„Do panny” Jana Andrzeja Morsztyna to krótka fraszka podejmująca tematykę miłości. Została ona oparta na koncepcie zawierającym ikon oraz sumację.
Analiza
Dzieło liczy zaledwie sześć wersów. Jest utworem stychicznym, napisanym trzynastozgłoskowcem ze średniówką po siódmej sylabie (w wersie piątym średniówka pojawia się po zgłosce piątej). Należy do liryki zwrotu do adresata.
Podmiot liryczny posługuje się wieloma środkami stylistycznymi. Pojawiają się epitety (dąb stary), metafora (dąb długim wiekiem skamieniały), ożywienie (łzy złamały), anafora (twardy, twardszaś) wprowadzająca ikon oraz wieńcząca utwór sumacja.
Interpretacja
Krótkie dzieło Jana Andrzeja Morsztyna podejmuje temat miłości, czyniąc to w wyrafinowany, niebanalny sposób. Adresatką liryczną utworu jest tytułowa panna, którą ja mówiące porównuje do najtwardszych rzeczy, jakie zna. Wymienia więc żelazo, dyjament (zawiera w sobie także piękno, szlachetność), dąb (może być odczytywany jako wyraz majestatu, szacunku) oraz morskie skały (surowe, odosobnione). Ich niewzruszoność przypomina mu postawę odbiorczyni, jednak pełne oddanie jej nieugiętości możliwe staje się dopiero dzięki wprowadzeniu sumacji jeszcze raz zestawiającej pannę i wymienione wcześniej jakości.
Z postawą adresatki kontrastuje podmiot liryczny. Otwarcie przyznaje się on do łez, co można odbierać dwojako. Jego uczucie może być autentyczne i poważne, polegać na silnym oddaniu. Jednak kontekst innych utworów Morsztyna oraz forma fraszki zdają się sugerować namiętny, lecz przelotny flirt (charakterystyczny dla życia dworskiego), którego uczestnik, by jak najkorzystniej zaprezentować swą osobę, hiperbolizuje przejawiane emocje.
Niezależnie od rodzaju miłości dzieło Morsztyna ukazuje człowieka nieodnajdującego wzajemności w uczuciu. Dlatego użyte porównania zestawiają kobietę z rzeczami wyrażającymi chłód, surowość, odległość. Bardzo wymowną metaforą w tym kontekście staje się skamieniały dąb – oznaka nieczułości, przemiany.
Bohaterem bajki „Szczur i kot” Ignacego Krasickiego jest tytułowy gryzoń. Akcja dzieje się w czasie mszy świętej – szczur wszedł na ołtarz i przechwala...
Akt I Grzegorz Werle odwiedza swojego ojca Hagena zamożnego kupca. Mężczyzna od siedemnastu lat nie był w rodzinnym domu dlatego na jego cześć ma się odbyć przyjęcie....
Streszczenie Małgosia która nie jest zbyt posłuszną dziewczyną zostaje sama w domu. Niedługo potem przenosi się w inną rzeczywistość. Trafiając w miejsce którego...
Streszczenie Główna bohaterka – Sara – to córka oficera która razem z nim zamieszkuje Indie. Jednakże dziewczynka ma zostać wysłana do Anglii....
Streszczenie Bogaci lecz pobożni i hojni mieszkańcy Rzymu Eufamijan i Aglijas nie mogli doczekać się potomka. Ich gorliwe modlitwy przyniosły im jednak syna któremu...
Streszczenie Bóg objawił się Mojżeszowi i wspomniał że Egipcjanie nadmiernie obciążyli pracą Izraelitów. Pan zapragnął więc uwolnić Izraelitów...
Streszczenie Sierpień Jest upalne i słoneczne lato. Jeszcze w lipcu ojciec narratora wyjechał do sanatorium zostawiając go z matką starszym bratem i Adelą (gosposią)....
Geneza czas i miejsce akcji Akcja utworu dzieje się w miejscowości która nie została w żaden sposób nazwana. Czytelnik ma okazję dowiedzieć się że mieści...
„Zanurzcie mnie w Niego” to wiersz erotyczny autorstwa Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej. Zanurzcie mnie w Niego jakby różę w dzbanek po oczy po czoło...
