Unikalne i sprawdzone teksty

Pielgrzym - interpretacja i analiza

Motyw pielgrzyma był bardzo często wykorzystywany w epoce romantyzmu. W polskiej literaturze tego okresu miał on dwa główne znaczenia - odnosił się do poety - poszukiwacza („Sonety Krymskie” Mickiewicza) oraz osoby, która opuściła ojczyznę - swego rodzaju tułacza (poezja Słowackiego, dzieła emigracyjne polskich twórców). Trzecie znaczenie nadał mu Cyprian Kamil Norwid, dokonując w wierszu „Pielgrzym” modyfikacji tytułowej koncepcji.

Interpretacja

Pierwsza strofa stanowi rozbudowaną (zawierającą porównanie) refleksję, której przedmiotem jest stanów stan. Podmiot liryczny zaznacza, iż jawi się on Jako wieża, nad płaskie domy / Stercząca w chmury. W kolejnej tercynie zwraca się on do ogółu odbiorców (forma Wy wskazuje, że nie ma jednostkowego adresata utworu), ukazując swój stan posiadania, czyli dom mój ruchomy, / Z wielblądziej skóry... W trzeciej zwrotce podjęty zostaje temat nieba, a podmiot liryczny mówi: Przecież ja aż w nieba łonie trwam. Ostatnia strofa jest z kolei wyznaniem dotyczącym ziemi: Przecież i ja ziemi tyle mam, / Ile jej stopa ma pokrywa.

Nadawca komunikatu lirycznego przedstawia sam siebie jako pielgrzyma. Wskazuje na to jego atrybut - wielbłądzia skóra (kojarzona z nomadami). Z niej wykonany jest dom ja mówiącego - dom ruchomy, co znamionuje nieustanne przemieszczanie się. Zaznacza jeszcze, iż posiada tyle ziemi, ile pokrywa jego stopa. Nie ma więc stałego miejsca, a jego pobyt na tym świecie zdaje się być jedynie tymczasowy.

Podmiot liryczny sam wyznaje, iż wciąż trwa w nieba łonie. W ten sposób podkreśla swą łączność z Bogiem. Wyraża się to także w aspekcie wertykalnym porównania zawartego w pierwszej strofie - Jako wieża, nad płaskie domy / Stercząca w chmury. Porządek wertykalny od zawsze kojarzony jest ze sferą sacrum, odnosi się do Boga i najważniejszych wartości.

Ostatni wers utworu (Dopókąd idę!...) zawiera połączenie dwóch słów - „dokąd” oraz „póki”. Zabieg ten wskazuje nie tylko na ciągłe przemieszczanie się, lecz akcentuje także chwilowość ludzkiego pobytu na ziemi.

W wierszu Norwida pielgrzymką jest życie. Nie jest to jednak wędrówka po mapie, odbywa się ona w płaszczyźnie wertykalnej, człowiek zmierza ku doskonałości. Dzieło podkreśla więc duchowy wymiar ludzkiej egzystencji, stanowiąc zarazem krytyczne spojrzenie na przywiązanie do dóbr materialnych (Wy myślicie, że i ja nie Pan). Jest wyrazem głębokiej wiary w to, iż dusza ludzka podlega ciągłym przemianom, staje się lepsza.

Analiza

„Pielgrzym” to utwór zwięzły i oszczędny. Składa się zaledwie z czterech tercyn o rymach zachodzących między strofami (abc abc). Liczba sylab w poszczególnych wersach jest różna, choć równomierna dla poszczególnych zwrotek - 9, 9, 5.

Podmiot liryczny buduje swoją wypowiedź za pomocą środków stylistycznych nadających jej niejednoznaczność. Pojawiają się więc rozbudowane porównania (Jako wieża nad płaskie domy), epitety (płaskie domy), metafory (stanów stan, trwać w nieba łonie) i charakterystyczne dla twórczości Norwida wykrzyknienia i przemilczenie. Rytm utworu wyznaczają przerzutnie oraz anafory (3 i 4 strofa).

Rozwiń więcej

Losowe tematy

Mendel gdański – streszczenie...

Streszczenie Mendel to 67 letni mężczyzna który od niemalże 30 lat prowadzi swój zakład introligatorski w miejscu w którym rozpoczyna się akcja. Staruszek...

Folwark zwierzęcy – opracowanie...

Geneza George Orwell napisał „Folwark zwierzęcy” w 1944 roku. Na genezę książki złożyły się doświadczenia pisarza podczas wojny domowej w Hiszpanii oraz...

Makbet jako tragedia szekspirowska...

Dorobek artystyczny Williama Szekspira wciąż cieszy się olbrzymią popularnością. Jego dzieła nadal wystawianie są na deskach teatrów i stanowią źródło...

Malowany ptak – streszczenie skrótowe...

„Malowany Ptak” pozostaje najsłynniejszą powieścią Jerzego Kosińskiego. Tuż po premierze w 1965 roku książka stała się prawdziwym wydarzeniem literackim...

Giaur – opracowanie interpretacja...

Geneza „Giaur” to powieść poetycka George’a Byrona która ukazała się w 1813 r. Co ciekawe to pierwszy utwór tego autora o tematyce związanej...

Cechy klasyczne i romantyczne w...

„Oda do młodości” to utwór który stanowi przedstawienie cech klasycznych i romantycznych na zasadzie kontrastów. Dostrzec można krytykę klasycznego...

Wędrówką życie jest człowieka...

„Wędrówką życie jest człowieka” to wiersz Edwarda Stachury. Można powiedzieć że jak żadne inne jego dzieło ten krótki utwór streszcza...

Dobranoc – interpretacja i analiza...

„Dobranoc” jest sonetem Adama Mickiewicza który wszedł cykl utworów napisanych w 1826 r. nazwanych „Sonetami odeskimi” i wydanych równolegle...

Chrystus miasta – interpretacja

Wiersz Juliana Tuwima „Chrystus miasta” może być interpretowany jako wyraz obrzydzenia autora do współczesnego mu miasta z jego patologiami i degeneracją...