„Koniec XIX wieku” Kazimierza Przerwy-Tetmajera to wiersz będący manifestacją młodopolskiego dekadentyzmu i kryzysu kultury europejskiej. Poeta zadaje w nim dramatyczne pytanie o sens istnienia w obliczu metafizycznej pustki; jest również wyrazem inspiracji filozofią Artura Schopenhauera i Fryderyka Nietzschego.
Wiersz posiada wyrazistą budowę: składa się z pięciu strof, z których pierwsze cztery stanowią serię retorycznych pytań na temat możliwych metod radzenia sobie z poczuciem duchowej pustki, piąta pełni zaś funkcję swoistego podsumowania wywodu. Tekst przyjmuje zatem formę nawiązującą do retoryki, jest rodzajem logicznej lub filozoficznej rozprawy, w której obala się kolejne argumenty i wyciąga wnioski.
Poeta zastanawia się, jaką postawę powinien przyjąć człowiek końca wieku w obliczu doskwierającej mu duchowej pustki i poczucia bezsensu istnienia. Odrzuca przekleństwo, ironię, wzgardę, rozpacz, walkę, rezygnację, nadzieję na przyszłość oraz libertyńskie używanie życia. Żadne z tych narzędzi nie może rozwiązać problemu ludzkiej jednostki, ponieważ jest ona niczym „mrówka rzucona na szyny”, która nie zwycięży z nadjeżdżającym pociągiem.
Owo dekadenckie spojrzenie na świat wpisuje się w myśl jednego z najważniejszych modernistycznych filozofów – Schopenhauera. Człowiek epoki fin de siecle’u pogrąża się w narastającej melancholii i smutku, nie ma żadnej nadziei. Zawiodły go bowiem wszystkie zdobycze cywilizacji, a kultura europejska pogrążyła się w wielkim kryzysie.
W ostatniej strofie Tetmajer wypowiada się w liczbie mnogiej, mówi w imieniu całego pokolenia. Określa je mianem, „tych, co wszystko wiedzą” i „dla których żadna z dawnych wiar już nie wystarcza”. Słowa te stanowią nawiązanie do kluczowej dla epoki modernizmu nietzscheańskiej metafory śmierci Boga. Nietzsche wygłaszając tę tezę, podkreślił, że w wieku XIX na zawsze skończył się religijny paradygmat ujmowania świata. Człowiek w wierszu Tetmajera pozostaje zatem niemy – w świecie bez Boga już nic nie chroni go bowiem przed okrucieństwem świata.
„Trzy słowa najdziwniejsze” to wiersz Wisławy Szymborskiej który stanowi filozoficzną refleksję nad naturą języka i jego relacji z rzeczywistością....
Streszczenie W domu gdzie znajdują się trzy siostry rozpoczyna się rozmowa. Udział w niej bierze Olga która wspomina ojca Irina która świętuje imieniny oraz...
Streszczenie Poleander Partobon władca Kybery był wielkim wojownikiem który hołdował nowoczesnym strategiom. Nade wszystko cenił cybernetykę toteż cały jego kraj...
Streszczenie Bitwa o Monte Cassino która toczyła się w dniach 17 stycznia - 19 maja 1944 r. uważana jest za jedno z najbardziej zaciętych i krwawych starć w historii...
Wiersz Kazimierza Wierzyńskiego „Lewa kieszeń” to pozornie opis zwykłego dnia. Jednak pod relacją o codziennych czynnościach kryje się pewna myśl filozoficzna...
Streszczenie Ballada „To lubię” rozpoczyna się zwrotem do Maryli. Jest ona zachęcana do spojrzenia na piękny krajobraz. Na skraju lasu znajduje się cerkiew w...
Interpretacja Postać bogini Nike nie od zawsze była obecna w mitologii. Osobą która przywołała jej dzieje był dopiero Hezjod. Mit o bogini Nike jest przede wszystkim...
„Głos w sprawie pornografii” Wisławy Szymborskiej to ironiczny wiersz w którym poetka dokonuje przewrotnego porównania myślenia do pornografii. Tekst...
„Pieśń Legionów Polskich we Włoszech” znana także jako „Mazurek Dąbrowskiego” została napisana w lipcu 1797 roku na terenie Włoch. Autorem...