Na początku sztuki poznajemy matkę Orgona, Panią Pernelle. Krytykuje ona wszystkich domowników swojego syna, wysławia tylko jednego Tartuffe’a. Jednocześnie Pani Pernelle jest hipokrytką, bowiem gromi bezbożność i niemoralność, których dopatruje się wszędzie, ale nie widzi nic złego w biciu służącej. Po wyjściu matki gospodarza dochodzi do rozmowy Elmiry, jego żony, Kleanta (brata Elmiry), Damisa (syna Orgona z pierwszego małżeństwa) i służącej Doryny. Omawiają oni sytuację panującą w domu.
Gospodarz dał się opętać poznanemu w kościele dewotowi, Tartufowi. O swoim panu mówi Doryna:
Był to wprzód człowiek z duszą roztropną i godną,
W służbach króla okazał tęgość niezawodną —
Teraz, odkąd Tartufem swym przejął się cały,
Od tego czasu chodzi niby ogłupiały:
Nazywa go swym bratem, miłuje go bardziej
Niż własną matkę, przy nim żoną, dziećmi gardzi;
To dziś tajemnic jego powiernik jedyny,
Jego zdaniem kieruje się każdej godziny.
W następnej scenie obserwujemy powrót Orgona. Dopytuje się Doryny o sytuację w domu, jednak nie przejmuje się chorobą żony – interesuje go tylko Tartuffe. Później dochodzi do rozmowy Orgona z Kleantem. Ten prosi szwagra o przyśpieszenie zapowiadanego ślubu córki Marianny z młodzieńcem Walerym, jednak ojciec waha się, co zapowiada kłopoty.
Okazuje się, iż Orgon postanowił bliżej związać z sobą Tartuffe’a i wydać mu za żonę Mariannę. Marianna jest przerażona, ponieważ Tartuffe ma paskudny charakter i powierzchowność. Doryna godzi zakochanych (bowiem Walery i Marianna zdążyli się już pokłócić) i wyjaśnia im, jak uniknąć niechcianego wesela. Otóż Elmira, do której Tartuffe coś czuje, ma go namówić do zrezygnowania z ożenku.
Jednak w czasie rozmowy Tartuffe’a z panią domu, ten zaczyna się z nią zanadto spoufalać. Widzi to syn Orgona, Damis, który opowiada o całej sprawie ojcu. Zagniewany Orgon nie wierzy swojemu dziecku, tylko bierze stronę Tartuffe’a – natomiast swojego potomka wydziedzicza i wyrzuca z domu.
Elmira chce udowodnić Orgonowi podłość „świętoszka”, prosi więc męża, by wszedł pod stół i wzywa Tartuffe’a. Odgrywa przed nim zakochaną, ten zaś proponuje nawiązanie romansu – kobieta wzbrania się, opowiadając o swoich wyrzutach sumienia. Tartuffe na to odpowiada: wcale ten nie grzeszy, kto grzeszy w sekrecie. Rozgniewany Orgon wyrzuca z domu swojego niedawnego powiernika. Jednak po chwili wyznaje przerażonej rodzinie, że przepisał dom na Tartuffe’a, zaś ten dysponuje w dodatku dokumentami, które mogą zaprowadzić Orgona do więzienia. Faktycznie, „świętoszek” donosi władzom na swojego dobrodzieja – Sprawa kończy się dobrze, bowiem król przejrzał podłość Tartuffe’a i odkrył, że od dawna oszukiwał on ludzi. Majątek zostaje zwrócony Orgonowi, a jego winy (przechowanie dokumentów przyjaciela-buntownika) idą w niepamięć – może więc on bez przeszkód zorganizować wesele córki z Walerym.
Plan wydarzeń:
1. Wizyta matki Orgona. Rozmowy domowników o „świętoszku”.
2. Powrót Orgona i jego rozmowa z Kleantem. Decyzja o wydaniu córki za Tartuffe’a.
3. Kłótnia zakochanych i ich pogodzenie przez Dorynę. Próba wpłynięcia na Tartuffe’a przez Elmirę.
4. Syn Orgona, Damis, donosi ojcu o uwodzeniu Elmiry przez Tartuff’a. Orgon nie wierzy, wydziedzicza Damisa i wyrzuca go z domu.
5. Elmira udowadnia Orgonowi zakłamanie Tartuffe’a. Jednak Orgon zdążył wcześniej przepisać na niego majątek oraz powierzyć mu kompromitujące dokumenty.
6. Wysłannicy króla przybywają, żeby aresztować Orgona – okazuje się to jednak grą, która ma służyć zdemaskowaniu oszusta Tartuffe’a.
7. Zwrócenie majątku Orgonowi i plany ślubu Marianny i Walerego.
„Pieśń świętojańska o Sobótce” Jana Kochanowskiego ukazała się razem z cyklem „Pieśni” w 1586 roku już po śmierci autora. Składa się...
Streszczenie „Pieśń nad pieśniami” to dialog pomiędzy Oblubieńcem i Oblubienicą. W pierwszej pieśni wzajemnie zachwycają się oni urodą swego partnera. Ona...
„Pochwała złego o sobie mniemania” to wiersz Wisławy Szymborskiej który stanowi filozoficzną refleksję nad moralnością. Pod względem formalnym tekst...
Geneza Fiodor Dostojewski pisał „Zbrodnię i karę” w latach 1865 – 1866. Powieść ukazywała się w odcinkach na łamach czasopisma „Ruskij Wiestnik”....
Streszczenie Powieść Stefana Żeromskiego „Popioły” miała być w zamierzeniu autora przekrojowym obrazem społeczeństwa polskiego na przełomie XVIII i XIX wieku....
„Albatros” Charlesa Baudelaire’a to wiersz autotematyczny w którym twórca wypowiada się na temat istoty poezji i kondycji samego poety. W tekście...
„Koniec XIX wieku” Kazimierza Przerwy-Tetmajera to wiersz będący manifestacją młodopolskiego dekadentyzmu i kryzysu kultury europejskiej. Poeta zadaje w nim dramatyczne...
Streszczenie Utwór rozpoczyna bezpośredni zwrot do dzieci. Są one nawoływane do pójścia na wzgórze i zmawiania modlitwy za tatę. Podkreślone są zagrożenia...
Streszczenie Tom I Rok 1647 był to dziwny rok w którym rozmaite znaki na niebie i ziemi zwiastowały jakoweś klęski i nadzwyczajne zdarzenia. Narrator wspomina niebywale...