Unikalne i sprawdzone teksty

Don Kichot – geneza, czas i miejsce akcji, interpretacja, bohaterowie, motywy

Geneza

Książka Miguela de Cervantesa uchodzi za najważniejszą powieść w dziejach literatury hiszpańskiej. Pisarz najprawdopodobniej stworzył swoje najsłynniejsze dzieło w więziennej celi, gdzie przebywał, oskarżony o malwersacje finansowe. Najpierw krążyło ono w rękopisie, zaś w 1605 roku ukazało się w druku jako „Przemyślny szlachcic Don Kichot z Manczy” („El ingenioso hidalgo Don Quijote de la Mancha”) (ukazało się kilka polskich tłumaczeń i ich tytuły są wariacją tytułu oryginału).

Dzieło z miejsca zdobyło wielką popularność. Do tego stopnia, że już za życia Cervantesa pojawiła się parodia utworu, pióra niejakiego Alonzo Fernandeza de Avellaneda (był to pseudonim, jego tożsamość nie została nigdy ustalona, choć niektórzy sądzą, iż Cervantes mógł wiedzieć, o kogo chodzi). Krytycy zwracają uwagę, iż ta nieoryginalna wersja przygód posępnego hidalga charakteryzuje się raczej niskim humorem i nie posiada filozoficznej głębi oryginału. Cervantes dał odpór rywalowi, publikując w 1615 roku własną kontynuację przygód swojego bohatera – co więcej, wspomina się w niej o „fałszywej” książce Ferdandeza i opowiada o kłamstwach, jakie się w niej znajdują.

Według wybitnego historyka Stanleya Payne’a, „Don Kichot" jest na pewnym poziomie satyrą na ekstrawaganckie, nierealistyczne ambicje hiszpańskiego społeczeństwa w jego imperialnym okresie i stanowi najbardziej przejmujący wyraz rozczarowania nimi. Z drugiej strony jest najbardziej elokwentną ekspresją tych ideałów, dziełem uniwersalnym i pierwszą nowożytną powieścią. Hiszpańscy literaci i filozofowie, tacy jak Miguel de Unamuno, czy Jose Ortega y Gasset wykorzystywali figurę Don Kichota, jako punkt wyjścia do analizy psychologii i duszy swojego narodu. Zarazem powieść Cervantesa cieszyła się wzięciem nawet wśród najniższych warstw społeczeństwa – Ksawery Pruszyński, który wędrował po Hiszpanii w 1936 roku, spotkał niepiśmiennych chłopów, siedzących wieczorem przy ognisku i opowiadających sobie o przygodach rycerza, walczącego z wiatrakami.

Bohaterowie, motywy

Książkowy Don Kichot jest kastylijskim hidalgiem, to znaczy niemajętnym szlachcicem. Na skutek lektury romansów rycerskich doznaje pomieszania zmysłów i uznaje się za błędnego rycerza. Rusza w świat razem z giermkiem, Sancho Pansą. Sławi też nieustannie piękność swej miłości, Dulcynei z Toboso, tak naprawdę zwykłej wieśniaczki. W trakcie swych wędrówek Don Kichot widzi świat rzeczywisty jako scenę eposu – wiatraki uznaje za olbrzymy, podobnie bukłaki z winem. Owce stają się dla niego wrogimi wojskami. Sancho wydaje się chłopem twardo stojącym na ziemi, ale jednocześnie jest naiwny i wiernie podąża za swoim panem.

Interpreracja

„Don Kichota”można odczytywać na wiele sposobów. Jest to powieść o szaleństwie, jakie wyniknąć może z brania fantazji za rzeczywistość i dążenia do nierealnych projektów. Ale sam posępny rycerz nie zostaje potępiony przez autora – wręcz przeciwnie, widać, że Cervantes ma wiele serca i wyrozumiałości dla swojego bohatera. Być może Don Kichot jest obłąkany, ale to szydzące z niego społeczeństwo jest złe i okrutne.

Rozwiń więcej

Losowe tematy

Pantofelek – interpretacja i analiza...

„Pantofelek” to utwór Andrzeja Bursy. Przestawia coś w rodzaju dialogu dwóch postaci (choć widzimy wypowiedzi tylko jednej z nich). Podmiot liryczny...

Kain i Abel – streszczenie interpretacja...

Streszczenie Epizod o Kainie i Ablu dotyczył czasów nieco późniejszych niż grzech pierworodny Adama i Ewy ale funkcjonuje jako jego efekt. Kain był starszym...

Chłopiec w pasiastej piżamie –...

Streszczenie Wydarzenia dzieją się podczas II wojny światowej. Poznajemy Bruna – ośmioletniego chłopca któremu nic nie brakuje gdyż ma dom i kochająca go...

Wczorajszemu – interpretacja i...

„Wczorajszemu” to wiersz Tadeusza Gajcego napisany w 1942 roku w okupowanej Warszawie. Tekst jest osadzony w problematyce wojennej. Poeta przedstawia grozę doświadczenia...

Między nami nic nie było – interpretacja...

Analiza „Między nami nic nie było” to utwór składający się z czterech strof. Pierwsza z nich rozpoczyna się wykrzyknieniem podkreślającym brak związku...

Bema pamięci żałobny rapsod –...

Rapsod to utwór poświęcony pamięci bohaterów i ich czynów. Nierzadko stanowi fragment większej całości (np. epopei) lecz funkcjonuje także jako autonomiczna...

Zbrodnia i kara – opracowanie...

Geneza Fiodor Dostojewski pisał „Zbrodnię i karę” w latach 1865 – 1866. Powieść ukazywała się w odcinkach na łamach czasopisma „Ruskij Wiestnik”....

Kwiatki św. Franciszka – streszczenie...

Streszczenie Franciszek z Asyżu podejmuje decyzję o wyrzeczeniu się wszystkich materialnych dóbr tego świata oraz pokus cielesnych i wstępuje na drogę ubóstwa...

Mała apokalipsa – streszczenie...

Streszczenie Oto nadchodzi koniec świata. Oto nadciąga zbliża się czy raczej przypełza mój własny koniec świata. Był beznadziejny dzień jesienny. Główny...