Stanisław Wyspiański w „Weselu” dogłębnie analizuje kwestię wzajemnych relacji inteligencji i chłopów. Duże znaczenie na podjęcie tej problematyki miał fakt, że dramat powstawał w okresie panującej w Galicji chłopomanii. Inteligencja tłumnie wyjeżdżała wówczas na wieś, by podziwiać jej tradycje i obyczaje. Powszechną modą stało się przywdziewanie chłopskich sukman, strojenie się w pawie pióra i nasycenie sztuki motywami ludowymi. Co więcej, inteligenci zaczęli żenić się z chłopkami i o takim właśnie weselu poety Lucjana Rydla i prostej dziewczyny, Jadwigi Mikołajczykówny, traktuje dramat.
Wyspiański nie skupia się jednak tylko na samej chłopomanii, ale pokazuje, w jaki sposób przeszłość kształtuje relacje pomiędzy elitą i ludem. Pisarz czyni to, wprowadzając do „Wesela” zjawy historycznych postaci. Panu Młodemu ukazuje się zatem Hetman Ksawery Branicki, a Dziadowi Upiór, czyli Jakub Szela. Obie te postaci symbolizują dziejową niezgodę pomiędzy szlachtą i włościanami.
Branicki oskarża wręcz Pana Młodego o dopuszczenie się zdrady wobec własnej sfery poprzez małżeństwo z chłopką. Z kolei Szela przypomina o krwawej rzezi, jakiej dokonali chłopi na galicyjskich dworach szlacheckich w 1846 roku. Szlachta przez wieki była warstwą uprzywilejowaną i wykluczyła chłopów z pojęcia narodu, czyniąc z nich niemal niewolniczych poddanych. Chłopi zostali pozbawieni podstawowych praw, a panowie wykorzystywali ich ciężką pracę do powiększania własnych majątków. Nędza włościan była z kolei przyczyną nienawiści do szlachty i chłopskich powstań oraz rabacji.
Obie klasy są zatem w „Weselu” bardzo nieufne wobec siebie nawzajem. Inteligencja traktuje chłopów z ironiczną wyższością, a jednocześnie z lękiem. Lud z kolei wyśmiewa jej oderwanie od rzeczywistości i pamięta wyrządzone w przeszłości krzywdy. Zbratanie się obu stanów jest więc tylko pozorne, niejako przypadkowe, jak zgromadzenie różnych weselników na jednym przyjęciu. Najlepiej podsumowują to słowa Radczyni: „Wyście sobie, a my sobie, każden sobie rzepkę skrobie”.
Stare przysłowie mówi że „człowiek bez ojczyzny jest jak drzewo bez korzeni”. Niektórzy twierdzą że w dzisiejszych czasach maksyma ta staje się...
Słowo „vanitas” to po łacinie „marność”. Przez wieki najpopularniejszym językiem w jakim czytano Pismo Święte była bowiem łacina – i właśnie...
W „Księdze rodzaju” Bóg zalecił ludziom by czynili sobie ziemią poddaną. Dzisiaj możemy się zastanowić czy człowiek podołał odpowiednio temu zadaniu....
Definicja i wyznaczniki gatunku Fraszka jest gatunkiem którego definicje przede wszystkim podkreślają jego rozmiary które są niezwykle małymi. Samo słowo fraszka...
Powieść Stefana Żeromskiego „Ludzie bezdomni” porusza temat wyobcowania i tak też należy rozumieć jej tytuł. Nie dotyczy ona raczej bezdomności rozumianej...
Turpizm czyli upodobanie do przedstawiania brzydoty nie jest niczym nowym w kulturze. Dostrzec go można w średniowiecznych tańcach śmierci czy w twórczości epoki...
Letnie kolonie to prawdziwe skarbnice przygód. Wie o tym każdy kto choć raz spędził w ten sposób okres wakacji. Po powrocie do szkoły jeszcze przez długie...
Kiedy upadło powstanie styczniowe wszystkie marzenia o wolności i niezależności prysnęły. Osłabiony klęską militarną naród znalazł się w bardzo trudnym położeniu...
„Stary człowiek i morze” uchodzi za najwybitniejszą powieść Ernesta Hemingwaya i za najbardziej dojrzały wyraz filozofii pisarza. Bohater książki rybak Santiago...
