„Roki” to wiersz Czesława Miłosza, pochodzący z przedwojennego okresu twórczości poety. Autor związany był wówczas z wileńską grupą „Żagary”, a jego poezja wyrażała nastroje katastrofizmu. Tak jest również w przypadku omawianego utworu.
Tytuł odnosi się do staropolskiego słownictwa sądowego – „roki” miały różne znaczenie. Mogło chodzić o wyrok, który nie podlega apelacji lub o wyrok na zbrodniarzu, złapanym w trakcie przestępstwa. Tak, czy inaczej, słowo „roki” oznaczały coś o dużej wadze, coś, przed czym nie ma ucieczki.
Miłosz nie przedstawia jednak zwykłego procesu sądowego – jego wiersz to opis wyroku na świat. „Roki” ukazują apokalipsę, zagładę znanej nam ziemi. Poeta opisuje zatrute słońce i potępienia brzask, który wychodzi z mórz.
Wszystkie wartości ulegają zagładzie i stają się swoim przeciwieństwem: nienawidzić pora, co kochałeś,/ kochać to, co znienawidziłeś. Wydaje się, że cały świat się rozsypuje – wszędzie nastaje pustka lub przemoc.
Jak rozumieć sens tego utworu? Miłosz opublikował go w roku 1936, kilka lat przed II wojną światową. Można uznać, że poeta niejako „przepowiedział” późniejsze wydarzenia. W gruncie rzeczy nie było to takie trudne. Lata trzydzieste stały się okresem narastania radykalizmu politycznego. Kilka lat wcześniej do władzy w Niemczech doszedł Adolf Hitler, który powoli przywracał swojemu krajowi złowieszczą potęgę, prześladując przy tym przeciwników – prawdziwych i wyimaginowanych. Za wschodnią granicą Polski władzę sprawował inny tyran, Józef Stalin. Panował Wielki Kryzys gospodarczy i masowe bezrobocie. Wielu ludziom wydawało się, że wartości takie, jak wolność, tolerancja i piękno tracą na znaczeniu w świecie zdominowanym przez nienawiść i potęgę.
Miłosz był bacznym obserwatorem ówczesnej Europy. Dostrzegał, że sytuacja polityczna wiedzie w „otchłań nowych mrocznych wieków” (jak to kilka lat później ujął Winston Churchill). Wiersz „Roki” jest wyrazem rozpaczy człowieka, który zdaje sobie sprawę z nadchodzącej apokalipsy. Tytuł sugeruje, że nie ma nadziei na uniknięcie zagłady świata, nie pojawia się też w utworze żadna myśl o odkupieniu. „Roki” pozbawione są eschatologicznej perspektywy – Chrystus nie jest jednym ze zbliżających się jeźdźców apokalipsy.
Forma utworu (kilka informacji):
– nieregularny układ rymów
– nieregularny ilość wersów w strofach
– epitet (umarłe chmury)
Geneza „Nie-boską komedię” napisał Zygmunt Krasiński w 1833 r. Dzieło ukazało się dwa lata później - wydane anonimowo w Paryżu. Po raz pierwszy nazwisko...
Wiersz Leopolda Staffa „Deszcz jesienny” pochodzi z tomu poetyckiego „Dzień duszy” (1903). Tekst należy do wczesnych utworów autora w których...
Wiersz Czesława Miłosza „Tak mało” stanowi refleksję nad przemijaniem ludzkiej egzystencji. Podmiotem utworu jest prawdopodobnie poeta o czym możemy wnioskować...
Geneza Wydana w 1936 r. (a wcześniej ukazująca się w odcinkach w „Kurierze Porannym”) „Cudzoziemka” Marii Kuncewiczowej bardzo szybko okazała się...
Streszczenie I Róża Żabczyńska - główna bohaterka powieści - udała się w odwiedziny do Marty swej córki. Drzwi otworzyła jej gosposia (Sabina) która...
“Książka” to wiersz Zbigniewa Herberta w którym poeta wykorzystuje topos księgi. Księga w tradycji literackiej to oznaka najwyższej tajemnej wiedzy przeznaczonej...
Piotr Skarga był kaznodzieją króla Zygmunta III Wazy jezuitą jedną z najważniejszych postaci polskiej reformacji. Jego najważniejsze dzieła to bardzo popularne...
„Czego chcesz od nas Panie…” jest pieśnią dziękczynną skierowaną do Boga. Podmiot liryczny chwali go za stworzenie i utrzymywanie w istnieniu świata....
„Trochę plotek o świętych” to wiersz Jana Twardowskiego. Już jego tytuł jest bardzo wymowny – z jednej strony dowiadujemy się czemu poświęcony jest...
