Wiesz Franciszka Karpińskiego „Do Justyny. Tęskność na wiosnę” należy do najbardziej znanych przykładów polskiej XVIII-wiecznej liryki miłosnej. W życiu poety ważną rolę odegrały kobiety o tym imieniu (słynne „trzy Justyny”), chociaż z żadną nie udało mu się związać na dłużej – omawiany utwór poświęcony jest jednej z nich. Warto zwrócić uwagę, iż jest to część cyklu utworów „Do Justyny”.
Poeta opisuje nadchodzącą wiosnę. Zwraca uwagę na pojawianie się w przyrodzie kolejnych elementów, które kojarzymy z tą porą roku (zboże, śpiew ptaków, kwiaty), ale podkreśla ciągle, że sam odczuwa pustkę. Wprawdzie pojawiają się kwiaty, ale nie ma jego „kwiatu” (A mój mi kwiatek nie schodzi!), ptaki śpiewają, ale nie słychać głosu jego ptaszka (A mój mi ptaszek nie śpiewa!). Oczywiście w każdym z tych przypadków nieobecnym elementem jest ukochana – to ona nadaje życiu sens i radość. Bez niej nawet wiosną nie można się w pełni cieszyć. Pojawia się nawet dość zabawne z dzisiejszej perspektywy porównanie kobiety do zboża:
Już się i zboże do góry wzbiło,
I ledwie nie kłos chce wydać;
Całe się pole zazieleniło;
Mojej pszenicy nie widać!
Utwór Karpińskiego to dzieło schematyczne i pozbawione wiekopomnych walorów literackich. Autor sięga po popularne porównania, nie siląc się na przesadną oryginalność. Mimo to warto zwrócić uwagę na ten wiersz – choćby po to, żeby wyrobić sobie zdanie o ówczesnych modach literackich (sentymentalizm), a także ujrzeć kontrast między spokojną narracją XVIII-wieku, a zbliżającym się powoli, pełnymi szału uniesieniami romantyzmu.
Forma utworu (kilka informacji):
- rymy naprzemienne (abab)
- wykrzyknienie
- apostrofa
Streszczenie Akt I W listopadową noc 1900 roku w podkrakowskich Bronowicach odbywa się wesele. Dziennikarz rozmawia z Czepcem. Czepiec przekonuje że chłopi są bardzo wartościową...
„Rozmiłowała się ma dusza...” to wiersz Jana Kasprowicza pochodzący z tomu „Księga ubogich” (1916). Liryk ma charakter poetyckiego wyznania podmiotu...
Fraszka „Na lipę” przedstawia radości wiejskiego spokojnego życia (topos arkadyjski). Tytułowe drzewo zwraca się do człowieka przechodzącego obok: Gościu...
Streszczenie Jest zima. Bill i Henry przez zaśnieżone góry transportują trumnę z nieznanym nieboszczykiem. Ich zaprzęg jest wyposażony w szóstkę psów...
Temat relacji damsko-męskich często pojawiał się w twórczości Jana Kochanowskiego. Tytuł fraszki odwołuje się do Anakreonta z Teos starożytnego greckiego poety...
Streszczenie Pierwszym z wieków ludzkości był wiek złoty. Przypadał on na czas panowania Kronosa. Był to okres niezwykle dobry dla ludzi. Mieli oni czas na uczty...
Geneza „Wieża” Gustawa Herlinga-Grudzińskiego po raz pierwszy opublikowana została w lipcu 1958 r. w paryskiej „Kulturze”. Opowiadanie to powstało...
Krótki wiersz Juliana Tuwima „Sitowie” to tak naprawdę inspirujący wykład na temat poezji przemijania oraz związków między życiem a literaturą....
Kłamstwo uchodzi za wyjątkowo paskudny czyn. Ludzie oburzają się gdy okazuje się że polityk kłamał w czasie kampanii wyborczej zakochani często nie są w stanie wybaczyć...
