„Który skrzywdziłeś” to wiersz Czesława Miłosza, który pochodzi z tomu „Światło dzienne” z 1953 roku. Utwór powstał podczas pobytu autora w Waszyngtonie i odnosi się do konkretnej sytuacji politycznej ówczesnej Polski, czyli trudnych czasów stalinizmu. Podmiotem tekstu jest poeta, który zwraca się do bliżej nieokreślonego dyktatora, by napiętnować jego niesprawiedliwe czyny. Wypomina mu krzywdę, jaką wyrządził prostym ludziom. Podkreśla również cynizm postawy tyrana, który naśmiewa się z niedoli ludu.
Podmiot przestrzega owego władcę, że wbrew pozorom, nie może on czuć się bezkarny, nawet jeśli otacza go grono wiernych pochlebców przyklaskujących każdej jego decyzji. Świadkiem czynów dyktatora jest bowiem poeta, który przechowa pamięć o wszystkim, co się stało. Przestroga podmiotu brzmi niezwykle stanowczo:
Nie bądź bezpieczny. Poeta pamięta.
Możesz go zabić – narodzi się nowy.
Spisane będą czyny i rozmowy.
W tekście dominuje funkcja impresywna językowa, mająca na celu wywarcie określonego wpływu na odbiorcę-tyrana. Dominują krótkie, ale dobitne zdania oraz metonimiczne obrazy. Mamy zatem do czynienia z dążeniem do poetyckiego skrótu – minimum słów wyraża maksimum treści. Szczególnie przejmujący wydaje się obraz w końcowej strofie wiersza – wizja śmierci dyktatora na szubienicy.
Leksykalny i stylistyczny poziom wiersza stanowi nawiązanie do poetyki biblijnej. Poeta wciela się niejako w rolę dawnego proroka, który napomina władcę. Świadczy o tym szyk przestawny, archaiczne słownictwo, np. „pomieszanie dobrego i złego”, „kłonili”, „radzi”, a także końcowy obraz nawiązujący do samobójczej śmierci Judasza. Poetyka ta stanowi również odwołanie do poezji dworskiej, służącej do budowania pozytywnego wizerunku władcy.
Streszczenie Rozdział I Głównym bohaterem utworu i zarazem narratorem jest Ciamciara. W trakcie przeglądania zeszytów po zdanej maturze przypadkowo natrafia...
Jan Kochanowski jak przystało na renesansowego humanistę zatopiony był w kulturze starożytnej. Oddziaływała na niego między innymi filozofia stoicka. Stoicy zalecali odnajdywanie...
Księga I. Mór. Gniew. Gniew Achillesa który wywołany jest sporem z królem Agamemnonem naczelnym wodzem wyprawy wojsk achajskich przeciwko Troi to główny...
Streszczenie I Zenon Ziembiewicz był postacią powszechnie znaną. Tragiczny i groteskowy koniec jego kariery sprawił że mężczyźnie temu który przemierzał miasto...
Streszczenie Narratorem tego opowiadania jest sąsiad rodziny Popiołków do której należy ubogi listonosz i jego dwie córeczki bliźniczki: Zosia i Wisia....
Streszczenie To co dla jednych stanowi element krajobrazu dla innych jest godnym uwagi i mamiącym. Z okna swej izby kobieta każdego dnia wpatrywała się w wydobywający się...
Geneza Wydana w 1936 r. (a wcześniej ukazująca się w odcinkach w „Kurierze Porannym”) „Cudzoziemka” Marii Kuncewiczowej bardzo szybko okazała się...
Bohaterem bajki Ignacego Krasickiego „Pan i pies” jest tytułowe zwierzę. Sam właściciel nie pojawia się bezpośrednio w utworze dowiadujemy się tylko o jego...
Streszczenie Hiob miał duży majątek siedmiu synów i trzy córki. Żył dobrze i cnotliwie był bogobojny. Pewnego razu szatan zarzucił Bogu że Hiob jest mu...
