Unikalne i sprawdzone teksty

Charakterystyka porównawcza Giaura i Wertera

Czasem zdarza się, że postać literacka urasta do rangi symbolu, który staje się punktem odniesienia dla całej generacji czytelników. Niewątpliwie takim przypadkiem był tytułowy bohater „Cierpień młodego Wertera” Johanna Wolfganga von Goethego. Podobnie rzecz się ma z tajemniczym „Giaurem” z poematu Georga Byrona. Wertera naśladowali młodzi ludzie pod koniec XVIII wieku, z kolei losami Giaura inspirowali się czytelnicy kilka dekad później.

Warto przeanalizować obie te postacie, by przekonać się, co ujmowało kolejne pokolenia. Werter to osoba ambitna, młody Niemiec marzący o karierze dyplomatycznej. Mamy do czynienia z postacią inteligentną, twórczą i bardzo wrażliwą. Pragnie on zaznać szczęścia z ukochaną Lottą, jednak ta wcześniej przyrzekła ślub innemu mężczyźnie. Werter jest honorowy i woli skazać się na niedolę, niż narazić dobre imię ukochanej. Utrata miłości powoduje coraz większe wyobcowanie bohatera. A może nie tyle powoduje, co podkreśla już wcześniej drzemiącą w nim inność? Werter źle czuje się wśród sztywnych reguł społecznych – zdaje sobie on sprawę, że tłumią one indywidualizm i uczucia. Zniechęcony do świata bohater popełnia samobójstwo.

Bohater „Giaura” to mężczyzna, który żyje na terenach imperium tureckiego. Nie poznajemy jego imienia, jest figurą na wskroś tajemniczą. Słowo „giaur” oznacza niewiernego – i za takiego mają go wyznawcy islamu, zamieszkujący Turcję. Jednak pojęcia owego mogliby równie dobrze używać przedstawiciele innych religii – później bohater porzuca bowiem jakąkolwiek wiarę w Boga (z powodu rozpaczy), nie pasuje również do żadnego społeczeństwa, nie tylko muzułmańskiego. Celem jego życia jest miłość do Leili, nałożnicy miejscowego władcy Hassana. Hassan, dowiedziawszy się o zdradzie, zabija niewierną. Nasz bohater z kolei oddaje swe serce pragnieniu zemsty. Jednak zabicie Hassana nie przynosi mu ukojenia, podobnie jak klasztor.

Widać wyraźnie podobieństwo obu postaci. Mamy do czynienia z figurami wyobcowanymi i egzaltowanymi. Ani Werter ani Giaur nie pasują do społeczeństwa – można podejrzewać, że nie tylko do tych społeczeństw w jakich przyszło im żyć. Zapewne nie daliby oni rady funkcjonować w jakichkolwiek innych krajach. Obaj są egotyczni i przykładają wielką wagę do swojego wyglądu – trudno rozpoznać, na ile ich zachowania są szczere, a na ile wynikają z przyjętej pozy. Nie było to obce dandysom z przełomu XVIII i XIX wieku.

Wyobcowanie i marzenie o wielkości oraz nieszczęśliwa miłość – sądzę, że te elementy przesądziły o nadzwyczajnej popularności postaci Wertera i Giaura. Bohaterowie wykreowani przez Goethego i Byrona stanowili doskonałą odpowiedź na potrzeby czytelników żyjących w trudnych latach przemian społecznych, rewolucji francuskiej i wojen napoleońskich.

Rozwiń więcej

Losowe tematy

Niestatek Prędzej kto wiatr Jan...

Napisany przez Jana Andrzeja Morsztyna epigramat „Niestatek Prędzej kto wiatr ” znalazł się w pierwszej księdze zbioru poetyckiego „Lutnia” który...

Szewczyk Dratewka – streszczenie...

Streszczenie Żył sobie pewien szewczyk którego nazywano Dratewką. Zajmował się szyciem butów ale zajęcie to nie przynosiło mu zbytnich dochodów. Choć...

Inny świat – streszczenie plan...

Streszczenie Część I Powieść poprzedza dedykacja dla żony Krystyny i cytat z „Domu umarłych” Fiodora Dostojewskiego. Witebsk – Leningrad – Wołogda...

Do Justyny. Tęskność na wiosnę...

Wiesz Franciszka Karpińskiego „Do Justyny. Tęskność na wiosnę” należy do najbardziej znanych przykładów polskiej XVIII-wiecznej liryki miłosnej. W...

Karol Wojtyła Wiersze – opracowanie...

Karol Wojtyła to postać niezwykle istotna dla dziejów świata w XX stuleciu. Trudno rozważać jego ostatnie ćwierćwiecze bez uwzględnienia Jana Pawła II. Zadumani...

Potęga smaku – interpretacja...

„Potęga smaku” Zbigniewa Herberta to wiersz który odnosi się do konkretnej sytuacji społeczno-politycznej Polski a mianowicie czasów PRL-u. Tekst...

Buba - streszczenie plan wydarzeń...

Streszczenie Życie Buby nieco różni się od życia jej rówieśniczek. Upływa jej ono na brydżu granym ze znajomymi dziadka oraz na krótkich chwilach...

Dziady cz. III – streszczenie...

Streszczenie Przedmowa Polska od niemal pół wieku jest ofiarą okrucieństwa bezwzględnych władców a zarazem krajem zamieszkanym przez ludzi gotowych do największych...

Przypowieść o talentach – streszczenie...

Streszczenie Królestwo Niebieskie porównane jest do człowieka który przekazał służącym majątek przed podróżą. Jednemu dał 5 talentów...