„Zaklęcie” Czesława Miłosza to wiersz, w którym autor wypowiada się na temat roli poezji i jej metod opisywania świata. Przede wszystkim zaś przedstawia zderzenie poezji z czystą filozofią i nauką, które, pomimo że skupiają się na podobnych obszarach zainteresowania, czynią to zupełnie odmiennymi sposobami.
Wiersz otwiera rozbudowana pochwała ludzkiego rozumu i jego niezliczonych przymiotów. Poeta posługuje się tu patetycznym stylem, nawiązującym do twórczości romantyków, stosuje liczne hiperbole, enumeracje i peryfrazy. Zamiast „rozum” mówi się na przykład „nieprzyjaciel rozpaczy”, „przyjaciel nadziei”. Ponadto pojawiają się anafory i paralelizm składniowy, dzięki którym tekst przybiera formę panegirycznej pieśni czy nawet nawiązuje do liryki religijnej. Rozum jawi się jako źródło wszelkiego dobra: sprawiedliwości, prawdy, optymizmu i piękna. Łamie bariery czasu i przestrzeni, jest odporny na tortury i zawsze zwycięża.
Druga część wiersza wprowadza jednak ton ironiczny, który sprawia, że wszystko, co zostało powiedziane o rozumie, zostaje wzięte w swoisty cudzysłów. Staje się „zaklęciem”, w które chce się wierzyć. Ponadto przed oczami czytelnika pojawia się obraz cudownego mariażu poezji i rozumu, który jest świętowany przez samą naturę. Owemu przymierzu mają towarzyszyć nadprzyrodzone znaki: jednorożec i echo. Fantastyczny obraz koresponduje z tytułem wiersza – „Zaklęcie” – należącym właśnie do porządku magii. Wiara w nadprzyrodzone zdarzenia jest oczywiście sprzeczna z rozumem. Nie ma zatem możliwości syntezy myślenia ściśle naukowego i poezji.
Miłosz dobitnie pokazuje, że choć zarówno poezja, jak i nauka próbują opisać świat, to jednak czynią to zupełnie różnymi metodami. Ta druga zawsze będzie się bowiem odwoływać do tego, co niematerialne, duchowe i intuicyjne. Poezja jest językiem stwarzającym świat alternatywny – a nie rzeczywisty. W przeciwieństwie do rozumu stoi po stronie zwątpienia, antynomii i niejednoznaczności. Co więcej, niejednokrotnie służy do podważenia prawd, które rozum uznaje za niepodważalne.
Wiersz Juliana Tuwima „Przy okrągłym stole” to utwór o tematyce miłosnej. Nie dotyczy on jednak miłości trwającej a tej której czas już przeminął....
Geneza czas i miejsce akcji Hanna Krall w latach siedemdziesiątych przygotowywała reportaż poświęcony operacjom serca. Przy tej okazji poznała kardiochirurga Marka Edelmana....
„Marność” Daniela Naborowskiego to krótka licząca zaledwie 10 wersów fraszka która podejmuje tematykę refleksyjno – filozoficzną....
Czas i miejsce akcji geneza Utwór to nowela która została napisana przez Henryka Sienkiewicza w Paryżu a która jest wyrazem typowego dla pozytywistów...
W satyrze „Małżeństwo” Ignacy Krasicki roztrząsa tematy wydawałoby się dość egzotyczne jak na osobę jego pokroju – musimy pamiętać w końcu że był...
Według Czesława Miłosza w „Trenach” sztuka poetycka Kochanowskiego osiągnęła najwyższe szczyty. Cykl 19 utworów poświęconych zmarłej córce...
„Terrorysta on patrzy” to wiersz Wisławy Szymborskiej traktujący o groźnym zjawisku współczesnego świata jakim jest terroryzm. Jest to tekst w którym...
Maria Dąbrowska przedstawia losy familii Niechciów i Ostrzeńskich. Bogumił Niechcic pochodzi z rodziny powstańczej – majątek jego bliskich został skonfiskowany...
„Pieśń o Narodzeniu Pańskim” Franciszka Karpińskiego stanowią część tomu „Pieśni nabożne” opublikowanego w 1792 roku. Szybko zyskała ona popularność...