„Dżuma” jest powieścią Alberta Camusa, jednym z najważniejszych dzieł francuskiego noblisty. Opublikowana została po raz pierwszy w 1947 roku, tuż po II wojnie światowej. Data publikacji stanowić może jeden z kluczy do odczytania tytułu książki, a zarazem jej znaczenia.
Na podstawowym poziomie interpretacja tytuły wydaje się oczywista. Mamy do czynienia z książką o epidemii dżumy, która nazywa się „Dżuma”. Nic dodać, nic ująć. To jakby powieść o rejsie przez ocean zatytułować „Statek” albo … „Transatlantyk”. Ale przecież mamy „Transatlantyk” Witolda Gombrowicza i bynajmniej nie jest to dzieło podróżnicze. Tak samo „Dżuma” nie jest zwykłą powieścią o zarazie.
Tytułowa choroba jest bowiem symbolem. Zaraz to coś, co wykracza poza normalne koleje życia ludzi, swego rodzaju czas poza czasem. W jej warunkach każdy może spodziewać się bliskiej śmierci, nikt nie jest bezpieczny. Życia traci wszelką przewidywalność, dawne reguły przestają obowiązywać. Czy ten opis coś przypomina? Oczywiście – chodzi o II wojnę światową. Konflikt lat 1939-1945 rzucił miliony Europejczyków w świat, który wydawał się nie mieć nic wspólnego z tym, co znali sprzed wojny. Czesław Miłosz wspominał, że „człowiek przedwojenny” nauczony był, że ma prawa – natomiast człowiek czasu wojny musiał liczyć się z tym, że zostanie zastrzelony wyłącznie z powodu własnego pochodzenia lub przez kaprys totalitarnych (nazistowskich i komunistycznych) prześladowców. Żydzi, zmierzający do komór gazowych do ostatnich chwil nie wierzyli w to, że czeka ich śmierć – ludziom po prostu nie mieściło się w głowach, że mordy mogą być masowe i tak bardzo bezcelowe. Camus w „Dżumie” opisuje ten świat ekstremalnego załamania reguł. Jego powieść miała być analizą postaw Europejczyków wobec totalitarnego zła, które „eksplodowało w XX wieku”(według sformułowania Jana Pawła II).
„Dżuma” to jednak nie tylko „rozliczenie” ze współczesnością. Epidemie dżumy zdarzały się wielokrotnie od czasów średniowiecza. Ojciec Paneloux, jeden z bohaterów powieści, wielokrotnie przywołuje w kazaniach te niegdysiejsze ataki zarazy. Camus w ten sposób wskazuje na uniwersalność problematyki swojej powieści. Zło zaatakowało Europę w czasie II wojny światowej. Ale to nie był pierwszy i zapewne nie ostatni szturm, jaki potworność i barbarzyństwo przypuściły na cywilizację. Człowiek musi pozostawać ciągle czujnym – bo nigdy nie wiadomo, czy my sami nie zmienimy się kiedyś w demony, pozwalając by nienawiść i nietolerancja zapanowały nad naszymi duszami.
Przemijanie od wieków stanowiło jeden z najważniejszych tematów literatury w tym poezji. Artysta jak każdy człowiek zmaga się z upływającym czasem stara...
Jest 31 grudnia 1799 r. Przed chatą czarnoksiężnika Twardowskiego która mieści się gdzieś w górach karpackich Czarownica czesze włosy i przywołuje siły...
W moim śnie byłem dzielnym podróżnikiem który odkrył nowe miejsce na Ziemi. Przede mną znajdowała się ogromna łąką na której rosły niezwykłe...
Powieść Henryka Sienkiewicza zatytułowana „W pustyni i w puszczy” to nie tylko opowieść o pięknie przyrody Afryki ale i o jej mieszkańcach. Czytelnik ma okazję...
Technologia otacza nas ze wszystkich stron. Na ulicach kamery czuwają nad naszym bezpieczeństwem. Dostęp do Internetu możliwy jest w instytucjach publicznych kawiarniach...
Gospodarz – Włodzimierz Tetmajer Tetmajer był młodopolskim malarzem pochodził z rodziny inteligenckiej. W 1890 roku ożenił się z chłopką Anną Mikołajczykówną....
Święty Graal był mitycznym kielichem poszukiwanym przez legendarnych średniowiecznych rycerzy. Średniowiecze skończyło się setki lat temu. Czy należy więc porzucić...
Witold Pruszkowski należał do grona najwybitniejszych malarzy schyłkowego okresu polskiego romantyzmu. W swojej twórczości łączył charakterystyczną dla tej epoki...
Wiosna to najpiękniejsza pora roku. To czas w którym wszystko rozkwita na nowo. Najpiękniej widać jej działanie w sadach. Sad wiosną jest miejscem niezwykłym które...
