Geneza, czas i miejsce akcji
Opowieść o dziejach Polski była wyrazem historycznego zainteresowania pisarza. „Stara Baśń” ukazała się w roku 1876.
Akcja utworu ma miejsce w XIX wieku. Bohaterowie przebywają w grodach, a także w chramie. Wspomniana jest również żmijowa polana. W pobliżu miejsca akcji znajduje się jezioro Lednica.
Motywy, problematyka
Akcja całego utworu przeplatana jest wieloma motywami, które związane były z ówczesną obyczajowością i religijnością. Jednak najważniejszym jest motyw, a zarazem problem walki o władzę. Ta odbywa się metodami nieuczciwymi. Widocznym jest także motyw zdrady, ale i spryt, który pozwala odnieść sukces. Ważnym elementem samej akcji są wszelakie wróżby i przepowiednie. Na nich opiera się także wybór Piasta.
Ważnym jest także motyw dorastania, z którym związana jest uroczystość postrzyżyn. W utworze pojawiają się także wątki miłosne. W tym niestrudzone uczucie Domana do Dziwy, które objawia się na wiele różnych sposobów.
Ważnymi elementami budującymi akcje są także wspomnienia odnoszące się do zwyczajów i zasad panujących w ówczesnym społeczeństwie. Widoczną jest solidarność klanowa, jak i też zasada gościnności, która bywa stosowana niezależnie od poglądów gospodarza na przybyłych w jego strony osoby.
Bohaterowie
Hengo – Kupiec, a zarazem szpieg niemiecki, które za swe działania zostaje w efekcie zabity.
Gerd – To on zdradza czego świadkiem był na dworze Popiela.
Wisz – Inicjator wiecu, ginie w wyniku walk z wojskiem Popiela.
Leszek – Wydłubano mu oczy i zamknięto w wieży. Przezorna Brunhilda odsyła go do Miłosza.
Miłosz – Ojciec Leszka. Ginie w wyniku walki z synami Popilela.
Piast – Pasujący do przepowiedni, cieszący się szacunkiem, zostaje wybrany na przywódcę.
Dziwa – Bierze ślub z Domanem, jednak ich miłość poprzedzona jest szeregiem perypetii.
Jaruha – Stara wieszczka, która para się także lecznictwem. Chętnie angażuje się w sprawy innych, opowiada Dziwi bajkę, która sprawia, że zaczyna się ona zastanawiać nad swoim przeznaczeniem.
Kniaź Popiel – Bezwzględny i dążący do władzy nie cofa się przed stosowaniem podstępów. Jego wspólniczką jest żona Brunhilda.
Mila – Pierwsza żona Domana, która ginie zamordowana podczas wesela.
Leszek i Pepełek – Synowie Popiela, którzy najeżdżają później kmieciów.
W utworze występują także i inni kmieciowie oraz między innymi ojciec zamordowanej podczas zaślubin Mili czy podróżnicy głoszący nową wiarę.
W 1789 roku francuski wynalazca Jean-Pierre Blanchard odbył nad Warszawą lot balonem. Wydarzenie to zainspirowało Adama Naruszowicza do napisania ody – z dzisiejszego...
Palinodia oznacza po grecku utwór odwołujący wcześniejsze oskarżenia. Taki tytuł nosi satyra Ignacego Krasickiego w której pozornie odwołuje on zarzuty jakie...
Streszczenie I Zenon Ziembiewicz był postacią powszechnie znaną. Tragiczny i groteskowy koniec jego kariery sprawił że mężczyźnie temu który przemierzał miasto...
Geneza „Mała księżniczka” to utwór powstały na podstawie innego napisanego w częściach przez autorkę który został przez nią rozwinięty. Czas...
StreszczenieAntylopa była miasteczkiem położonym w widłach rzeki. Obecnie jej społeczność czekała na przybycie cyrku. Jednak sama miejscowość powstała na zgliszczach...
Streszczenie Utwór rozpoczyna bezpośredni zwrot do dzieci. Są one nawoływane do pójścia na wzgórze i zmawiania modlitwy za tatę. Podkreślone są zagrożenia...
Twórczość poetycka Jana Andrzeja Morsztyna postrzegana jest dzisiaj jako niezwykle wartościowe zjawisko doby polskiego baroku. Doskonale wykształcony poeta –...
Wiersz Kazimierza Przerwy-Tetmajera o incipicie „Ja kiedy usta…” należy do liryki miłosnej. Poeta w bardzo śmiały sposób analizuje tu naturę aktu...
Wakacyjne wyjazdy były dla mnie zawsze okazją do kupna wielu pamiątek. W swojej kolekcji mam bransoletki pocztówki czy małe figurki przypominające mi o miejscach...