„Który skrzywdziłeś” to wiersz Czesława Miłosza, który pochodzi z tomu „Światło dzienne” z 1953 roku. Utwór powstał podczas pobytu autora w Waszyngtonie i odnosi się do konkretnej sytuacji politycznej ówczesnej Polski, czyli trudnych czasów stalinizmu. Podmiotem tekstu jest poeta, który zwraca się do bliżej nieokreślonego dyktatora, by napiętnować jego niesprawiedliwe czyny. Wypomina mu krzywdę, jaką wyrządził prostym ludziom. Podkreśla również cynizm postawy tyrana, który naśmiewa się z niedoli ludu.
Podmiot przestrzega owego władcę, że wbrew pozorom, nie może on czuć się bezkarny, nawet jeśli otacza go grono wiernych pochlebców przyklaskujących każdej jego decyzji. Świadkiem czynów dyktatora jest bowiem poeta, który przechowa pamięć o wszystkim, co się stało. Przestroga podmiotu brzmi niezwykle stanowczo:
Nie bądź bezpieczny. Poeta pamięta.
Możesz go zabić – narodzi się nowy.
Spisane będą czyny i rozmowy.
W tekście dominuje funkcja impresywna językowa, mająca na celu wywarcie określonego wpływu na odbiorcę-tyrana. Dominują krótkie, ale dobitne zdania oraz metonimiczne obrazy. Mamy zatem do czynienia z dążeniem do poetyckiego skrótu – minimum słów wyraża maksimum treści. Szczególnie przejmujący wydaje się obraz w końcowej strofie wiersza – wizja śmierci dyktatora na szubienicy.
Leksykalny i stylistyczny poziom wiersza stanowi nawiązanie do poetyki biblijnej. Poeta wciela się niejako w rolę dawnego proroka, który napomina władcę. Świadczy o tym szyk przestawny, archaiczne słownictwo, np. „pomieszanie dobrego i złego”, „kłonili”, „radzi”, a także końcowy obraz nawiązujący do samobójczej śmierci Judasza. Poetyka ta stanowi również odwołanie do poezji dworskiej, służącej do budowania pozytywnego wizerunku władcy.
„Niepewność” została napisana przez Adama Mickiewicza w czasie pobytu poety w Rosji (1824 – 1829) gdzie ukarany za przynależność do tajnych stowarzyszeń...
Wiersz Krzysztofa Kamila Baczyńskiego „Wyroki” pochodzi z 1941 roku. Dedykowany został Basi D. – chodzi oczywiście o Barbarę Drapczyńską przyszłą żonę...
W satyrze „Małżeństwo” Ignacy Krasicki roztrząsa tematy wydawałoby się dość egzotyczne jak na osobę jego pokroju – musimy pamiętać w końcu że był...
Streszczenie Dawno temu był sobie pewien Mazur – bitny wojak który w niejednej potyczce walczył z wrogiem o Polskę. Stawał do boju z pogańskimi ludami. Z każdej...
Safona często w swoich utworach wyrażała żal i tęsknotę za uczennicami ze szkoły którą dla nich założyła na wyspie Lesbos. Wiersz pt. „Zazdrość”...
Geneza Powieść „Mistrz i Małgorzata” powstawała w latach 1928 – 1940. Wydanie drukiem pełnej wersji powieści miało zaś miejsce dopiero w 1968 roku we...
„Oda do młodości” to utwór który określany jest jako manifest romantyczny i nie jest to bezpodstawne. W utworze stworzonym przez Adama Mickiewicza...
„Film amerykański” to wiersz Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej. Utwór poświęcony jest przemijaniu i związkom sztuki z życiem. Punktem wyjścia do refleksji...
Tytułowy bohater „Makbeta” Williama Szekspira z pewnością jest jedną z najbardziej wyrazistych i najlepiej nakreślonych postaci w historii literatury. W czasie...
