„Do panny” Jana Andrzeja Morsztyna to krótka fraszka podejmująca tematykę miłości. Została ona oparta na koncepcie zawierającym ikon oraz sumację.
Analiza
Dzieło liczy zaledwie sześć wersów. Jest utworem stychicznym, napisanym trzynastozgłoskowcem ze średniówką po siódmej sylabie (w wersie piątym średniówka pojawia się po zgłosce piątej). Należy do liryki zwrotu do adresata.
Podmiot liryczny posługuje się wieloma środkami stylistycznymi. Pojawiają się epitety (dąb stary), metafora (dąb długim wiekiem skamieniały), ożywienie (łzy złamały), anafora (twardy, twardszaś) wprowadzająca ikon oraz wieńcząca utwór sumacja.
Interpretacja
Krótkie dzieło Jana Andrzeja Morsztyna podejmuje temat miłości, czyniąc to w wyrafinowany, niebanalny sposób. Adresatką liryczną utworu jest tytułowa panna, którą ja mówiące porównuje do najtwardszych rzeczy, jakie zna. Wymienia więc żelazo, dyjament (zawiera w sobie także piękno, szlachetność), dąb (może być odczytywany jako wyraz majestatu, szacunku) oraz morskie skały (surowe, odosobnione). Ich niewzruszoność przypomina mu postawę odbiorczyni, jednak pełne oddanie jej nieugiętości możliwe staje się dopiero dzięki wprowadzeniu sumacji jeszcze raz zestawiającej pannę i wymienione wcześniej jakości.
Z postawą adresatki kontrastuje podmiot liryczny. Otwarcie przyznaje się on do łez, co można odbierać dwojako. Jego uczucie może być autentyczne i poważne, polegać na silnym oddaniu. Jednak kontekst innych utworów Morsztyna oraz forma fraszki zdają się sugerować namiętny, lecz przelotny flirt (charakterystyczny dla życia dworskiego), którego uczestnik, by jak najkorzystniej zaprezentować swą osobę, hiperbolizuje przejawiane emocje.
Niezależnie od rodzaju miłości dzieło Morsztyna ukazuje człowieka nieodnajdującego wzajemności w uczuciu. Dlatego użyte porównania zestawiają kobietę z rzeczami wyrażającymi chłód, surowość, odległość. Bardzo wymowną metaforą w tym kontekście staje się skamieniały dąb – oznaka nieczułości, przemiany.
Geneza Książka „Pinokio” została napisana przez włoskiego dziennikarza polityka i powieściopisarza Carlo Collodiego. Początkowo opublikowano ją w prasie w...
„Tren XIX albo sen” łączy wątki cyklu stanowi też jego podsumowanie. Poetę przez niemal całą noc dręczy bezsenność dopiero tuż przed świtem udaje mu się...
Czas i miejsce akcji „Katarynka” to nowela której akcja koncentruje się na ulicy Miodowej która mieści się w Warszawie. Większość wydarzeń dotyczy...
Streszczenie Dawno temu był sobie pewien Mazur – bitny wojak który w niejednej potyczce walczył z wrogiem o Polskę. Stawał do boju z pogańskimi ludami. Z każdej...
Streszczenie Motto: Coraz to z ciebie jako z drzazgi smolnej Wokoło lecą szmaty zapalone Gorejąc nie wiesz czy stawasz się wolny Czy to co twoje ma być zatracone? Czy popiół...
Streszczenie „Apokalipsa” św. Jana jest to opis wizji końca świata i Sądu Ostatecznego. Ta wizja zaprezentowana jest z perspektywy jednego z proroków i...
„Wierna rzeka” to powieść Stefana Żeromskiego poświęcona powstaniu styczniowemu (1863). Jednak nie śledzimy bezpośrednio wielkiej polityki czy też najważniejszych...
„Topielec” to wiersz Bolesława Leśmiana pochodzący z 1920 roku. Tytuł sugeruje odniesienie do popularnego w kulturze ludowej motywu „żywego trupa”...
Analiza Utwór rozpoczyna się wyliczeniami oraz wykrzyknieniem podkreślającymi bezradność w sytuacji poruszanej w wierszu. Kolejna strofa stanowi przedstawienie niemocy...