Unikalne i sprawdzone teksty

Marność, Daniel Naborowski – interpretacja i analiza

„Marność” Daniela Naborowskiego to krótka, licząca zaledwie 10 wersów fraszka, która podejmuje tematykę refleksyjno – filozoficzną. Motyw przewodni dzieła to vanitas, czyli wątek nierzadko łączący przemijanie i piękno.

Analiza

Jest to utwór stychiczny o regularnych rymach parzystych, który napisany został siedmiozgłoskowcem. Dlatego cechuje się szybkim, wyrazistym rytmem, jaki może budzić skojarzenia z nieubłaganym upływem czasu.

Warstwa leksykalna dzieła sprawia wrażenie uproszczonej. Podmiot liryczny posługuje się czytelnym słownictwem, przez co jego wypowiedź staje się zrozumiała dla szerszego grona odbiorców. Najważniejsze środki stylistyczne to: pleonazm (marna marność), chiazm (Miłujmy i żartujmy / Żartujmy i miłujmy) oraz metafory (fraszką śmierć i fraszką trwoga). W dodatku zaobserwować można noszące cechy paradoksu sformułowanie Świat hołduje marności. Wymienione figury służą nie tylko podkreśleniu stałej obecności przemijania w życiu ludzkim, ale wprowadzają także zaczerpniętą z poezji Horacego maksymę „carpe diem”. Tym sposobem we fraszce Naborowskiego łączą się dwa, jak może się zdawać, przeciwstawne prądy.

Interpretacja

Krótka fraszka Naborowskiego bezpośrednio nawiązuje do Starego Testamentu, a dokładniej do „Księgi Koheleta” i zaczerpniętego z niej cytatu marność nad marnościami i wszystko marność (z łac. vanitas vanitatum et omnia vanitas). Umieszczone w niej rozważania kaznodziei dotyczą sensu ludzkiego życia i ujmują ten temat w kontekście przemijania i tymczasowości. Refleksja ta stanowi punkt wyjścia dla słów podmiotu lirycznego wiersza Naborowskiego. Swą wypowiedź rozpoczyna on w następujący sposób: Świat hołduje marności / I wszytkie ziemskie włości; / To na wieki nie minie, / Że marna marność słynie. W dużej mierze akcentuje więc typowe dla człowieka przywiązanie do doczesności, uwypuklając przy tym jej nietrwałość.

Piąty i szósty wers utworu wprowadzają za pomocą chiazmu (figura retoryczna polegająca na odwrotnym powtórzeniu układu syntaktycznego wypowiedzi) nowy wątek przemyśleń podmiotu lirycznego: Miłujmy i żartujmy, / Żartujmy i miłujmy. Słowa te wyraźnie odwołują się do sentencji „carpe diem”, czyli „chwytaj dzień”. Następuje więc przełamanie nastroju rezygnacji płynącego z doczesności świata. Ja mówiące zaznacza jednak, iż każda aktywność powinna być pobożna i uczciwa, prowadzona w zgodzie z Bogiem.

Ostatni dwuwiersz, który można również uznać za puentę dzieła, wprowadza motyw bogobojności: Nad wszytko bać się Boga - / Tak fraszką śmierć i trwoga. Dwie metafory (fraszką śmierć i fraszką trwoga) znacznie umniejszają potęgę śmierci oraz strach przednią, lecz warunkiem takiego stanu rzeczy okazuje się postępowanie zgodne z nakazami Stwórcy.

Dzieło Naborowskiego szczególnie interesujące wydaje się w zestawieniu z innym utworem poety – „Krótkością żywota”. Ukazana w nim pesymistyczna wizja świata zostaje jakby przełamana w „Marności”, która przeciwstawia tymczasowości i śmiertelności ludzką aktywność oraz potęgę czuwającego nad człowiekiem Boga.

Rozwiń więcej

Losowe tematy

Potop biblijny – interpretacja...

Streszczenie W biblijnej „Księdze Rodzaju” znajduje się opis potopu. Spowodowany był on zepsuciem moralnym ludzkości. Bóg niezadowolony był z tego że...

Zapałka na zakręcie - streszczenie...

Streszczenie Osada to miejscowość wypoczynkowa do której Mada wraz ze swoją siostrą Alusią i mamą udają się na wakacje. W Osadzie odżywają wspomnienia. Mada...

Lot nad kukułczym gniazdem –...

Geneza „Lot nad kukułczym gniazdem” to debiutancka powieść Kena Keseya. Jak się czasem zdarza debiut okazał się najważniejszym dziełem w dorobku autora. Do...

Janko Muzykant – opracowanie problematyka...

Czas i miejsce akcji geneza Utwór to nowela która została napisana przez Henryka Sienkiewicza w Paryżu a która jest wyrazem typowego dla pozytywistów...

List do ludożerców – interpretacja...

„List do ludożerców” Tadeusz Różewicza pochodzi z tomu „Formy” (1958). Mamy tu do czynienia z liryką zwrotu do adresata. Podmiot liryczny...

Świtezianka – interpretacja i...

Streszczenie Ballada rozpoczyna się opisem spaceru. Przedstawiony strzelec każdej nocy spotyka się z ukochaną w ciemnym borze. Spacerują razem przy świetle księżyca....

Bakczysaraj – interpretacja i...

„Bakczysaraj” to sonet w którym pokazane są przemyślenia podmiotu lirycznego który dostrzega problem jakim jest przemijanie oraz kruchość tworów...

Słowik i szczygieł - interpretacja...

Bajka Ignacego Krasickiego „Słowik i szczygieł” oferuje krótki ale dosadny komentarz dotyczący działań artystów a być może każdego człowieka...

Pan od przyrody – interpretacja...

„Pan od przyrody” Zbigniewa Herberta to wzruszający wiersz w którym poeta składa hołd swojemu dawnemu nauczycielowi. Profesor został ukazany jako wcielenie...