„Który skrzywdziłeś” to wiersz Czesława Miłosza, który pochodzi z tomu „Światło dzienne” z 1953 roku. Utwór powstał podczas pobytu autora w Waszyngtonie i odnosi się do konkretnej sytuacji politycznej ówczesnej Polski, czyli trudnych czasów stalinizmu. Podmiotem tekstu jest poeta, który zwraca się do bliżej nieokreślonego dyktatora, by napiętnować jego niesprawiedliwe czyny. Wypomina mu krzywdę, jaką wyrządził prostym ludziom. Podkreśla również cynizm postawy tyrana, który naśmiewa się z niedoli ludu.
Podmiot przestrzega owego władcę, że wbrew pozorom, nie może on czuć się bezkarny, nawet jeśli otacza go grono wiernych pochlebców przyklaskujących każdej jego decyzji. Świadkiem czynów dyktatora jest bowiem poeta, który przechowa pamięć o wszystkim, co się stało. Przestroga podmiotu brzmi niezwykle stanowczo:
Nie bądź bezpieczny. Poeta pamięta.
Możesz go zabić – narodzi się nowy.
Spisane będą czyny i rozmowy.
W tekście dominuje funkcja impresywna językowa, mająca na celu wywarcie określonego wpływu na odbiorcę-tyrana. Dominują krótkie, ale dobitne zdania oraz metonimiczne obrazy. Mamy zatem do czynienia z dążeniem do poetyckiego skrótu – minimum słów wyraża maksimum treści. Szczególnie przejmujący wydaje się obraz w końcowej strofie wiersza – wizja śmierci dyktatora na szubienicy.
Leksykalny i stylistyczny poziom wiersza stanowi nawiązanie do poetyki biblijnej. Poeta wciela się niejako w rolę dawnego proroka, który napomina władcę. Świadczy o tym szyk przestawny, archaiczne słownictwo, np. „pomieszanie dobrego i złego”, „kłonili”, „radzi”, a także końcowy obraz nawiązujący do samobójczej śmierci Judasza. Poetyka ta stanowi również odwołanie do poezji dworskiej, służącej do budowania pozytywnego wizerunku władcy.
„Dusiołek” należy do najbardziej znanych wierszy Bolesława Leśmian. Polski poeta wskrzesza w nim świat ludowych legend i podań. Czytelnik zostaje już na początku...
„Dżuma” to najsłynniejsza powieść Alberta Camusa. Jej głównym bohatera a także narratorem (co okazuje się pod koniec dzieła) jest lekarz Bernard Rieux....
Streszczenie Dziwny dom Na ulicy Wierzbowej 13 stał blok który miał 13 pięter. Raz przyszedł do niego listonosz który miał listy polecone dla mieszkańców...
Wiersz Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej „Nike” pochodzi z 1926 roku. Był to okres fascynacji autorki japońską poezją haiku – i właśnie takim polskim...
„Biblia królowej Zofii” zwana inaczej „Biblią Szaroszpatacką” to jeden z ważniejszych zabytków istotny nie tylko z powodów religijnych...
„Marność” Daniela Naborowskiego to krótka licząca zaledwie 10 wersów fraszka która podejmuje tematykę refleksyjno – filozoficzną....
Streszczenie Hej wysoko ci u nas technika stanęła wysoko... Pan młody posiadał leżące pod lasem laboratorium dwa reaktory oraz zakład chemicznej syntezy. Z kolei majątek...
Streszczenie „Balladyna” Słowackiego poprzedzona została listem dedykacyjnym który autor zaadresował do Zygmunta Krasińskiego. Nadawca przytacza zasłyszaną...
Geneza czas i miejsce akcji Opowieść o losach sierotki oraz krasnoludków rozgrywa się w kilku miejscach. Pierwszym z nich jest zamek krasnali który zamieszkują...
