Unikalne i sprawdzone teksty

Do Trupa, Jan Andrzej Morsztyn – interpretacja i analiza

Sonet Jana Andrzeja Morsztyna pt. „Do trupa” znalazł się w drugiej księdze zbioru „Lutnia”. Jest to jeden z najbardziej rozpoznawalnych utworów reprezentanta nurtu dworskiego w polskiej poezji barokowej.

Analiza

Już tytuł sugeruje rodzaj liryki, do którego zalicza się utwór, czyli lirykę zwrotu do adresata. Zaś ze względu na tematykę dzieło wpisać można w prąd poezji miłosnej.

„Do trupa” składa się z czterech strof – dwóch liczących po cztery wersy i dwóch liczących po trzy. Jest więc typowym sonetem, który zachowuje także podział na część opisową i refleksyjną. Liczba sylab w linijkach jest równa i wynosi 11. Układ rymów także cechuje się regularnością – w strofach opisowych jest przeplatany (abba, abba), zaś w ostatnich zwrotkach pojawiają się rymy międzystrofowe i parzyste cdd, cee.

Koncept, na jakim Morsztyn oparł swój liryk, to porównanie tytułowego trupa z podmiotem lirycznym, który ogarnięty jest niezwykle silną namiętnością. Kolejne zestawienia eksponują podobieństwa i różnice, prowadząc do zaskakującej konstatacji będącej puentą utworu.

Warstwa stylistyczna sonetu „Do trupa” jest rozbudowana. Uwagę przykuwają anafory (wersy rozpoczynające się od Ty, Tyś) i liczne epitety (okropna ciemność, płomień skryty, suknem żałobnym). Poza nimi pojawiają się także porównanie (tyś jak lód), antytezy (Ty jawne świece, ja mam płomień skryty) oraz 2 przerzutnie (wolności / Zbywszy – 7 i 8 wers – oraz żywiołem / Wieczny, wersy 13 – 14).

Interpretacja

Porównanie miłości do śmierci jest zabiegiem zaskakującym. Podmiot liryczny wylicza kolejne cechy opisujące martwego, odnosząc je do swego stanu. Obydwaj trafieni zostali strzałą – pierwszy śmiertelną, drugi miłości. Jeden stracił całą krew, drugi jest blady, nie ma rumianości. Sukno żałobne, jakim okryte jest złożone ciało, znajduje odzwierciedlenie w okropnej ciemności, w której zamknięte są zmysły ja lirycznego. Punktem kulminacyjnym porównania jest zestawienie związanych rąk martwego z rozumem łańcuchem powitym charakteryzującym zakochanego.

W części opisowej przedstawione zostają różnice, które prowadzą do ostatecznej konstatacji. Martwy znajduje się w stanie spokoju – milczy i nic nie czuje. Podmiot liryczny doświadcza natomiast cierpienia, znajduje się w piekielnej śrzeżodze, co mocno kontrastuje z chłodem nieżyjącego. Adresat komunikatu wkrótce zazna spokoju, rozsypując się w pył, jednak ja mówiące nigdy nie doświadczy tego stanu, ponieważ trawią go wieczne ognie.

Cały utwór można odczytywać jako hiperbolę. Porównując swój stan do stanu nieżyjącego, podmiot liryczny przedstawia ogrom cierpień, jakich doznaje. Ostatnia strofa przynosi zadziwiające i paradoksalne stwierdzenie, bowiem można odnieść wrażenie, iż nadawca komunikatu lirycznego z zazdrością patrzy na rychły koniec nieżyjącego, mając przy tym świadomość, że paląca go namiętność jest ogniem wiecznym.

Rozwiń więcej

Losowe tematy

Kryzys w branży szarlatanów –...

W swojej twórczości Konstanty Ildefons Gałczyński chętnie sięgał po wątki kultury ludowej miast i miasteczek przetwarzając je jednak po swojemu. Jak pisał Czesław...

Iliada Homer - opracowanie interpretacja...

Geneza „Iliadzie” przypisuje się autorstwo Homera mimo iż jest to kwestia sporna. Jest ona prawdopodobnie dziełem które poprzedza „Odyseję”...

Wstęp do bajek - interpretacja...

Utwór Ignacego Krasickiego „Wstęp do bajek” otwiera wydany w 1779 roku tom „Bajki i przypowieści”. Wiersz ma formę wyliczenia – wymienione...

Alarm – interpretacja

Antoni Słonimski napisał wiersz „Alarm” w 1940 roku. Tematem utworu jest atak hitlerowskich Niemiec na Polskę we wrześniu 1939 roku i naloty bombowe na Warszawę....

Charakterystyka Urszulki

Według przyjętych zasad gatunku utwory żałobne poświęcano osobom znaczącym mężom stanu wodzom wybitnym duchownym. Jan Kochanowski odszedł od tej reguły. „Treny”...

Ja i moja koleżanka – charakterystyka...

Przyjaźń to jedno z najwspanialszych darów jakie człowiek może otrzymać od losu! Zgadzają się z tym najwięksi filozofowie i poeci. Ja również posiadam...

Pamiętnik z Powstania warszawskiego...

Geneza czas i miejsce akcji „Pamiętnik z powstania warszawskiego” to bodaj najbardziej znane beletrystyczne dzieło Mirona Białoszewskiego. Książka stanowi rodzaj...

Makbet jako bohater dynamiczny

Tytułowy bohater „Makbeta” Williama Szekspira z pewnością jest jedną z najbardziej wyrazistych i najlepiej nakreślonych postaci w historii literatury. W czasie...

Oda do radości - interpretacja...

„Oda do radości” (Ode „An die Freude”) Fryderyka Schillera powstała w 1785 roku opublikowana została rok później. W kolejnych wydaniach (1803...