„Roki” to wiersz Czesława Miłosza, pochodzący z przedwojennego okresu twórczości poety. Autor związany był wówczas z wileńską grupą „Żagary”, a jego poezja wyrażała nastroje katastrofizmu. Tak jest również w przypadku omawianego utworu.
Tytuł odnosi się do staropolskiego słownictwa sądowego – „roki” miały różne znaczenie. Mogło chodzić o wyrok, który nie podlega apelacji lub o wyrok na zbrodniarzu, złapanym w trakcie przestępstwa. Tak, czy inaczej, słowo „roki” oznaczały coś o dużej wadze, coś, przed czym nie ma ucieczki.
Miłosz nie przedstawia jednak zwykłego procesu sądowego – jego wiersz to opis wyroku na świat. „Roki” ukazują apokalipsę, zagładę znanej nam ziemi. Poeta opisuje zatrute słońce i potępienia brzask, który wychodzi z mórz.
Wszystkie wartości ulegają zagładzie i stają się swoim przeciwieństwem: nienawidzić pora, co kochałeś,/ kochać to, co znienawidziłeś. Wydaje się, że cały świat się rozsypuje – wszędzie nastaje pustka lub przemoc.
Jak rozumieć sens tego utworu? Miłosz opublikował go w roku 1936, kilka lat przed II wojną światową. Można uznać, że poeta niejako „przepowiedział” późniejsze wydarzenia. W gruncie rzeczy nie było to takie trudne. Lata trzydzieste stały się okresem narastania radykalizmu politycznego. Kilka lat wcześniej do władzy w Niemczech doszedł Adolf Hitler, który powoli przywracał swojemu krajowi złowieszczą potęgę, prześladując przy tym przeciwników – prawdziwych i wyimaginowanych. Za wschodnią granicą Polski władzę sprawował inny tyran, Józef Stalin. Panował Wielki Kryzys gospodarczy i masowe bezrobocie. Wielu ludziom wydawało się, że wartości takie, jak wolność, tolerancja i piękno tracą na znaczeniu w świecie zdominowanym przez nienawiść i potęgę.
Miłosz był bacznym obserwatorem ówczesnej Europy. Dostrzegał, że sytuacja polityczna wiedzie w „otchłań nowych mrocznych wieków” (jak to kilka lat później ujął Winston Churchill). Wiersz „Roki” jest wyrazem rozpaczy człowieka, który zdaje sobie sprawę z nadchodzącej apokalipsy. Tytuł sugeruje, że nie ma nadziei na uniknięcie zagłady świata, nie pojawia się też w utworze żadna myśl o odkupieniu. „Roki” pozbawione są eschatologicznej perspektywy – Chrystus nie jest jednym ze zbliżających się jeźdźców apokalipsy.
Forma utworu (kilka informacji):
– nieregularny układ rymów
– nieregularny ilość wersów w strofach
– epitet (umarłe chmury)
„Kazania Sejmowe” Piotrka Skargi przez lata uznawano za dzieło o proroczym wręcz charakterze. Ich autor przewidzieć miał upadek i rozbiory Rzeczypospolitej a...
Geneza czas akcji „Noce i dnie” to z pewnością największy sukces artystyczny polskiej pisarki Marii Dąbrowskiej. Julian Przyboś deklarował wręcz: Kiedy chcę...
Wiersz Jana Lechonia „Herostrates” nawiązuje do tytułowego Greka który w starożytności spalił świątynie Artemidy by zdobyć wieczną sławę. Jest to...
Streszczenie Pociąg monotonnie zapadał się w kolejne piaszczyste rowy. Główny bohater - Wicio - zwrócił na siebie uwagę konduktora charakterystyczną czapką....
Streszczenie Kajtuś był młodym zdrowym bociankiem najsilniejszym w gnieździe. Razem z mamą i dwójką rodzeństwa mieszkał na stodole. Wiecznie był głodny i często...
Geneza Wydane w 1933 r. „Sklepy cynamonowe” zyskały znaczną popularność i zagwarantowały Brunonowi Schulzowi miejsce w gronie najważniejszych twórców...
„Witajcie kochane góry…” to wiersz Jana Kasprowicza pochodzący z tomu „Księga ubogich”. Liryk stanowi wyraz zachwytu poety nad pięknem...
Streszczenie Opowiadania mówią o życiu Mikołajka – małego Francuza i o jego szkolnych przygodach. 1. Najmilsza pamiątka Dla wszystkich dzieci nastał wyjątkowy...
GenezaEliza Orzeszkowa napisała powieść „Nad Niemnem” w 1887 roku dzieło było drukowane w odcinkach na łamach „Tygodnika Ilustrowanego”. W formie...
