Unikalne i sprawdzone teksty

Do Trupa, Jan Andrzej Morsztyn – interpretacja i analiza

Sonet Jana Andrzeja Morsztyna pt. „Do trupa” znalazł się w drugiej księdze zbioru „Lutnia”. Jest to jeden z najbardziej rozpoznawalnych utworów reprezentanta nurtu dworskiego w polskiej poezji barokowej.

Analiza

Już tytuł sugeruje rodzaj liryki, do którego zalicza się utwór, czyli lirykę zwrotu do adresata. Zaś ze względu na tematykę dzieło wpisać można w prąd poezji miłosnej.

„Do trupa” składa się z czterech strof – dwóch liczących po cztery wersy i dwóch liczących po trzy. Jest więc typowym sonetem, który zachowuje także podział na część opisową i refleksyjną. Liczba sylab w linijkach jest równa i wynosi 11. Układ rymów także cechuje się regularnością – w strofach opisowych jest przeplatany (abba, abba), zaś w ostatnich zwrotkach pojawiają się rymy międzystrofowe i parzyste cdd, cee.

Koncept, na jakim Morsztyn oparł swój liryk, to porównanie tytułowego trupa z podmiotem lirycznym, który ogarnięty jest niezwykle silną namiętnością. Kolejne zestawienia eksponują podobieństwa i różnice, prowadząc do zaskakującej konstatacji będącej puentą utworu.

Warstwa stylistyczna sonetu „Do trupa” jest rozbudowana. Uwagę przykuwają anafory (wersy rozpoczynające się od Ty, Tyś) i liczne epitety (okropna ciemność, płomień skryty, suknem żałobnym). Poza nimi pojawiają się także porównanie (tyś jak lód), antytezy (Ty jawne świece, ja mam płomień skryty) oraz 2 przerzutnie (wolności / Zbywszy – 7 i 8 wers – oraz żywiołem / Wieczny, wersy 13 – 14).

Interpretacja

Porównanie miłości do śmierci jest zabiegiem zaskakującym. Podmiot liryczny wylicza kolejne cechy opisujące martwego, odnosząc je do swego stanu. Obydwaj trafieni zostali strzałą – pierwszy śmiertelną, drugi miłości. Jeden stracił całą krew, drugi jest blady, nie ma rumianości. Sukno żałobne, jakim okryte jest złożone ciało, znajduje odzwierciedlenie w okropnej ciemności, w której zamknięte są zmysły ja lirycznego. Punktem kulminacyjnym porównania jest zestawienie związanych rąk martwego z rozumem łańcuchem powitym charakteryzującym zakochanego.

W części opisowej przedstawione zostają różnice, które prowadzą do ostatecznej konstatacji. Martwy znajduje się w stanie spokoju – milczy i nic nie czuje. Podmiot liryczny doświadcza natomiast cierpienia, znajduje się w piekielnej śrzeżodze, co mocno kontrastuje z chłodem nieżyjącego. Adresat komunikatu wkrótce zazna spokoju, rozsypując się w pył, jednak ja mówiące nigdy nie doświadczy tego stanu, ponieważ trawią go wieczne ognie.

Cały utwór można odczytywać jako hiperbolę. Porównując swój stan do stanu nieżyjącego, podmiot liryczny przedstawia ogrom cierpień, jakich doznaje. Ostatnia strofa przynosi zadziwiające i paradoksalne stwierdzenie, bowiem można odnieść wrażenie, iż nadawca komunikatu lirycznego z zazdrością patrzy na rychły koniec nieżyjącego, mając przy tym świadomość, że paląca go namiętność jest ogniem wiecznym.

Rozwiń więcej

Losowe tematy

Pantofelek – interpretacja i analiza...

„Pantofelek” to utwór Andrzeja Bursy. Przestawia coś w rodzaju dialogu dwóch postaci (choć widzimy wypowiedzi tylko jednej z nich). Podmiot liryczny...

Kain i Abel – streszczenie interpretacja...

Streszczenie Epizod o Kainie i Ablu dotyczył czasów nieco późniejszych niż grzech pierworodny Adama i Ewy ale funkcjonuje jako jego efekt. Kain był starszym...

Chłopiec w pasiastej piżamie –...

Streszczenie Wydarzenia dzieją się podczas II wojny światowej. Poznajemy Bruna – ośmioletniego chłopca któremu nic nie brakuje gdyż ma dom i kochająca go...

Wczorajszemu – interpretacja i...

„Wczorajszemu” to wiersz Tadeusza Gajcego napisany w 1942 roku w okupowanej Warszawie. Tekst jest osadzony w problematyce wojennej. Poeta przedstawia grozę doświadczenia...

Między nami nic nie było – interpretacja...

Analiza „Między nami nic nie było” to utwór składający się z czterech strof. Pierwsza z nich rozpoczyna się wykrzyknieniem podkreślającym brak związku...

Bema pamięci żałobny rapsod –...

Rapsod to utwór poświęcony pamięci bohaterów i ich czynów. Nierzadko stanowi fragment większej całości (np. epopei) lecz funkcjonuje także jako autonomiczna...

Zbrodnia i kara – opracowanie...

Geneza Fiodor Dostojewski pisał „Zbrodnię i karę” w latach 1865 – 1866. Powieść ukazywała się w odcinkach na łamach czasopisma „Ruskij Wiestnik”....

Kwiatki św. Franciszka – streszczenie...

Streszczenie Franciszek z Asyżu podejmuje decyzję o wyrzeczeniu się wszystkich materialnych dóbr tego świata oraz pokus cielesnych i wstępuje na drogę ubóstwa...

Mała apokalipsa – streszczenie...

Streszczenie Oto nadchodzi koniec świata. Oto nadciąga zbliża się czy raczej przypełza mój własny koniec świata. Był beznadziejny dzień jesienny. Główny...