„Oda do rozpaczy” jest wierszem księdza Jana Twardowskiego. Już tytuł brzmi oryginalnie – oda jest pieśnią pochwalną. Jakże więc chwalić rozpacz, jakże nazywać ją pieszczotliwie „uczciwym potworem”? Twardowski zwraca uwagę, że rozpacz jest uczuciem wzbudzającym sprzeciw współczesnego świata. Mędrcy piszą książki przeciw niej, lekarze walczą z nią. Przekora nakazywałaby się zastanowić, czy wszyscy oni mają rację. Jednak ksiądz Twardowski nie chwali rozpaczy „dla sportu”, żeby pokłócić się ze współczesnymi ludźmi. Zastanawiając się nad omawianym uczuciem dochodzi on do wniosku, że w pewnych, oczywiście odpowiednich, dawkach, jest ona nie tylko dobra, ale wręcz konieczna.
przecież bez ciebie
byłbym stale uśmiechnięty jak prosię w deszcz
Ksiądz Twardowski zwraca uwagę, iż smutek jest dla nas niezbędny – tylko bowiem z niego rodzi się głębsza refleksja i duchowość. Zwierzęta, jak wspomniane prosie, mogą być wiecznie zadowolone – ale czy człowiek ma żyć jak zwierzęta?
Weźmy chociażby śmierć. Myśl o przemijaniu budzi w nas smutek, a nawet tytułową rozpacz. Jednak czy z tego powodu powinniśmy nie myśleć o śmierci? Ksiądz Twardowski podkreśla, że jest wręcz przeciwnie. Trzeba zastanawiać się nad końcem życie, który czeka każdego z nas – mogą to być refleksje smutne, ale tylko one pozwolą nam przygotować się do godne odejścia z tego świata.
Bez smutku bylibyśmy „nieludzcy”. Ksiądz Twardowski nie rozwija tego wątku, ale możemy łatwo sobie wyobrazić, o co chodzi. Pomyślmy o relacjach z wojen – widok cierpienia przygnębia nas. Ale bez tego przygnębienia nie potrafilibyśmy współczuć naszym cierpiącym bliźnim.
Ksiądz-poeta nie zachęca nas, byśmy dali się pokonać rozpaczy. Zachęca tylko, byśmy od czasu do czasu podjęli rozmowę ze smutkiem – w ten sposób staniemy się lepszymi ludźmi.
Forma utworu (kilka informacji):
– apostrofa (do rozpaczy)
– wiersz biały
– antropomorfizacja (rozpaczy)
„Prospekt” to wiersz Wisławy Szymborskiej stanowiący wypowiedź poetki na temat kondycji współczesnego człowieka. Jawi się on jako słaba istota która...
„Lament” to wiersz Tadeusza Różewicza z tomu „Niepokój” wydanego w 1947 roku. Utwór został mocno osadzony w wojennych przeżyciach...
„Pierwsza przechadzka” to wiersz Leopolda Staffa napisany w 1946 roku. Utwór powstał tuż po II wojnie światowej i traktuje właśnie o owym trudnym czasie...
Geneza czas i miejsce akcji Nowela Stefana Żeromskiego „Doktór Piotr” przedstawia obraz społeczeństwa polskiego pod koniec XIX wieku. Akcja toczy się na...
Wacław Potocki łączył działalność artystyczną z udaną karierą polityczną. Na niwie państwowej osiągnął m.in. godności sędziego grodzkiego bieckiego oraz podczaszego...
Geneza „Ikar” to opowiadanie Jarosława Iwaszkiewicza które pierwszy raz opublikowane zostało w 1954 roku. Ma ono charakter na poły autobiograficzny odnosi...
Bohaterem bajki „Szczur i kot” Ignacego Krasickiego jest tytułowy gryzoń. Akcja dzieje się w czasie mszy świętej – szczur wszedł na ołtarz i przechwala...
„Traktat moralny” to jeden z trzech wielkich traktatów Czesława Miłosza który powstał w 1947 roku w Waszyngtonie. Dwa pozostałe dzieła z tego gatunku...
Streszczenie Książka rozpoczyna się opisem profesora Gąsowskiego. Nauczyciel historii to osoba wyróżniająca się spośród innych członków grona pedagogicznego....
