Unikalne i sprawdzone teksty

Relacje między człowiekiem i Bogiem w sonetach Mikołaja Sępa-Szarzynskiego | wypracowanie

Problem relacji między Bogiem a człowiekiem bardzo wyraźnie zaznacza swą obecność w sonetach Mikołaja Sępa-Szarzyńskiego. Żyjący i działający na przełomie renesansu i baroku poeta zaprzeczył w swej twórczości renesansowemu optymizmowi, przedstawiając odmienną, dualistyczną wizję świata. Nie pozostało to bez wpływu na sposób ukazania Stwórcy, jego dzieła i zachodzących między nimi powiązań.

Szarzyński pod względem wartości dla polskiej literatury często zestawiany jest z Janem Kochanowskim (wymienia się ich jako najwybitniejszych twórców XVI stulecia. Warto więc wprowadzić kontekst zaczerpnięty z dorobku autora „Odprawy posłów greckich”. Pieśń „Czego chcesz od nas Panie” ukazuje świat jako odbicie doskonałości Boga, zaś samego Stwórcę umieszcza wewnątrz tej przestrzeni, podkreślając jego stałą w niej obecność. Z kolei człowiek to byt najdoskonalszy spośród tych, które Bóg wykreował.

Zupełnie inną wizję świata i człowieka buduje w swoich sonetach Mikołaj Sęp-Szarzyński. Odnosząc ją do tej wykreowanej przez autora „Trenów”, można nazwać ją surową i mroczną. Przede wszystkim akcentuje ona ludzki dualizm, przywołując koncepcję podziału na ciało i duszę, która wywodzi się z filozofii św. Augustyna. Biologiczny aspekt istnienia ściśle wiąże się ze światem doczesnym, podlega jego prawom, jest podatny na obecne w nim pokusy. Z kolei dusza dąży do Boga, pragnie połączyć się z Panem, odnajdując w ten sposób harmonię i spokój. Jednak Stwórca, w przeciwieństwie do obrazu pochodzącego z „Czego chcesz od nas Panie”, jest daleki, nieosiągalny dla człowieka (jako połączenia ciała i duszy) i nie ingeruje w sprawy świata.

W „Sonecie IV [O wojnie naszej, którą wiedziemy z szatanem, ciałem i światem]” podkreślona zostaje niedoskonałość ciała. Chociaż zostało stworzone przez Boga, pochodzi z ziemi, przez co oddala człowieka od Stwórcy. W przestrzeni zmieniającego się, doczesnego i przemijającego świata nie ma wartości doskonałych. Nawet miłość ziemska ustaje, ustępując w końcu czasowi. Za to jej doskonałym przeciwieństwem jest uczucie skierowane w stronę Boga, które realizuje odwieczne pragnienie duszy („Sonet V [O nietrwałej miłości świata tego]".

Życie ludzkie jest krótkie i niepewne, a w dodatku toczy się rzeczywistości niedoskonałej, dotkniętej nieuchronnym przemijaniem. W tych realiach człowiek czuje się osamotniony, zagubiony i bezradny. Nic więc dziwnego w fakcie, iż pomocy szuka u Boga, aczkolwiek Stwórca zdaje się nie wkraczać w świat doczesny, skazując ludzkość na nieustanne toczenie walki z pokusami i słabościami. Paradoksalnie można dostrzec tutaj promień nadziei, gdyż sam fakt podjęcia walki otwiera możliwość osiągnięcia ostatecznego triumfu.

Rozwiń więcej

Losowe tematy

Czy warto być emigrantem? Rozprawka...

Sprawa emigracji jest niezwykle aktualna w naszych czasach – w końcu setki tysięcy naszych rodaków opuszczają Polskę i udają się do innych krajów w...

Sarmatyzm – charakterystyka

W okresie Oświecenia sarmatyzm stał się wręcz synonimem zacofania i ciemnoty. Kojarzono go ze szlacheckim konserwatyzmem niechętnym edukacji nowym ideom i reformom politycznym...

Dulszczyzna dziś – czy Dulscy...

W 1906 roku miała premierę sztuka Gabriel Zapolskiej „Moralność pani Dulskiej”. W kontrowersyjny zarówno kpiarski jak i realistyczny sposób autorka...

Akademizm – cechy opis założenia...

Cechy opis założenia Akademizm to kierunek w sztuce który datowany jest na wiek XIX oraz część wieku poprzedniego. Malarstwo akademickie krytykowane było za zbytnie...

Monolog Kordiana na szczycie Mont...

Zdobycie szczytu najwyższej góry Europy czyli masywu Mont Blanc stanowi swoiste zwieńczenie wędrówki jaką odbył Kordian po opuszczeniu ojczyzny. Równocześnie...

Jak będzie wyglądać moja szkoła...

Moja szkoła to niezwykle piękny stary budynek którego jedna ze ścian pokryta jest pnącym bluszczem. Gdybym miał wyobrazić ją sobie za sto lat myślę że jej wygląd...

Opis tarczy Achillesa – środki...

Patrokles serdeczny przyjaciel Achillesa udał się z pomocą Achajom w walce z Trojanami. Przybrany był w zbroję greckiego herosa. Został on jednak pokonany przez Hektora...

Opis wiosny

Wiosna to niezwykła pora roku. Podczas niej przyroda zaczyna żyć na nowo. Trawa staje się zielona i pachnąca. Ziemia także zmienia swój zapach. Na łąkach oraz...

Dramat symboliczny – definicja...

Definicja wyznaczniki gatunku Dramat symboliczny to specyficzny rodzaj dramatu który pozwala na szersze i niedosłowne przedstawienie zamierzonego przekazu. Sama nazwa...