Unikalne i sprawdzone teksty

Sonet I [O krótkości i niepewności żywota człowieczego], Mikołaj Sęp-Szarzyński – interpretacja i analiza

„Sonet I [O krótkości i niepewności żywota człowieczego]” to niezwykle intymny i głęboki utwór, w którym podmiot liryczny prowadzi rozmyślania dotyczące upływu czasu oraz ludzkiego życia.

Analiza

Dzieło składa się z czterech strof – trzech tetrastychów oraz jednego dystychu (napisanych jedenastozgłoskowcem) – przez co reprezentuje budowę charakterystyczną dla sonetu brytyjskiego (zwanego także szekspirowskim). Układ rymów prezentuje się następująco: abba, abba, cdcd, ee.

W warstwie stylistycznej utworu pojawiają się głównie epitety podkreślające tymczasowość i minorowy nastrój (strwożone serce, niestałe dobra, tytan prętki, lotne czasy). Ponadto podmiot liryczny stosuje inwersję i personifikację (A chciwa może odciąć rozkosz nędzą / Śmierć - tuż za nami spore czyni kroki) akcentującą moc śmierci, ożywienie (błędy jedzące serce), metaforę (skarby pilności), wyliczenie (O moc, o rozkosz, o skarby pilności), parentezę (zdanie wtrącone) oraz przerzutnie. Zabiegi te nadają wypowiedzi lirycznej charakter spowiedzi, pełnego żalu wyznania.

Interpretacja

Podmiot liryczny, który wyraźnie zaznacza swą obecność w utworze (liryka bezpośrednia, osobista), rozpoczyna słowami podkreślającymi nieuchronny, niezależny od człowieka upływ czasu (Ehej, jak gwałtem obrotne obłoki / I Tytan prętki lotne czasy pędzą). Następnie przedstawia kolejną siłę potężniejszą od ludzkości – śmierć. Pierwsza strofa – wyraźnie opisowa – sytuuje rozważania ja mówiącego w kontekście przemijania i śmierci.

Druga zwrotka utworu ma charakter bardzo osobisty. Retrospekcja dokonana przez podmiot liryczny ukazuje mu mnóstwo błędów, jakie popełnił w młodości. Patrząc na nie z oddalonego punktu, nadawca komunikatu lirycznego czuje głęboki żal oraz strach, które potęgowane są przez świadomość przemijania.

Trzecia strofa rozszerza wcześniejsze rozważania, wprowadzając aspekt religijny. Metafora skarbów pilności podkreśla doniosłą dla człowieka rolę dóbr doczesnych, lecz w konfrontacji z pragnieniem bogobojnego życia okazują się one przeszkodą, która odsuwa ludzkie myśli od tego, co naprawdę ważne (Bo naszę chciwość od swej szczęśliwości / Własnej (co Bogiem zowiemy) odwodzą).

Kończący utwór dystych podkreśla nietrwałość rzeczy doczesnych oraz akcentuje szczęście tego, który tych cieniów wczas zna kształt prawdziwy.

Sonet Mikołaja Sępa–Szarzyńskiego jest dziełem typowym dla barokowego nurtu poezji metafizycznej. Podmiot liryczny nie stosuje złożonych konceptów, nie posługuje się odległymi przykładami, ale postanawia spojrzeć na własne życie. Tym sposobem wprowadza do utworu pierwiastek dydaktyczny oraz wskazuje odbiorcy drogę, która zmierza w stronę Boga, odrzucając doczesne pokusy.

Rozwiń więcej

Losowe tematy

Kopciuszek – streszczenie

Razu pewnego żył sobie bogaty człowiek który miał żonę i córkę. Kiedy dziewczynka była jeszcze mała jej mama zachorowała i umarła. Przed śmiercią poleciła...

Próba ofiara Abrahama – interpretacja...

Opis postaci i życiorys Abrahama Abraham jest synem Teracha i mężem Sary. Pochodził z Ur skąd wędrował do Charanu. Po śmierci ojca udał się do Egiptu. Abraham zawarł...

Spotkanie nad morzem – streszczenie...

Streszczenie „Cieszyć się czy nie?” Główną bohaterką utworu jest Danusia Gawlikówna. Bardzo chciała pojechać na wakacje nad morze do pani Ady...

Podróże Guliwera - opracowanie

Pełny tytuł słynnej powieści Jonathana Swifta to „Podróże do wielu odległych narodów świata w czterech częściach przez Lemuela Gullivera początkowo...

Dobranoc – interpretacja i analiza...

„Dobranoc” jest sonetem Adama Mickiewicza który wszedł cykl utworów napisanych w 1826 r. nazwanych „Sonetami odeskimi” i wydanych równolegle...

Lilije – interpretacja i analiza...

Streszczenie Utwór rozpoczyna opis zbrodni popełnionej na mężu przez żonę. Pojawiają się słowa kierowane do roślin które mają sprawić że lilie szybciej...

Rady nie od parady – streszczenie...

Streszczenie Książeczka Małgorzaty Strzałkowskiej jest zbiorem wdzięcznych i zabawnych wierszyków z morałami. W pełniącym rolę wstępu tekście poetyckim autorka...

Moja piosnka II – interpretacja...

Motyw tęsknoty za ojczyzną był często podejmowany w polskiej poezji romantycznej. Większość twórców mając na sumieniu udział w tajemnych organizacjach...

Szczur i kot - interpretacja i analiza...

Bohaterem bajki „Szczur i kot” Ignacego Krasickiego jest tytułowy gryzoń. Akcja dzieje się w czasie mszy świętej – szczur wszedł na ołtarz i przechwala...