Geneza, czas i miejsce akcji, motywy
Utwór został opublikowany w 1890 roku na łamach prasy. Miejscem akcji jest dom Mostowiaków, który znajduje się w Warszawie. Czas akcji określany jest na wiek XIX, a dokładniej jego drugą połowę.
Motywy, problematyka
Utwór to portret biedy w jej skrajnej postaci. Czytelnik ma okazję poznać rodzinę, która żyje ubogo, a dodatkowo spotyka ich choroba i późniejsza śmierć matki. Sytuacja domowa jest bardzo trudna. Kolejnym nieszczęściem jest utrata zleceń przez ojca.
Motyw biedy ukazany jest jako zjawisko, które wydaje się nie mieć rozwiązania. Ojciec, który nie może dostać pracy zmuszony jest do wyprzedawania wszystkiego, co tylko posiada. Jednak jest to rozwiązanie tymczasowe. Jasnym jest, że takie działanie musi mieć swój koniec – ich izba staje się miejscem pustym, a jednocześnie nadal brakuje im pieniędzy. Decyzja o sprzedaży szkapy jest tragiczna. Wiadomym jest, że pieniądze potrzebne są natychmiast, jednak sprzedaż konia oznacza skazanie się na brak jakiegokolwiek dochodu przez dłuższy czas. Mimo to, ojciec jest gotów podjąć ryzyko i sprzedaje towarzyszkę dziecięcych zabaw.
Dzieci ukazane w utworze, dotknięte biedą, zachowują się w sposób, który może się wydawać niezrozumiałym dla czytelnika. Malcy tracąc matkę, opłakują szkapę. Bieda wypacza ich pojmowanie rzeczywistości. Dzieci na podwórku przechwalają się nią. Jest ona zjawiskiem normalnym. Swoje uczucia przenoszą na konia, który jest towarzyszem zabaw.
Motyw śmierci pokazuje różne postawy wobec niej. Dzieci przejęte są bardziej losem konia, niż żałobą po matce. Ojciec zaś jest załamany odejściem kobiety, którą kochał.
Bieda to także przymus pozbycia się wszystkiego, co bliskie sercu. Widocznym było to nie tylko w przypadku szkapy, ale i harmonii, na której grał ojciec.
Charakterystyka bohaterów
Anulka Mostowiak – Matka całej gromadki dzieci, która jest bardzo chora. Podupada na zdrowiu ponieważ nie ma dostępu do dobrego jedzenia, a ponadto śpi w zimnej izbie. Jej choroba kończy się tragicznie, śmiercią.
Filip Mostowiak – Ojciec rodziny, który na początku traci pracę. Stara się on zapewnić byt rodzinie poprzez handel. Jest niezwykle oddany swej żonie i dzieciom.
Felek, Piotruś, Wicek – Dzieci Mostowiaków, które są niezywkle zaprzyjaźnione z ich starą, poczciwą szkapą.
Utwór Kazimierza Wierzyńskiego „Jestem jak szampan” pochodzi z roku 1919. Autor (będący ewidentnie podmiotem lirycznym) porównuje się w wierszu...
Autorstwo i czas powstania Autorem wiersza „O chlebowym stole” jest Przecław Słota (Złota) szlachcic pochodzący z ziemi łęczyckiej który w latach 1398-1400...
Geneza „Mała księżniczka” to utwór powstały na podstawie innego napisanego w częściach przez autorkę który został przez nią rozwinięty. Czas...
„Żal” jest wierszem Józefa Czechowicza napisanym w przededniu II wojny światowej. Możemy wyraźnie zakwalifikować utwór do nurtu znanego jako katastrofizm....
Wiersz „Przedśpiew” Leopolda Staffa pochodzi z tomu „Gałąź kwitnąca” (1908). Tekst stanowi poetyckie credo artysty. Poeta wypowiada się w nim bowiem...
Napisany przez Aleksandra Świętochowskiego artykuł zatytułowany „My i Wy” jest nazywany manifestem programowym pozytywizmu i jest to nazwa jak najbardziej słuszna....
Streszczenie Bartek Słowik a wedle oficjalnej wersji zapisanej przez oficera Bartek Mensch był osobą która nie grzeszyła intelektem a i jej uroda zdawała się być...
Streszczenie Akcja I części sagi „Opowieści z Narnii” pt. „Lew czarownica i stara szafa” rozgrywa się w trakcie trwania II wojny światowej. Miejscem...
Streszczenie Utwór rozpoczyna opis domu matki oraz okolicy. Pojawia się także postać siedmioletniego chłopca którym jest sam narrator. Mówi on o nawyku...
