Średniowiecze było epoką, która wykształciła trzy wzorce parenetyczne. Pierwszym z nich był idealny władca, drugim święty (asceta), a trzecim rycerz. Wzorce osobowościowe średniowiecza były utrwalane i charakteryzowane poprzez opisy postaci zawarte w poszczególnych dziełach. Literatura parenetyczna miała na celu przedstawienie idealnych postaw dla osób pełniących poszczególne role.
Rycerz
Jednym ze średniowiecznych przedstawień było odzwierciedlenie idealnego rycerza. Wojownicy opiewani byli w pieśniach. Jedną z najpopularniejszych była francuska „Pieśń o Rolandzie”. Znana była również hiszpańska „Pieśń o Cydzie”. Idealnego rycerza charakteryzowała niesamowita odwaga i honorowość. Szlachetne urodzenie i wierność wobec pana to kolejne z jego cech. Niezwykle solidarny oraz świetnie zaprawiony w bojach rycerz jest osobą, która zyskuje sławę dzięki swoim czynom.
Władca
Wizerunek władcy kształtowały przede wszystkim kroniki, które stanowiły dokumentację czynów poszczególnych królów. Zawarty w kronice przekaz miał na celu nie tylko pokazanie wydarzeń. Miały także charakter moralizatorski. Przedstawieni w nich władcy byli prawdziwymi ojcami narodu, charakteryzującymi się niezwykłą odwagą, posiadaniem zasad moralnych oraz religijnością. Przykładem takiego przedstawienia są kroniki tworzone przez Wincentego Kadłubka czy Jana Długosza.
Święty/Asceta
Przedstawieniem życia świętych były hagiografie, które zawierały określony schemat. Przedstawione w nich były wydarzenia, które związane były z nawróceniem i ascetycznym życiem, ale i z błędami popełnianymi przez bohaterów. Przykładem idealnego świętego był święty Aleksy. Legenda o nim przedstawia człowieka, który postanawia zamieszkać pod schodami rodzinnego domu, wyrzekając się wszelkich ziemskich wygód i przyjemności. Poświęca się w pełni dążeniu do świętości, osiągnięciu nieba.
Rozwój nowożytnych miast wiązał się z napływem nowych mieszkańców. Przestrzenie te z racji dostępności pracy mieszkań i innych udogodnień stały się...
Wiek XIX przyniósł ludzkości niesamowity rozwój cywilizacyjny (w porównaniu z poprzednimi epokami). Ludziom wydawało się że przed nimi już tylko dalszy...
Stare przysłowie mówi że „człowiek bez ojczyzny jest jak drzewo bez korzeni”. Niektórzy twierdzą że w dzisiejszych czasach maksyma ta staje się...
Stabilne i spokojne życie jakie państwo Barykowie wiedli w Baku zostało zakłócone przez wybuch I wojny światowej. Wcielenie pana Seweryna do armii było szczególnie...
Bohater powieści Miguela de Cervantesa jest kastylijskim szlachcicem rozmiłowanym w eposach rycerskich. Lektura kolejnych ksiąg wpędza go jednak w obłęd i zatraca on poczucie...
„Pan Tadeusz” Adama Mickiewicza ukazuje nie tylko piękno litewskiego krajobrazu ale także rozbudowaną zróżnicowaną panoramę ówczesnej szlachty....
Powieść awangardowa to gatunek literacki który narodził się w XX stuleciu. Jego główną cechą było zerwanie z modelem powieści realistycznej a więc odejście...
Po zniszczeniu Troi pragnąłem wrócić do kraju ojczystego Itaki oraz do swych bliskich – żony Penelopy i syna Telemacha. Niestety gniew Posejdona powodował że...
Tolerancja to jedna z cech które są powszechnie cenionymi. Oznacza ona otwartość i zrozumienie innych poglądów. Dopuszczenie ich do głosu jednak nie jest to...
