„Roki” to wiersz Czesława Miłosza, pochodzący z przedwojennego okresu twórczości poety. Autor związany był wówczas z wileńską grupą „Żagary”, a jego poezja wyrażała nastroje katastrofizmu. Tak jest również w przypadku omawianego utworu.
Tytuł odnosi się do staropolskiego słownictwa sądowego – „roki” miały różne znaczenie. Mogło chodzić o wyrok, który nie podlega apelacji lub o wyrok na zbrodniarzu, złapanym w trakcie przestępstwa. Tak, czy inaczej, słowo „roki” oznaczały coś o dużej wadze, coś, przed czym nie ma ucieczki.
Miłosz nie przedstawia jednak zwykłego procesu sądowego – jego wiersz to opis wyroku na świat. „Roki” ukazują apokalipsę, zagładę znanej nam ziemi. Poeta opisuje zatrute słońce i potępienia brzask, który wychodzi z mórz.
Wszystkie wartości ulegają zagładzie i stają się swoim przeciwieństwem: nienawidzić pora, co kochałeś,/ kochać to, co znienawidziłeś. Wydaje się, że cały świat się rozsypuje – wszędzie nastaje pustka lub przemoc.
Jak rozumieć sens tego utworu? Miłosz opublikował go w roku 1936, kilka lat przed II wojną światową. Można uznać, że poeta niejako „przepowiedział” późniejsze wydarzenia. W gruncie rzeczy nie było to takie trudne. Lata trzydzieste stały się okresem narastania radykalizmu politycznego. Kilka lat wcześniej do władzy w Niemczech doszedł Adolf Hitler, który powoli przywracał swojemu krajowi złowieszczą potęgę, prześladując przy tym przeciwników – prawdziwych i wyimaginowanych. Za wschodnią granicą Polski władzę sprawował inny tyran, Józef Stalin. Panował Wielki Kryzys gospodarczy i masowe bezrobocie. Wielu ludziom wydawało się, że wartości takie, jak wolność, tolerancja i piękno tracą na znaczeniu w świecie zdominowanym przez nienawiść i potęgę.
Miłosz był bacznym obserwatorem ówczesnej Europy. Dostrzegał, że sytuacja polityczna wiedzie w „otchłań nowych mrocznych wieków” (jak to kilka lat później ujął Winston Churchill). Wiersz „Roki” jest wyrazem rozpaczy człowieka, który zdaje sobie sprawę z nadchodzącej apokalipsy. Tytuł sugeruje, że nie ma nadziei na uniknięcie zagłady świata, nie pojawia się też w utworze żadna myśl o odkupieniu. „Roki” pozbawione są eschatologicznej perspektywy – Chrystus nie jest jednym ze zbliżających się jeźdźców apokalipsy.
Forma utworu (kilka informacji):
– nieregularny układ rymów
– nieregularny ilość wersów w strofach
– epitet (umarłe chmury)
Geneza „Iliadzie” przypisuje się autorstwo Homera mimo iż jest to kwestia sporna. Jest ona prawdopodobnie dziełem które poprzedza „Odyseję”...
Autorstwo i czas powstania Utwór o incipicie „Posłuchajcie bracia miła...” znany też pod tytułami: „Lament (Plankt) świętokrzyski” oraz „Żale...
Bohaterem bajki Ignacego Krasickiego „Pan i pies” jest tytułowe zwierzę. Sam właściciel nie pojawia się bezpośrednio w utworze dowiadujemy się tylko o jego...
Księga I. Mór. Gniew. Gniew Achillesa który wywołany jest sporem z królem Agamemnonem naczelnym wodzem wyprawy wojsk achajskich przeciwko Troi to główny...
„Gawęda o miłości ziemi ojczystej” Wisławy Szymborskiej to wiersz należący do liryki patriotycznej. Poetka wyraża w nim zachwyt nad pięknem rodzinnego kraju...
Streszczenie Królestwo niebieskiego porównane jest do człowieka który siał dobre nasiona. Jednakże w nocy jego nieprzyjaciel nasiał chwastów pomiędzy...
Geneza czas i miejsce akcji Powieść ukazała się w roku 1911 wcześniej publikowana była w odcinkach na łamach prasy. Czas akcji przedstawionej w utworze to lata 1884 –...
Geneza „Kolumbowie rocznik 20” to najsłynniejsza z powieści Romana Bratnego. Dzieło to doczekało się w swoim czasie statusu kultowego i dało nazwę całemu...
Wiesz Franciszka Karpińskiego „Do Justyny. Tęskność na wiosnę” należy do najbardziej znanych przykładów polskiej XVIII-wiecznej liryki miłosnej. W...
