Geneza, czas i miejsce akcji
Opowieść o dziejach Polski była wyrazem historycznego zainteresowania pisarza. „Stara Baśń” ukazała się w roku 1876.
Akcja utworu ma miejsce w XIX wieku. Bohaterowie przebywają w grodach, a także w chramie. Wspomniana jest również żmijowa polana. W pobliżu miejsca akcji znajduje się jezioro Lednica.
Motywy, problematyka
Akcja całego utworu przeplatana jest wieloma motywami, które związane były z ówczesną obyczajowością i religijnością. Jednak najważniejszym jest motyw, a zarazem problem walki o władzę. Ta odbywa się metodami nieuczciwymi. Widocznym jest także motyw zdrady, ale i spryt, który pozwala odnieść sukces. Ważnym elementem samej akcji są wszelakie wróżby i przepowiednie. Na nich opiera się także wybór Piasta.
Ważnym jest także motyw dorastania, z którym związana jest uroczystość postrzyżyn. W utworze pojawiają się także wątki miłosne. W tym niestrudzone uczucie Domana do Dziwy, które objawia się na wiele różnych sposobów.
Ważnymi elementami budującymi akcje są także wspomnienia odnoszące się do zwyczajów i zasad panujących w ówczesnym społeczeństwie. Widoczną jest solidarność klanowa, jak i też zasada gościnności, która bywa stosowana niezależnie od poglądów gospodarza na przybyłych w jego strony osoby.
Bohaterowie
Hengo – Kupiec, a zarazem szpieg niemiecki, które za swe działania zostaje w efekcie zabity.
Gerd – To on zdradza czego świadkiem był na dworze Popiela.
Wisz – Inicjator wiecu, ginie w wyniku walk z wojskiem Popiela.
Leszek – Wydłubano mu oczy i zamknięto w wieży. Przezorna Brunhilda odsyła go do Miłosza.
Miłosz – Ojciec Leszka. Ginie w wyniku walki z synami Popilela.
Piast – Pasujący do przepowiedni, cieszący się szacunkiem, zostaje wybrany na przywódcę.
Dziwa – Bierze ślub z Domanem, jednak ich miłość poprzedzona jest szeregiem perypetii.
Jaruha – Stara wieszczka, która para się także lecznictwem. Chętnie angażuje się w sprawy innych, opowiada Dziwi bajkę, która sprawia, że zaczyna się ona zastanawiać nad swoim przeznaczeniem.
Kniaź Popiel – Bezwzględny i dążący do władzy nie cofa się przed stosowaniem podstępów. Jego wspólniczką jest żona Brunhilda.
Mila – Pierwsza żona Domana, która ginie zamordowana podczas wesela.
Leszek i Pepełek – Synowie Popiela, którzy najeżdżają później kmieciów.
W utworze występują także i inni kmieciowie oraz między innymi ojciec zamordowanej podczas zaślubin Mili czy podróżnicy głoszący nową wiarę.
W swojej twórczości Konstanty Ildefons Gałczyński chętnie sięgał po wątki kultury ludowej miast i miasteczek przetwarzając je jednak po swojemu. Jak pisał Czesław...
Geneza „Iliadzie” przypisuje się autorstwo Homera mimo iż jest to kwestia sporna. Jest ona prawdopodobnie dziełem które poprzedza „Odyseję”...
Utwór Ignacego Krasickiego „Wstęp do bajek” otwiera wydany w 1779 roku tom „Bajki i przypowieści”. Wiersz ma formę wyliczenia – wymienione...
Antoni Słonimski napisał wiersz „Alarm” w 1940 roku. Tematem utworu jest atak hitlerowskich Niemiec na Polskę we wrześniu 1939 roku i naloty bombowe na Warszawę....
Według przyjętych zasad gatunku utwory żałobne poświęcano osobom znaczącym mężom stanu wodzom wybitnym duchownym. Jan Kochanowski odszedł od tej reguły. „Treny”...
Przyjaźń to jedno z najwspanialszych darów jakie człowiek może otrzymać od losu! Zgadzają się z tym najwięksi filozofowie i poeci. Ja również posiadam...
Geneza czas i miejsce akcji „Pamiętnik z powstania warszawskiego” to bodaj najbardziej znane beletrystyczne dzieło Mirona Białoszewskiego. Książka stanowi rodzaj...
Tytułowy bohater „Makbeta” Williama Szekspira z pewnością jest jedną z najbardziej wyrazistych i najlepiej nakreślonych postaci w historii literatury. W czasie...
„Oda do radości” (Ode „An die Freude”) Fryderyka Schillera powstała w 1785 roku opublikowana została rok później. W kolejnych wydaniach (1803...