Unikalne i sprawdzone teksty

Noce i dnie – opracowanie, interpretacja, bohaterowie

Geneza, czas akcji

„Noce i dnie” to z pewnością największy sukces artystyczny polskiej pisarki, Marii Dąbrowskiej. Julian Przyboś deklarował wręcz: Kiedy chcę odetchnąć esencja polszczyzny w poezji, pochylam się nad „Panem Tadeuszem”, kiedy chce się napić ze strumienia polszczyzny w prozie - zanurzam się w „Noce i dnie".

Na powieść składają się cztery tomy, wydawane w latach 1931 – 1934. Zamiarem autorki było stworzenie sagi rodzinnej, ukazującej losy polskiej inteligencji na przełomie wieków. Część bohaterów bierze udział w powstaniu styczniowym, natomiast akcja kończy się w czasie trwania I wojny światowej. Trudno jest więc streścić tak obszerne, tak złożone dzieło –możemy co najwyżej wskazać główną oś fabuły, wokół której zawiązane są pozostałe wątki.

Bohaterowie, miejsce akcji, interpretacja

Osią ową są niewątpliwie losy małżeństwa NiechcicówBogumiła i Barbary (z Ostrzeńskich). To specyficzna para. Bogumił jest typem szlachcica- pozytywisty, skupionego na dbaniu o rolę. To człowiek nieskomplikowany, pogodzony z losem. Barbara wychodzi za niego z rozsądku, jednak ciągle prześladuje ją wspomnienie pierwszej, nieudanej miłości. Kobieta nie potrafi pogodzić się z wiejskim i małomiasteczkowym życiem – ma ambicje intelektualne i kulturalne.

Dąbrowska wykorzystała te postacie, by ukazać postawy polskiej szlachty, jej dylematy i problemy. Na przykładzie losów Niechciców i Ostrzeńskich śledzimy deklasację części warstw posiadających i próby zaadaptowania się do zmieniającego świata, jakie podejmuje pozostała część. Widzimy przemianę szlachty w inteligencję – proces ten nie odbywa się jednak bez klęsk i frustracji, które uosabia postać Barbary.

Dąbrowska nie ogranicza się jednak do przedstawienia losów figur, symboli. Jej bohaterowie są żywi, pełni ludzkich marzeń i zmartwień. Niechcice nie są pustymi symbolami swojej klasy – przeżywają oni również własne, bardzo konkretne problemy. Zmagają się ze śmiercią pierworodnego syna (Piotra) oraz utracjuszostwem kolejnego potomka (Tomasza). Żadna z postaci nie jest jednoznaczna – ukochany Agnieszki, córki Niechciców, może być odważnym działaczem niepodległościowym, ale nie zmienia to faktu, że ma on podły charakter.

Akcja powieści dzieje się w fikcyjnym Kalińcu – łatwo jednak rozpoznać w tym mieście Kalisz (np. poprzez losy miasta w czasie I wojny światowej).

Przed wojną dzieło Dąbrowskiej nominowane było do nagrody Nobla. W 1975 roku Jerzy Antczak zekranizował film, który doczekał się nominacji do Oscara. Kilka lat później reżyser przedstawił również serial telewizyjny, oparty na powieści.

Rozwiń więcej

Losowe tematy

To lubię – interpretacja i analiza...

Streszczenie Ballada „To lubię” rozpoczyna się zwrotem do Maryli. Jest ona zachęcana do spojrzenia na piękny krajobraz. Na skraju lasu znajduje się cerkiew w...

Jana Kochanowskiego spór z filozofią...

Jan Kochanowski jak przystało na renesansowego humanistę zatopiony był w kulturze starożytnej. Oddziaływała na niego między innymi filozofia stoicka. Stoicy zalecali odnajdywanie...

Zbytki polskie Wacław Potocki –...

Wacław Potocki łączył działalność artystyczną z udaną karierą polityczną. Na niwie państwowej osiągnął m.in. godności sędziego grodzkiego bieckiego oraz podczaszego...

Hymn do miłości ojczyzny - interpretacja...

„Hymn do miłości ojczyzny” Ignacy Krasicki zaprezentował w 1774 roku. Był to jego dość późny (autor miał już 40 lat) debiut literacki. Utwór...

Listy do Delfiny Potockiej – opracowanie...

Delfinę Potocką i Zygmunta Krasińskiego połączyło prawdziwe uczucie. Para poznała się w Neapolu w 1838 r. Szybko narodziła się między nimi szczególna więź...

Arkadyjski obraz wsi

Wielu autorów polskiego renesansu przedstawiało wieś jako swego rodzaju ziemski raj. Życie na wsi miało być dalekie od złudnego blichtru i zepsucia wielkiego świata...

Oda do młodości – opracowanie...

Opracowanie „Oda do młodości” to powstały w 1820 roku utwór który bywa nazywany manifestem romantycznym. Powstała na przełomie epok oda pokazuje...

Balladyna – streszczenie plan...

Streszczenie „Balladyna” Słowackiego poprzedzona została listem dedykacyjnym który autor zaadresował do Zygmunta Krasińskiego. Nadawca przytacza zasłyszaną...

Nowa Heloiza - streszczenie plan...

„Julia czyli Nowa Heloiza” Jana Jakuba Rousseau należała do najpopularniejszych dzieł XVIII wieku. Książka ukazała się w 1761 roku i w ciągu czterdziestu...