Unikalne i sprawdzone teksty

Relacje między człowiekiem i Bogiem w sonetach Mikołaja Sępa-Szarzynskiego | wypracowanie

Problem relacji między Bogiem a człowiekiem bardzo wyraźnie zaznacza swą obecność w sonetach Mikołaja Sępa-Szarzyńskiego. Żyjący i działający na przełomie renesansu i baroku poeta zaprzeczył w swej twórczości renesansowemu optymizmowi, przedstawiając odmienną, dualistyczną wizję świata. Nie pozostało to bez wpływu na sposób ukazania Stwórcy, jego dzieła i zachodzących między nimi powiązań.

Szarzyński pod względem wartości dla polskiej literatury często zestawiany jest z Janem Kochanowskim (wymienia się ich jako najwybitniejszych twórców XVI stulecia. Warto więc wprowadzić kontekst zaczerpnięty z dorobku autora „Odprawy posłów greckich”. Pieśń „Czego chcesz od nas Panie” ukazuje świat jako odbicie doskonałości Boga, zaś samego Stwórcę umieszcza wewnątrz tej przestrzeni, podkreślając jego stałą w niej obecność. Z kolei człowiek to byt najdoskonalszy spośród tych, które Bóg wykreował.

Zupełnie inną wizję świata i człowieka buduje w swoich sonetach Mikołaj Sęp-Szarzyński. Odnosząc ją do tej wykreowanej przez autora „Trenów”, można nazwać ją surową i mroczną. Przede wszystkim akcentuje ona ludzki dualizm, przywołując koncepcję podziału na ciało i duszę, która wywodzi się z filozofii św. Augustyna. Biologiczny aspekt istnienia ściśle wiąże się ze światem doczesnym, podlega jego prawom, jest podatny na obecne w nim pokusy. Z kolei dusza dąży do Boga, pragnie połączyć się z Panem, odnajdując w ten sposób harmonię i spokój. Jednak Stwórca, w przeciwieństwie do obrazu pochodzącego z „Czego chcesz od nas Panie”, jest daleki, nieosiągalny dla człowieka (jako połączenia ciała i duszy) i nie ingeruje w sprawy świata.

W „Sonecie IV [O wojnie naszej, którą wiedziemy z szatanem, ciałem i światem]” podkreślona zostaje niedoskonałość ciała. Chociaż zostało stworzone przez Boga, pochodzi z ziemi, przez co oddala człowieka od Stwórcy. W przestrzeni zmieniającego się, doczesnego i przemijającego świata nie ma wartości doskonałych. Nawet miłość ziemska ustaje, ustępując w końcu czasowi. Za to jej doskonałym przeciwieństwem jest uczucie skierowane w stronę Boga, które realizuje odwieczne pragnienie duszy („Sonet V [O nietrwałej miłości świata tego]".

Życie ludzkie jest krótkie i niepewne, a w dodatku toczy się rzeczywistości niedoskonałej, dotkniętej nieuchronnym przemijaniem. W tych realiach człowiek czuje się osamotniony, zagubiony i bezradny. Nic więc dziwnego w fakcie, iż pomocy szuka u Boga, aczkolwiek Stwórca zdaje się nie wkraczać w świat doczesny, skazując ludzkość na nieustanne toczenie walki z pokusami i słabościami. Paradoksalnie można dostrzec tutaj promień nadziei, gdyż sam fakt podjęcia walki otwiera możliwość osiągnięcia ostatecznego triumfu.

Rozwiń więcej

Losowe tematy

Czy istnieje recepta na szczęście?...

Poszukiwanie szczęścia to jedno z najważniejszych zadań stojących przed człowiekiem. Chyba każdy chciałbym prowadzić dobre i miłe życie – nie ma się więc co...

Hasła pozytywizmu w „Lalce”...

Pozytywizm jako nurt ideowy rozwijał się na ziemiach polskich po upadku powstania styczniowego - jego początek datowany jest więc na rok 1864. Kolebką tego nowego prądu...

Dziady cz. III jako dramat romantyczny...

Trzecia część „Dziadów” Adama Mickiewicza jest dziełem wyjątkowym zajmującym szczególne miejsce w rodzimym dorobku kulturalnym. Utwór ze...

Akt oskarżenia przeciwko Popielowi...

Wysoki sądzie szanowni ławnicy! Chciałem wznieść akt oskarżenia przeciw jednemu z najokrutniejszych władców w całej historii Słowian! Nie dopuścił się on jednak...

Recenzja książki „W 80 dni dookoła...

Juliusz Verne to według mnie jeden z najciekawszych pisarzy jacy żyli w XIX wieku! Była to epoka obfitująca w wielkich literatów – wtedy tworzyli Henryk Sienkiewicz...

Człowiek XXI wieku – bohater...

Bohaterowie powieści z początku XXI wieku niosą na swych barkach wszystkie te problemy które towarzyszą współczesnemu człowiekowi. Nierzadko znajdują się...

Opis sadu wiosną

Wiosna to najpiękniejsza pora roku. To czas w którym wszystko rozkwita na nowo. Najpiękniej widać jej działanie w sadach. Sad wiosną jest miejscem niezwykłym które...

Opowiedz o wydarzeniach z opowiadania...

Czekając aż Marcin i Kostek wpadną do mnie rozpaliłem ognisko i ruszyłem do lasu na grzyby by zobaczyć czy w sprawdzonych przeze mnie miejscach jest jeszcze co zbierać....

Za co warto kochać życie?

Chociaż życie nie szczędzi nam smutnych chwil porażek i rozczarowań to jednak warto skupić się w nim przede wszystkim na tym co warto kochać. Przecież obok wszystkiego...