Fryderyk Schiller

Fryderyk Schiller urodził się w 1759 roku, w rodzinie lekarza wojskowego. Dzieciństwo spędził szczęśliwie, mimo problemów ojca, który najpierw nie mógł przebywać z rodziną, biorąc udział w wojnie siedmioletniej, później zaś miał kłopoty z otrzymywaniem poborów. Z tego ostatnio powodu rodzina nie żyła na wysokim poziomie, niemniej mały Fritz, jak nazywano Fryderyka, otrzymał dobre wykształcenie – bliscy widzieli go w szeregach stanu duchownego, a i sam chłopak pragnął zostać pastorem. Ostatecznie jednak trafił do szkoły wojskowej Karlsschule Stuttgart, gdzie uczył się na lekarza. Tam też napisał sztukę „Zbójcy”, opublikowaną w 1781. Wystawienie dzieła doprowadził do kontrowersji i aresztowania Schillera – trudno powiedzieć, czy ze względu na jej antyfeudalne przesłanie, czy też z powodu samowolnego oddalenia się młodego dramaturga z pułku, w którym pełnił służbę. Po dwóch tygodniach został zwolniony, jednak z zakazem publikowania dalszych prac. W związku z tym Schiller uciekł ze Stuttgartu i osiadł w Weimarze.
Tam też poznał Johanna Wolfganga von Goethego, z którym napisał wspólnie satyryczny cykl „Xenie”. Od 1789 roku Schiller wykładał filozofię i historię w Jenie – napisał też szereg prac historycznych, poświęconych buntowi Niderlandów przeciw dynastii Habsburgów, a także wojnie trzydziestoletniej. Ten ostatni konflikt stanowi również tło słynnego cyklu trzech dramatów, jakie poeta poświęcił Alberchtowi von Wallensteinowi, przywódcy wojsk cesarskich. Również walki niderlandzko-hiszpańskie posłużyły mu za inspirację – mowa mianowicie o dramacie „Don Carlos” (1787).

Twórczość Schillera łączy się z preromantycznym okresem „burzy i naporu”, podkreśla się także wolnościowe przesłanie jego dzieł – wywoływało ono entuzjazm rewolucjonistów we Francji, którzy nadali mu honorowe obywatelstwo Republiki.

Schiller zmarł w 1805 roku. Obecnie jest chyba każdemu mieszkańcowi kontynentu, jako autor „Ody do radości”, będącej hymnem Unii Europejskiej (właściwie hymnem jest muzyczna interpretacja utworu, stworzona przez Beethovena). Uznaje się go za jednego z najważniejszych poetów niemieckich. W 2008 roku francusko-niemiecka telewizja Arte przeprowadziła wśród swoich widzów sondaż – według niego Schiller uważany jest, obok Szekspira, za najwybitniejszego dramaturga w dziejach Europy. Ankiety telewizyjne zapewne nie są najlepszym miernikiem wartości literatury, ale ta z pewnością dowodzi, że dla olbrzymiej rzeszy ludzi twórczość autora „Zbójców” jest ciągle żywa i aktualna.