Günter Grass był postacią niezwykle ważną w życiu powojennych Niemiec – nie tylko wybitnym pisarzem, ale również wpływowym, choć nieraz kontrowersyjnym, uczestnikiem debaty publicznej.
Grass urodził się w 1927 roku w Gdańsku, będącym wówczas Wolnym Miastem. Skomplikowana historia rodzinnego miasta znalazła wyraz w osobistych dziejach przyszłego pisarza, odciskając się na jego losach od samego początku. Pochodził on bowiem z rodziny mieszanej – ojciec był niemieckim protestantem, zaś matka katoliczką, wywodzącą się z rodziny polsko-kaszubskiej. W całej swojej twórczości Grass odwoływał się do owej niełatwej mieszanki etnicznej i religijnej, jaką tworzyły jego ojczyste strony.
W czasie II wojny światowej młody Günter zgłosił się na ochotnika do niemieckiego wojska. Został wcielony do oddziałów Waffen SS. Gdy po latach ujawnił tę informację, wywołała ona spore kontrowersje. Pisarz całe życie sympatyzował bowiem z ideami lewicowymi i socjalistycznymi i krytykował wszelkie odmiany faszyzmu. Tymczasem Waffen SS było formacją zrzeszającą najbardziej fanatycznych nazistów. Oczywiście nikt nie twierdził, iż młody Grass z własnej woli wstąpił do tych oddziałów – krytycy jednak podkreślali, że pisarz mógł świadomie zatajać przez lata tę informację, by nikt nie podważał jego statusu autorytetu moralnego. Trudno osądzić, która ze stron sporu miała rację – własne spojrzenie na swoją przeszłość autor zawarł w tomie wspomnień „Przy obieraniu cebuli” (2005).
Pod koniec wojny młodu Gunter znalazł się w amerykańskim obozie jenieckim. Po zwolnieniu pracował przez jakiś czas fizycznie – w kopalni – po czym rozpoczął studia na Akademii Sztuk Pięknych (rzeźba). Zaczął też angażować się w działalność literackiej „Grupy 47” – stowarzyszenia pisarzy antyfaszystowskich. Od swoich kolegów z owego stowarzyszenia otrzymał wyróżnienia za fragmenty debiutanckiej powieści. W całości ukazała się ona w 1959 roku i okazała się jedną z najważniejszych pozycji powojennej literatury niemieckojęzycznej. Mowa oczywiście o „Blaszanym bębenku”.
W dziele tym autor powraca do Gdańska swojej młodości. Złożone relacje narodowościowe nadmorskiej metropolii oraz dojście nazistów do władzy ukazane zostają z perspektywy Oskara Matzeratha – chłopca, który zrażony do świata dorosłych postanowił nie rosnąć i swoje zamierzenie zrealizował.
Inne ważne utwory Grassa to „Spotkanie w Telgte” (1979), gdzie pod pozorami powieści historycznej o wojnie trzydziestoletniej ukazana została działalność „Grupy 47” oraz „Wróżyb kumaka”(1992), w których autor powracał do wątków gdańskich.
Grassowi często zarzucano nadmierne upolitycznienie swojej twórczości. Pisarz nie ukrywał, jak istotne są dla niego ideały lewicy i gorąco wspierał socjalistów (SPD) – co oczywiście nie było rzadkie w powojennej Europie. Niektóre wypowiedzi polityczne autor wzbudzały jednak wielkie spory. Opowiadał się on między innymi za utrzymaniem podziału Niemiec na dwa państwa, uznając, ze jego rodacy są zbyt podatni na nacjonalistyczny obłęd, by mogli żyć w jednym kraju. Z kolei zakaz wjazdu do Izraela otrzymał po publikacji wiersza, w którym uznawał ten kraj za niebezpieczny dla światowego pokoju.
W 1999 roku Grass otrzymał literacką nagrodę Nobla. Zmarł w roku 2015. Potrafił wzbudzać wielkie kontrowersje, ale i wielkie zachwyty miłośników literatury.