„Roki” to wiersz Czesława Miłosza, pochodzący z przedwojennego okresu twórczości poety. Autor związany był wówczas z wileńską grupą „Żagary”, a jego poezja wyrażała nastroje katastrofizmu. Tak jest również w przypadku omawianego utworu.
Tytuł odnosi się do staropolskiego słownictwa sądowego – „roki” miały różne znaczenie. Mogło chodzić o wyrok, który nie podlega apelacji lub o wyrok na zbrodniarzu, złapanym w trakcie przestępstwa. Tak, czy inaczej, słowo „roki” oznaczały coś o dużej wadze, coś, przed czym nie ma ucieczki.
Miłosz nie przedstawia jednak zwykłego procesu sądowego – jego wiersz to opis wyroku na świat. „Roki” ukazują apokalipsę, zagładę znanej nam ziemi. Poeta opisuje zatrute słońce i potępienia brzask, który wychodzi z mórz.
Wszystkie wartości ulegają zagładzie i stają się swoim przeciwieństwem: nienawidzić pora, co kochałeś,/ kochać to, co znienawidziłeś. Wydaje się, że cały świat się rozsypuje – wszędzie nastaje pustka lub przemoc.
Jak rozumieć sens tego utworu? Miłosz opublikował go w roku 1936, kilka lat przed II wojną światową. Można uznać, że poeta niejako „przepowiedział” późniejsze wydarzenia. W gruncie rzeczy nie było to takie trudne. Lata trzydzieste stały się okresem narastania radykalizmu politycznego. Kilka lat wcześniej do władzy w Niemczech doszedł Adolf Hitler, który powoli przywracał swojemu krajowi złowieszczą potęgę, prześladując przy tym przeciwników – prawdziwych i wyimaginowanych. Za wschodnią granicą Polski władzę sprawował inny tyran, Józef Stalin. Panował Wielki Kryzys gospodarczy i masowe bezrobocie. Wielu ludziom wydawało się, że wartości takie, jak wolność, tolerancja i piękno tracą na znaczeniu w świecie zdominowanym przez nienawiść i potęgę.
Miłosz był bacznym obserwatorem ówczesnej Europy. Dostrzegał, że sytuacja polityczna wiedzie w „otchłań nowych mrocznych wieków” (jak to kilka lat później ujął Winston Churchill). Wiersz „Roki” jest wyrazem rozpaczy człowieka, który zdaje sobie sprawę z nadchodzącej apokalipsy. Tytuł sugeruje, że nie ma nadziei na uniknięcie zagłady świata, nie pojawia się też w utworze żadna myśl o odkupieniu. „Roki” pozbawione są eschatologicznej perspektywy – Chrystus nie jest jednym ze zbliżających się jeźdźców apokalipsy.
Forma utworu (kilka informacji):
– nieregularny układ rymów
– nieregularny ilość wersów w strofach
– epitet (umarłe chmury)
Wiersz Juliana Tuwima „Przy okrągłym stole” to utwór o tematyce miłosnej. Nie dotyczy on jednak miłości trwającej a tej której czas już przeminął....
Geneza czas i miejsce akcji Hanna Krall w latach siedemdziesiątych przygotowywała reportaż poświęcony operacjom serca. Przy tej okazji poznała kardiochirurga Marka Edelmana....
„Marność” Daniela Naborowskiego to krótka licząca zaledwie 10 wersów fraszka która podejmuje tematykę refleksyjno – filozoficzną....
Czas i miejsce akcji geneza Utwór to nowela która została napisana przez Henryka Sienkiewicza w Paryżu a która jest wyrazem typowego dla pozytywistów...
W satyrze „Małżeństwo” Ignacy Krasicki roztrząsa tematy wydawałoby się dość egzotyczne jak na osobę jego pokroju – musimy pamiętać w końcu że był...
Według Czesława Miłosza w „Trenach” sztuka poetycka Kochanowskiego osiągnęła najwyższe szczyty. Cykl 19 utworów poświęconych zmarłej córce...
„Terrorysta on patrzy” to wiersz Wisławy Szymborskiej traktujący o groźnym zjawisku współczesnego świata jakim jest terroryzm. Jest to tekst w którym...
Maria Dąbrowska przedstawia losy familii Niechciów i Ostrzeńskich. Bogumił Niechcic pochodzi z rodziny powstańczej – majątek jego bliskich został skonfiskowany...
„Pieśń o Narodzeniu Pańskim” Franciszka Karpińskiego stanowią część tomu „Pieśni nabożne” opublikowanego w 1792 roku. Szybko zyskała ona popularność...