„Roki” to wiersz Czesława Miłosza, pochodzący z przedwojennego okresu twórczości poety. Autor związany był wówczas z wileńską grupą „Żagary”, a jego poezja wyrażała nastroje katastrofizmu. Tak jest również w przypadku omawianego utworu.
Tytuł odnosi się do staropolskiego słownictwa sądowego – „roki” miały różne znaczenie. Mogło chodzić o wyrok, który nie podlega apelacji lub o wyrok na zbrodniarzu, złapanym w trakcie przestępstwa. Tak, czy inaczej, słowo „roki” oznaczały coś o dużej wadze, coś, przed czym nie ma ucieczki.
Miłosz nie przedstawia jednak zwykłego procesu sądowego – jego wiersz to opis wyroku na świat. „Roki” ukazują apokalipsę, zagładę znanej nam ziemi. Poeta opisuje zatrute słońce i potępienia brzask, który wychodzi z mórz.
Wszystkie wartości ulegają zagładzie i stają się swoim przeciwieństwem: nienawidzić pora, co kochałeś,/ kochać to, co znienawidziłeś. Wydaje się, że cały świat się rozsypuje – wszędzie nastaje pustka lub przemoc.
Jak rozumieć sens tego utworu? Miłosz opublikował go w roku 1936, kilka lat przed II wojną światową. Można uznać, że poeta niejako „przepowiedział” późniejsze wydarzenia. W gruncie rzeczy nie było to takie trudne. Lata trzydzieste stały się okresem narastania radykalizmu politycznego. Kilka lat wcześniej do władzy w Niemczech doszedł Adolf Hitler, który powoli przywracał swojemu krajowi złowieszczą potęgę, prześladując przy tym przeciwników – prawdziwych i wyimaginowanych. Za wschodnią granicą Polski władzę sprawował inny tyran, Józef Stalin. Panował Wielki Kryzys gospodarczy i masowe bezrobocie. Wielu ludziom wydawało się, że wartości takie, jak wolność, tolerancja i piękno tracą na znaczeniu w świecie zdominowanym przez nienawiść i potęgę.
Miłosz był bacznym obserwatorem ówczesnej Europy. Dostrzegał, że sytuacja polityczna wiedzie w „otchłań nowych mrocznych wieków” (jak to kilka lat później ujął Winston Churchill). Wiersz „Roki” jest wyrazem rozpaczy człowieka, który zdaje sobie sprawę z nadchodzącej apokalipsy. Tytuł sugeruje, że nie ma nadziei na uniknięcie zagłady świata, nie pojawia się też w utworze żadna myśl o odkupieniu. „Roki” pozbawione są eschatologicznej perspektywy – Chrystus nie jest jednym ze zbliżających się jeźdźców apokalipsy.
Forma utworu (kilka informacji):
– nieregularny układ rymów
– nieregularny ilość wersów w strofach
– epitet (umarłe chmury)
Powieść Miguela de Cervantesa to jedna z najważniejszych książek w dziejach hiszpańskiej literatury. Według historyka Stanleya G. Payne’a „Don Kichot”...
Streszczenie Pierwsza księga „Kroniki polskiej” Galla Anonima rozpoczyna się listem do ówczesnego episkopatu Polski po którym kronikarz zamieszcza...
„Do tejże” Jana Andrzeja Morsztyna to epigramat zawarty w zbiorze poetyckim „Lutnia”. Podobnie jak inne utwory tego poety cechuje się on zastosowaniem...
Streszczenie I Latem 1945 gdy skończyła się kampania włoska narrator odesłany został do misji wojskowej w Mediolanie. Po kilku tygodniach pobytu tam główny bohater...
„Unde malum” Tadeusza Różewicza to wiersz pochodzący z tomu „Zawsze fragment. Recycling” z 1998 roku. Wiersz podejmuje tematykę etyczną dotyczy...
Dzieło Jana Potockiego należy do najwybitniejszych powieści okresu Oświecenia – nie tylko polskiego ale światowego. Potocki spisywał „Rękopis znaleziony w...
„Albatros” Charlesa Baudelaire’a to wiersz autotematyczny w którym twórca wypowiada się na temat istoty poezji i kondycji samego poety. W tekście...
„Wypełnić czytelnym pismem” to wiersz Stanisława Barańczaka. Już sam tytuł sugeruje że autor odnosi się w utworze do języka biurokracji – forma tekstu...
Streszczenie Stworzenie człowieka przez Prometeusza nie spodobało się Dzeusowi. Bóg pamiętając o walkach z gigantami obawiał się ludzi. Na rozkaz Zeusa Hefajstos...
