Daniel Naborowski pozostaje znany jako jeden z najwybitniejszych polskich poetów doby baroku. Jego doskonałe wykształcenie, dogłębna znajomość nurtów artystycznych dominujących w ówczesnej Europie i niewątpliwy talent sprawiły, że zajął miejsce wśród najbardziej inspirujących i szanowanych twórców w historii rodzimej literatury.
„Na oczy królewny angielskiej’ to wspomnienie pobytu poety i dyplomaty na dworze angielskim, który miał miejsce najprawdopodobniej w 1609 r., a dokładniej spotkania przezeń słynącej z niesłychanej urody Elżbiety Stuart.
Analiza
Wiersz ma budowę stychiczną, a napisany został trzynastozgłoskowcem ze średniówką po siódmej sylabie. Pojawiają się w nim regularne rymy parzyste (żeńskie, dokładne). Dzieło należy do nurtu liryki zwrotu do adresata (inwokacyjnej).
Naborowski oparł swój utwór na wyrafinowanym i wielostopniowym koncepcie - enumeracji. Jego kompozycja często określana jest mianem łańcuszkowej, ponieważ podmiot liryczny kolejne porównania buduje wokół oczu adresatki komunikatu lirycznego. Jednak w 15 wersie wprowadzone zostaje zaprzeczenie dotychczasowych rozważań, gdyż i tak zdają się one niewystarczające, by oddać niesamowite piękno angielskiej królewny oraz wprowadzić opartą na wyliczeniu (charakterystycznej dla baroku sumacji) puentę.
Warstwa stylistyczna wiersza jest niezwykle bogata. Rozpoczyna się on rozbudowaną apostrofą (Twe oczy, skąd Kupido na wsze ziemskie kraje, / Córo możnego króla, harde prawa daje) oraz zawiera liczne anafory wprowadzające ikon (anaforyczne porównanie). Ponadto pojawiają się w nim antytezy (Nie oczy, lecz pochodnie dwie nielitościwe), epitety (ziemscy monarchowie, śliczna barwa itp.) oraz przerzutnie i parentezy (zdania wtrącone), które nadają utworowi charakterystyczny rytm.
Interpretacja
Wiersz Naborowskiego jest wyrafinowanym komplementem lirycznym, w którym ja mówiące posługuje się hiperbolizacją. Wprowadzona zostaje ona już w drugim dystychu utworu (Nie oczy, lecz pochodnie dwie nielitościwe, / Które palą na popiół serca nieszczęśliwe.), opiera się na antytezie, jaka pozwala odnieść piękno oczu adresatki do rzeczy i zjawisk nienależących do ludzkiego świata. Szybko jasnym staje się, iż enumeracja przeradza się w gradację, ponieważ podmiot liryczny zestawie ze sobą człony coraz odleglejsze. Stałym pozostają oczy (stąd kompozycja łańcuszkowa), zaś comparans (drugi człon) zyskuje coraz większą jakość. Punktem kulminacyjnym dzieła zdaje się uchwycenie relacji między oczyma a bogami, jednak ten zabieg okazuje się niewystarczającym, a ja mówiące wprowadza ikon, który podkreśla niedoskonałość zjawisk porównywanych ze spojrzeniem angielskiej królewny. Żadne z przywoływanych odniesień nie mogą równać się z adresatką, ponieważ są niedoskonałe. Stąd zawarta w puencie sumacja służąca ukazaniu piękna oczu poprzez zestawienie ich z wszystkimi przywoływanymi wcześniej odniesieniami. Tylko przy użyciu tego sposobu możliwe wydaje się ich właściwe scharakteryzowanie.
Wiersz Naborowskiego jest dziełem szczególnym, niezwykle złożonym. Odznacza się niesamowitą ekspresją, wspaniale budując przy tym napięcie. Można zwrócić uwagę nie tylko na jego pochwalny charakter, ale także fakt ukazania języka jako niewystarczającego, nieposiadającego możliwości swobodnego obrazowania subiektywnej rzeczywistości, co oddaje złożona i zawiła konstrukcja dzieła Naborowskiego.
Tom I Akcja powieści rozgrywa się w Łodzi w latach 80. XIX wieku. Głównym bohaterem jest Karol Borowiecki. Mężczyzna dowiaduje się że spłonęła fabryka Goldberga...
„Konopielka” Edwarda Redlińskiego zaczyna się opisem poranka we wsi Taplary. Poznajemy gospodarstwo Kaziuka głównego bohatera. Okazuje się że w nocy krowa...
Fraszka „Raki” to pozornie hymn na część kobiet. Poeta zaleca służyć im wiernie ponieważ bogate są we wszelkie cnoty – są szczere nie zwracają uwagi...
Część I Akcja powieści rozgrywa się na statku „Nellie” w okolicach Gravesend podczas rejsu po Tamizie. Głównym bohaterem jest marynarz – Charlie...
Streszczenie Akcja powieści toczy się w Paryżu w 1819 roku. Historia rozpoczyna się w podrzędnym pensjonacie pani Vauquer przy ulicy Neuve-Sainte-Geneviève gdzie...
„U wrót doliny” to wiersz Zbigniewa Herberta który dotyka problematyki eschatologicznej. Tekst przedstawia poetycką wizję sądu ostatecznego. Wskazuje...
Pieśń XX („Miło szaleć kiedy czas po temu”) łączy refleksję nad życiem charakterystyczną dla poważniejszych utworów Kochanowskiego z dowcipem i „biesiadnym”...
Dawno temu żył sobie pewien młynarz. Był bardzo bogaty i miał trzech synów między których postanowił podzielić swój majątek. Gdy zmarł jego dwaj...
Streszczenie 1973 Akcja książki zaczyna się 21 marca 1973 r. Pierwszego dnia wiosny narratorka zrobiła coś zupełnie dla siebie - wzorowej uczennicy - niewyobrażalnego:...