej oraz rewelacyjnie...
Streszczenie I Latem 1945 gdy skończyła się kampania włoska narrator odesłany został do misji wojskowej w Mediolanie. Po kilku tygodniach pobytu tam główny bohater...
Puddleby Doktor Jan Dolittle mieszkał na skraju niewielkiego miasteczka Puddleby. Jego dom nie był zbyt wielki ale za to otaczał go rozległy i przepiękny ogród. Doktor...
Pochodzenie nazwy Nazwa Nowy Testament jest wyrazem kontynuacji Starego Testamentu. „Testament” oznacza coś co ma zawierać przesłanie dla kolejny pokoleń zatem...
Streszczenie Rozdział I Główni bohaterowie utworu – Sokole Oko Wilhelm Tell i Wiewiórka byli wytrawnymi odkrywcami interesującymi się zamierzchłą przeszłością....