Obecnie Andrzej Szczypiorski wydaje się postacią cokolwiek zapomnianą. Jego książki nie były wznawiane od kilku lat, a nazwisko rzadko przewija się w dyskusjach literackich. Jest to o tyle interesujące, że w latach dziewięćdziesiątych Szczypiorski należał do postaci znaczących w życiu intelektualnym – jedni mieli go za niekwestionowany autorytet, inni z nim polemizowali, jednak mało kto potrafił przejść obojętnie obok jego tekstów. Czy Szczypiorski odszedł w niepamięć z powodu naszych wad? „Mamy do czynienia z książką niemodną – jak niemodny wydaje się rachunek sumienia”, pisała krytyczka o jego najgłośniejszym dziele, powieści „Początek”. Czy może wręcz przeciwnie – jego wielkość jako twórcy przeceniano, a na autorytet nie nadaje się człowiek, który miał epizod współpracy z wywiadem PRL? A może to prostu naturalna kolej rzeczy – książki i autorzy bywają zapominani, by po jakimś czasie kolejne pokolenie odnalazło w ich dziełach swoje dylematy?
Trudno teraz odpowiedzieć na te pytania, warto jednak powtórzyć kilka podstawowych informacji biograficznych, dotyczących Andrzeja Szczypiorskiego. Przyszły pisarz urodził się w Warszawie w 1924 roku. Jego ojcem był znany działacz socjalistyczny, Adam. W trakcie II wojny młody Andrzej zaangażował się w konspirację, będąc członkiem Armii Ludowej. Nową, komunistyczną rzeczywistość, jaka nastała po 1945 roku, przyjął dobrze – w przeciwieństwie do rodziców, którzy zostali na emigracji (do 1955 roku). W 1948 roku Andrzej rozpoczął długoletnią współpracę z prasą – najpierw z „Życiem Warszawy”, potem zaś z „Polityką” i „Odrą”. Występował również w radiu, a jako prozaik debiutował w 1952 roku. Pod koniec lat pięćdziesiątych pełnił też funkcje dyplomatyczne w Danii, co świadczyło o ówczesnym zaufaniu władz do młodego pisarza.
Proces oddalania się Szczypiorskiego od reżimu komunistycznego zaczął się zapewne w 1968 roku. Ówczesne antysemickie posunięcia władz oburzały pisarza. Jego reakcją na te wydarzenia była wydana kilka lat później powieść historyczna „Msza za miasto Arras”. Pod kostiumem XV-wiecznej Francji zawarł Szczypiorski uniwersalną opowieść o nietolerancji i fanatyzmie.
W latach siedemdziesiątych pisarz zaangażował się w działalność rodzącej się opozycji. Należał do założycieli Komitetu Obrony Robotników, współpracował z Polskim Porozumieniem Niepodległościowym. W czasie stanu wojennego został internowany, zaś już w wolnej Polsce sprawował funkcje senatora.
Najważniejszą powieścią Szczypiorskiego pozostaje, jak wspomniano, „Początek”. Opublikowany przez paryską „Kulturę” w 1986 roku, opowiadał o zróżnicowanych postawach ludzi w czasie II wojny światowej. Utwór ten wyraża moralne stanowisko autora. Podkreślał on, że nie ma dobrych narodów – są tylko dobrzy i źli ludzie. I jednych i drugich znaleźć można w szeregach wszystkich nacji. Nawet jeśli uznamy Szczypiorskiego za pisarza „niemodnego”, to tę z jego lekcji powinniśmy zapamiętać.
Pisarz zmarł w Warszawie w roku 2000.
Do Juliana Ursyna Niemcewicza z pewnością odnieść można powiedzenie iż doświadczeniami swojego życia mógłby obdarzyć kilka osób. Urodził się w 1757...
Biografia Zenon Przesmycki (pseud. „Miriam” i „Jan Żagiel”) urodził się w 1861 roku w Radzyniu Podlaskim. Pochodził z rodziny o korzeniach szlacheckich...
Ewa Lipska z pewnością nie pasuje do powszechny wyobrażeń o postaci poety. Nie jest bowiem osobą która w odosobnieniu pisze pełne egzaltacji wiersze – zamiast...
Biografia Fiodor Dostojewski urodził się w 1821 roku w Moskwie. Pochodził ze średnio zamożnej rodziny lekarza miał sześcioro rodzeństwa. Zgodnie z wolą ojca ukończył...
Biografia Wojciech Kuczok – polski prozaik krytyk filmowy scenarzysta a także poeta i speleolog ( z zamiłowania). Przyszedł na świat 18 października 1972 r. w Chorzowie....
Hanna Krall nazywana bywa „pierwszą damą polskiego reportażu” wręcz „królową reportażu”. Krytycy są zgodni że od kilku dekad należy ona...
Biografia Marta Fox - poetka powieściopisarka i felietonistka - przyszła na świat 1 stycznia 1952 r. w Siemianowicach Śląskich. Zanim poznały ją rzesze czytelników...
Biografia i charakterystyka twórczości Michael Ende – niemiecki pisarz literatury dziecięcej i młodzieżowej. Urodził się 12 listopada 1929 r. w Garmisch-Partenkirchen...
Polska autorka literatury dziecięcej i młodzieżowej w prasie dla dorosłych oraz dziennikarka. Urodziła się 6 września 1904 r. w Warszawie natomiast zmarła w wieku 95...