Unikalne i sprawdzone teksty

Hierarchia wartości w „Chłopach” | wypracowanie

Władysław Reymont w powieści „Chłopi” bardzo trafnie przedstawia charakterystyczną dla wiejskiej społeczności hierarchię wartości. Pisarz pokazuje, że wieś stanowi zwartą gromadę kierującą się określonymi zasadami i eliminującą jednostki niedostosowane do kanonów zachowań wyznaczanych przez tradycję i moralność.

Na szczycie drabiny wartości w świecie przedstawionym „Chłopów” z pewnością znajduje się ziemia. Ilość posiadanego gruntu wyznacza pozycję mieszkańców w lipieckiej gromadzie, dlatego najzamożniejszy gospodarz we wsi, Maciej Boryna jest przywódcą całej społeczności i najlepszą partią w okolicy. Z kolei los bezrolnych chłopów jest godny ubolewania: stara Agata czy Bylica muszą zostać żebrakami i opuścić rodzinną wieś, ponieważ nie mają własnej ziemi i są zbyt starzy i niedołężni, żeby pracować u zamożniejszych gospodarzy.

Ziemia jest jednocześnie wartością niemal metafizyczną. Chłopi obdarzają ją szacunkiem i czczą niczym pierwotne bóstwo. Każda czynność wykonywana w polu ma charakter rytualny – np. zasiew ziarna stanowi symbol nowego życia. Jednocześnie niemal sakralny stosunek do ziemi staje się źródłem kultu pracy jako obcowania z ową metafizyczną siłą.

Istotny krąg wartości stanowi również wiara chrześcijańska i wynikające z niej nakazy moralne. Przestrzeganie podstawowych zasad dekalogu, jak szacunek dla symboli religijnych, kult siwego włosa czy niepożądanie cudzej żony są w Lipcach podstawą etycznej oceny członków społeczności. Z tego powodu Jagusia, która żyje niejako ponad owym porządkiem, angażując się w romanse z żonatymi mężczyznami i zdradzając własnego małżonka, ostatecznie zostaje wygnana ze wsi. Jej wypędzenie jest porównane do wyrwania chwastu, czyli pozbycia się zła.

Kult ziemi i wiary wiąże się oczywiście z określoną obrzędowością. Nakazy tradycji stanowią w Lipcach niezmiernie ważną część życia. Przejawia się to głównie w obyczajach towarzyszących np. narodzinom, ślubom czy pogrzebom. Tradycja wyznacza jednak również zachowania społeczne i rodzinne. I tak małżeństwa kojarzone są nie ze względu na uczucie łączące nowożeńców, ale z rozsądku. Często jest to po prostu wynik chłodnej kalkulacji, jak w wypadku Dominikowej, która wydaje młodziutką córkę za sześćdziesięcioletniego Borynę.

Rozwiń więcej

Losowe tematy

Czy warto być emigrantem? Rozprawka...

Sprawa emigracji jest niezwykle aktualna w naszych czasach – w końcu setki tysięcy naszych rodaków opuszczają Polskę i udają się do innych krajów w...

Sarmatyzm – charakterystyka

W okresie Oświecenia sarmatyzm stał się wręcz synonimem zacofania i ciemnoty. Kojarzono go ze szlacheckim konserwatyzmem niechętnym edukacji nowym ideom i reformom politycznym...

Dulszczyzna dziś – czy Dulscy...

W 1906 roku miała premierę sztuka Gabriel Zapolskiej „Moralność pani Dulskiej”. W kontrowersyjny zarówno kpiarski jak i realistyczny sposób autorka...

Akademizm – cechy opis założenia...

Cechy opis założenia Akademizm to kierunek w sztuce który datowany jest na wiek XIX oraz część wieku poprzedniego. Malarstwo akademickie krytykowane było za zbytnie...

Monolog Kordiana na szczycie Mont...

Zdobycie szczytu najwyższej góry Europy czyli masywu Mont Blanc stanowi swoiste zwieńczenie wędrówki jaką odbył Kordian po opuszczeniu ojczyzny. Równocześnie...

Jak będzie wyglądać moja szkoła...

Moja szkoła to niezwykle piękny stary budynek którego jedna ze ścian pokryta jest pnącym bluszczem. Gdybym miał wyobrazić ją sobie za sto lat myślę że jej wygląd...

Opis tarczy Achillesa – środki...

Patrokles serdeczny przyjaciel Achillesa udał się z pomocą Achajom w walce z Trojanami. Przybrany był w zbroję greckiego herosa. Został on jednak pokonany przez Hektora...

Opis wiosny

Wiosna to niezwykła pora roku. Podczas niej przyroda zaczyna żyć na nowo. Trawa staje się zielona i pachnąca. Ziemia także zmienia swój zapach. Na łąkach oraz...

Dramat symboliczny – definicja...

Definicja wyznaczniki gatunku Dramat symboliczny to specyficzny rodzaj dramatu który pozwala na szersze i niedosłowne przedstawienie zamierzonego przekazu. Sama nazwa...