Unikalne i sprawdzone teksty

„Pieśń o Rolandzie” jako chanson de geste – opracowanie | wypracowanie

Chanson de geste to gatunek poetycki, który zrodził się w dobie średniowiecza na terenach dzisiejszej Francji. „Pieśni o czynach” - bo tak należy tłumaczyć francuską nazwę gatunku - powstawało w okresie między XI a XIII wiekiem sporo, jednak to najstarsza z nich okazała się być wzorcową. Mam tu na myśli słynną „Pieśń o Rolandzie”.

Tym, co charakteryzowało od strony strukturalnej chansons de geste, była forma wierszowana, często bardzo regularna, zamknięta w krótkich, nieregularnych strofach, zwanych laisami. „Pieśń o Rolandzie” również podzielona została na laisy, a jej regularność rytmiczna oraz konsekwentnie stosowane rymy do dziś budzą podziw badaczy spisanego w języku starofrancuskim tekstu.

Ta regularność, w szczególności rytmiczna, wynika z kolejnej istotnej cechy chanson de geste - były to utwory przeznaczone do wykonania wokalnego, śpiewu lub melorecytacji. Stan badań zarówno nad „Pieśnią...”, jaki i samym gatunkiem, pozwala stwierdzić, że silny wkład w tworzenie pieśni czynu mieli wędrowni żonglerzy, którzy wykonywali te utwory na dworach lub wśród ludu. Niewykluczone, że wcześniej były one świadomie redagowane przez klerków, którzy jednak z góry zakładali, że teksty te będą pełniły wyżej opisaną funkcję.

W warstwie tematycznej chansons de geste podejmowały problematykę heroicznych czynów słynnych (historycznych lub legendarnych) bohaterów. Głównemu wątkowi towarzyszyły zaś pouczenia o charakterze moralizatorskim. W „Pieśni o Rolandzie” poznajemy historię na wpół legendarnego Rolanda, rycerza Karola Wielkiego, który walczy w imieniu swego króla z Saracenami. Ginie w walce, zajmując pozycję w tylnej straży wojsk przy wycofywaniu się Karola Wielkiego z Hiszpanii. Jego postawa, pełna bohaterskiej odwagi, sprawne poruszanie się na polu walki i zadawanie śmiertelnych, precyzyjnych ciosów wrogowi składają się na obraz postaci niemal mitycznej.

Osobnego omówienia wymagają kwestie moralizatorskie, których w „Pieśni...” nie zabraknie. Wiążą się one przede wszystkim ze zdradziecką postawą Ganelona, który będąc zawziętym w postanowieniu zemsty na Rolandzie, wydaje Saracenom całą tylną straż wojsk frankońskich. Za ten czyn czeka go sąd i okrutna kara. Ponieważ w scenie sądu, gdy wątły Tiery wygrywa z krewnym Ganelona, Pinabelem, wyraźnie widać boską ingerencję, śmierć zdrajcy przez rozszarpanie będzie nie tylko ludzką, ale też boską karą za dokonane przewinienie. Haniebna śmierć Ganelona zostaje skontrastowana z bohaterską śmiercią Rolanda, który odchodzi w towarzystwie aniołów wprost do raju.

Jeszcze jednym ważnym elementem chansons de geste jest osnuwanie fabuły tekstu wokół znanej postaci historycznej. I tej w „Pieśni o Rolandzie” nie zabraknie. Jest nią Karol Wielki, który w średniowiecznym eposie prezentuje się nie tylko jako wrażliwy i jednocześnie roztropny władca, ale też postać wyróżniona przez Boga, którą w codziennych troskach wspiera archanioł Gabriel.

Wszystkie wymienione wyżej cechy chanson de geste, które znajdujemy w „Pieśni o Rolandzie” staną się wyznacznikami całego gatunku, który rozwijał się będzie przez kolejne dwa stulecia od czasu powstania pierwowzoru.

Rozwiń więcej

Losowe tematy

Jaką prawdę o sobie poznaje Edyp?...

Edyp wychował się w Koryncie na dworze Polybosa i Merope. Wydawać by się mogło że wiódł tam szczęśliwe spokojne życie. Niestety nazywano go podrzutkiem co sprawiało...

Bezsilność ludzi wobec sił wyższych...

Jedną z cech dramatu antycznego jest przekonanie że nad ludzkim losem ciąży fatum którego nie można cofnąć ani zmienić. Nie da się też mu zapobiec. O życiu...

Pamiętniki Jana Chryzostoma Paska...

„Pamiętniki” Jana Chryzostoma Paska napisane zostały najprawdopodobniej w okresie pięciolecia między 1690 a 1696 r. Obejmują one wydarzenia rozgrywające się...

Opis wiosny

Wiosna to niezwykła pora roku. Podczas niej przyroda zaczyna żyć na nowo. Trawa staje się zielona i pachnąca. Ziemia także zmienia swój zapach. Na łąkach oraz...

„Zdążyć przed Panem Bogiem”...

„Zdążyć przed Panem Bogiem” to bodaj najsłynniejsza książka Hanny Krall. Sama autorka uznawana jest za „królową polskiego reportażu” lub...

Oskarżanie Zenona Ziembiewicza...

Wysoki sądzie zasiadający dziś na ławie oskarżonych Zenon Ziembiewicz to człowiek który nie sprostał pokładanym w nim nadziejom. Jako prezydent zawiódł...

Motywy mitologiczne w literaturze...

Mitologia była czymś co w czasach starożytności i średniowiecza (w przypadku terenów pogańskich) porządkowało ludziom obraz świata. Nie wszyscy oczywiście uznawali...

Najważniejsze problemy filozoficzne...

W „Zbrodni i karze” Fiodora Dostojewskiego pobrzmiewają różne koncepcje filozoficzne zarówno epoki pozytywizmu jak i całego dziedzictwa europejskiej...

Impresjonizm w „Chłopach”

„Chłopi” Władysława Reymonta posiadają wiele cech impresjonistycznych. Impresjonizm to kierunek wywodzący się z malarstwa powstały w drugiej połowie XIX wieku....