W literaturze XVIII-wiecznej wielką popularność zdobył motyw zakochanych pasterzy (pojawiający się już wcześniej). Życie wiejskie przedstawiano jako arkadyjski ideał, a arystokratki wyobrażały sobie siebie w roli pastereczek wzdychających do pastuszków – oczywiście te wyobrażenia nie miały żadnego związku z ciężkim życiem na wsi.
Jednym z utworów tego typu, zapewne najbardziej znanym w Polsce, jest „Laura i Filon” Franciszka Karpińskiego. Utwór przedstawia nocną schadzkę dwójki tytułowych bohaterów, jak można się domyślić z ich dialogów, będących wieśniakami właśnie.
Laura przychodzi na umówione miejsce spotkania pod jaworem. Dziewczyna bardzo śpieszyła się do ukochanego, ale po dotarciu pod drzewo nie widzi Filona. Zaczyna się zastanawiać, skąd spóźnienie ukochanego – rozważa różne możliwości, ale najbardziej niepokojące jest, iż spędza czas z inną kobietą, Dorydą. Laura widziała, jak się do niej uśmiechał i obawia się porzucenia na rzecz „czarnobrewej” rywalki. Obawia się, iż wianek, który splotła dla ukochanego, zostanie przez niego przekazany Dorydzie – byłaby to nie tylko hańba dla pastereczki, ale i kpina z jej bólu. Bowiem przygotowując różany wianek, pokłuła się kolcami. Krwią-m cię rąk moich skropiła, mówi – pokazuje to, ile dla niej znaczy miłość do Filona. W końcu krew jest nie tylko oznaką zranienia, ale symbolem cierpienia i poświęcenia.
Wreszcie zdenerwowana Laura decyduje się zniszczyć wianek i koszyk, jaki przygotowała dla ukochanego:
Tłukę o drzewo koszyk mój miły,
Rwę wieniec, którym splatała;
Te z nich kawałki będą świadczyły,
Żem z nim na wieki zerwała...
Wtedy Filon wychodzi z lasu – okazuje się, iż od godziny czekał na miejscu. Zdecydował się jednak schować przed Laurą, żeby usłyszeć, co ona o nim myśli. Zapewnia ją, że Doryda jest dla niego tylko przyjaciółką i nigdy jej nie kochał – by pokazać stałość swoich uczuć, oświadcza Laurze, że nie będzie więcej rozmawiał z jej konkurentką. Pokazuje też dziewczynie piękny kij pasterski, który wystrugał i umieścił na nim ich imiona.
Bohaterowie wyznają sobie miłość, ale na końcu schadzki Laura jeszcze raz wyraża zazdrość o Dorydę.
Utwór Karpińskiego jest dziełem dość schematycznym, nie wykraczający poza ówczesne wzorce poezji miłosnej. Ale właśnie dlatego warto się z nim zapoznać – pozwala bowiem poznać, jakie były estetyczne ideały miłości w XVIII-wieku (a także całego nurtu zwanego sentymentalizmem).
Forma utworu (kilka informacji):
-ośmio- i dziesięciozgłoskowiec
-49 strof po 4 wersy
-dialog
Fraszki to wszystko – mówi poeta. Fraszka nie oznacza jednak lubianej przez Kochanowskiego formy literackiej a coś nieistotnego pozbawionego większego znaczenia....
„Bakczysaraj w nocy” to kolejny z sonetów który stanowi opis miasta chanów. Bakczysaraj to jeden z przystanków w podróży bohatera...
Streszczenie Pociąg monotonnie zapadał się w kolejne piaszczyste rowy. Główny bohater - Wicio - zwrócił na siebie uwagę konduktora charakterystyczną czapką....
Geneza „Stary człowiek i morze” pozostaje do dziś najbardziej rozpoznawalnym dziełem Ernesta Hemingwaya. Powieść zapewniła mu literacką Nagrodę Nobla i z...
Streszczenie Jest zima. Bill i Henry przez zaśnieżone góry transportują trumnę z nieznanym nieboszczykiem. Ich zaprzęg jest wyposażony w szóstkę psów...
Streszczenie 1. Dzieci pana AstronomaBył sobie pan Astronom którego interesował wszechświat i cały układ planetarny. Potrafił całymi dniami siedzieć i obserwować...
Streszczenie Wydarzenia ukazane w powieści dzieją się w Londynie na krótko przed wybuchem pierwszej wojny światowej. W Towarzystwie Polskim uczą się dzieci emigrantów...
„Niebo złote Ci otworzę” to utwór Krzysztofa Kamila Baczyńskiego pochodzący z 1943 roku. Zapewne skierowany jest on do żony poety Barbary. Pierwsza część...
Streszczenie Ballada rozpoczyna się opisem położenia jeziora oraz zwrotem do adresata i zachętą do zobaczenia jeziora. Pojawia się opis jeziora Świteź zarówno...
