Unikalne i sprawdzone teksty

Sonet V [O nietrwałej miłości rzeczy świata tego], Mikołaj Sęp-Szarzyński – interpretacja i analiza

„Sonet V [O nietrwałej miłości rzeczy świata tego]” to dzieło zdecydowanie wyróżniające się pośród sześciu liryków wchodzących w skład cyklu autorstwa Mikołaja Sępa-Szarzyńskiego. Uwagę przykuwa przede wszystkim spokojny tok wypowiedzi podmiotu lirycznego oraz podjęty przezeń temat, którym jest miłość.

Analiza

Utwór składa się z trzech tetrastychów oraz jednego dystychu, a napisany został jedenastozgłoskowcem. Pojawiają się w nim rymy okalające (2 zwrotki), przeplatane (3 strofa) oraz parzyste, żeńskie, głównie gramatyczne.

Wiersz stanowi przykład liryki inwokacyjnej (o czym świadczy apostrofa zawarta w ostatnim dystychu). Nie jest jednak adresowany do ukochanej kobiety, lecz do Boga. Podmiot liryczny posługuje się licznymi środkami stylistycznymi. Już na początku pojawia się sygnalizująca rozdarcie antyteza (I nie miłować ciężko, i miłować / Nędzna pociecha). Następnie dostrzec można m. in. personifikację (myśli cukrują), wyliczenie, pytanie retoryczne, epitety (wiecznej i prawej piękności), metaforę (z żywiołów utworzone ciało) oraz przerzutnie.

Interpretacja

Wypowiedź podmiotu lirycznego, w zestawieniu z innymi sonetami wchodzącymi w skład cyklu, zwraca uwagę spokojem i łagodnością. Wyraźnie dostrzegalna jest aluzja literacka do jednej z fraszek Anakreonta (Ciężko, kto nie miłuje, ciężko, kto miłuje, / Najciężej, kto miłując łaski nie zyskuje. / Zacność w miłości za nic, fraszka obyczaje, / Na tego tam naraczej patrzają, kto daje). Łatwo zauważyć, że w obydwu dziełach punktem wyjścia jest paradoks związany z miłością. Jednak w dziele Sępa-Szarzyńskiego zostaje on ukazany w zupełnie inny sposób.

Myśli cukrują nazbyt rzeczy one, Które i mienić, i muszą się psować – już ta fraza podkreśla niedoskonałość miłości. Z kolei pojawiające się w drugiej strofie wyliczenie (Złoto, sceptr, sława, rozkosz i stworzone / Piękne oblicze) przesuwa uwagę na rzeczy materialne, które często stają się obiektami ludzkich uczuć. Natomiast w trzeciej zwrotce podmiot liryczny akcentuje rolę namiętności ciała, gdyż te skierowane są właśnie w stronę miłości ziemskiej. Kontrapunkt tej figury stanowi, rzecz jasna, dusza, której wszystko mało.

Zwieńczeniem refleksji zawartej w utworze jest kończący go dystych: Gdy Ciebie, wiecznej i prawej piękności / Samej nie widzi, celu swej miłości. Podmiot liryczne kieruje swe słowa do Boga, zwracając przy tym uwagę, że doskonałe, satysfakcjonujące duszę uczucie zawsze dąży do Stwórcy.

„Sonet V” Mikołaja Sępa-Szarzyńskiego ukazuje człowieka jako postać rozdartą między żądze ciała a pragnienia duszy. Doczesność związana z biologicznym aspektem ludzkiej egzystencji zawodzi, rozczarowuje i nierzadko rodzi cierpienie, a miłość rodząca się na jej gruncie przyjmuje podobne cechy. Zupełnie inaczej wygląda uczucie duchowe - miłość doskonała, gdyż zmierzająca do doskonałego Boga.

Rozwiń więcej

Losowe tematy

Dzieci z Bullerbyn – streszczenie...

Streszczenie Pewna dziewczynka o imieniu Lisa ma siedem lat i mieszka w Bullerbyn – niedużej wiosce na południu Szwecji. Ma dwóch braci – ośmioletniego...

Ballady i romanse – opracowanie...

„Ballady i romanse” ukazały się w roku 1822 w Wilnie. Utwory w nich zawarte stanowią część cykli zatytułowanego „Poezyje”. W skład utworów...

Kartoteka – opracowanie interpretacja...

Geneza „Kartoteka” Tadeusza Różewicza została opublikowana w 1960 roku na łamach „Dialogu”. Pisarz inspirował się między innymi dramatem...

Świat – interpretacja i analiza...

„Świat” to wiersz Jana Twardowskiego. Ksiądz-poeta w utworze tym po raz kolejny udowodnił że jak nikt inny potrafił mówić o sprawach skomplikowanych...

Przypowieść o zagubionej owcy...

Streszczenie Wokół pewnego mężczyzny zgromadzili się grzesznicy by słuchać jego słowa. Powiedział im że ktoś kto ma 100 owiec i zaginie mu jedna zostawia 99...

Kubuś Puchatek - opracowanie problematyka...

Geneza „Kubuś Puchatek” A. A. Milne’a wydany został w roku 1926. Historia Misia o Bardzo Małym Rozumku miała swój początek w codziennym życiu autora....

Legenda o przerwanym hejnale

Dawno temu przed wiekami ziemie polskie były grabione przez okrutnych bezlitosnych Tatarów. Kraków również znajdował się w poważnym niebezpieczeństwie....

Kain i Abel – streszczenie interpretacja...

Streszczenie Epizod o Kainie i Ablu dotyczył czasów nieco późniejszych niż grzech pierworodny Adama i Ewy ale funkcjonuje jako jego efekt. Kain był starszym...

Jądro ciemności – opracowanie...

Geneza „Jądro ciemności” zostało opublikowane w 1899 roku. Na powstanie mikropowieści Josepha Conrada miały wpływ osobiste doświadczenia autora. Pracował...