„Świętoszek” Moliera stanowi doskonałą satyrę na hipokryzję religijną. Celne obserwacje i komizm byłyby jednak niemożliwe, gdyby nie świetne przedstawienie charakterów postaci, a także interesująca intryga.
Molier prezentuje całą galerię interesujących bohaterów – cechy większości z nich są przerysowane, dzięki czemu autor może łatwiej wskazać ich wady. I tak hipokryzję Pani Pernelle, matki Orgona, widzimy, kiedy niemal w tym samym momencie łączy moralizatorską tyradę z biciem służącej.
Doskonale widać tę metodę także przy okazji postaci Orgona. Wiemy, że:
Był to wprzód człowiek z duszą roztropną i godną,
W służbach króla okazał tęgość niezawodną —
Teraz, odkąd Tartufem swym przejął się cały,
Od tego czasu chodzi niby ogłupiały:
Nazywa go swym bratem, miłuje go bardziej
Niż własną matkę, przy nim żoną, dziećmi gardzi;
To dziś tajemnic jego powiernik jedyny,
Jego zdaniem kieruje się każdej godziny
Zafascynowanie Tartuffem dowodzi łatwowierności bohatera i jego tendencji do popadania w skrajności. Kiedy Orgon pasjonuje się czymś lub kimś, nie dostrzega żadnych wad ani dwuznaczności, zwraca uwagę tylko na zalety. Służąca Doryna opisuje swojemu panu luksusowy tryb życia, jaki prowadzi Tartuffe, jego obżarstwo i lenistwo – Orgonowi nie przeszkadza to jednak rozczulać się nad swoim powiernikiem.
Groteskową postacią jest również sam Tartuffe. Jego hipokryzja jest niezwykle płytka i łatwa do rozszyfrowania. Potrafi w ciągu jednej chwili zmienić się ze „świętoszka” w człowieka, który uwodzi żonę swojego gospodarza. Mówi: „wcale ten nie grzeszy, kto grzeszy w sekrecie”. Tartuf na moralność powołuje się wtedy, kiedy jest mu to na rękę, natomiast nie spełnia dobrych uczynków, kiedy są one wskazane – nie chce doprowadzić do pogodzenia Orgona z synem, ponieważ nie lubi Damisa.
„Świętoszek” zwraca również uwagę z powodu precyzyjnej intrygi. Orgon chce zbliżyć do siebie Tartuffe’a, wydając za niego córkę Mariannę. Tartuffe ma zamiar uwieść żonę Orgona, Elmirę, zaś pokojówka Doryna pragnie doprowadzić do ślubu Marianny i zakochanego w niej Walerego. Plan Doryny, by Elmira skłoniła Tartuffe’a do zrezygnowania z ożenku spala na panewce z powodu Damisa. Brat Marianny donosi Orgonowi o niecnych zamiarach Tartuff’a – Orgon woli jednak dać wiarę powiernikowi, niż synowi. Elimira doprowadza do zdemaskowania fałszu Tartuff’ea – jednak ten triumfuje, bowiem Orgon przepisał na niego swój dom i powierzył mu obciążające dokumenty. Gdyby nie interwencja królewska, dzieło kończyłoby się smutno, przedstawiając triumf oszusta.
Molier osiągnął niezwykłą rzecz. Przedstawił galerię interesujących, zabawnych postaci, biorących udział w interesującej intrydze. Jednocześnie te środki nie służą wyłącznie pustej rozrywce, niosą bowiem ważne przesłanie moralne. Trudno się więc dziwić, że autor „Świętoszka” uchodzi za jednego z najwybitniejszych komediopisarzy w dziejach.
„Ferdydurke” jest powieścią przesyconą groteską. Przejawia się ona zarówno w fabule utworu jak i w sposobie jej prezentacji a więc konstrukcji języku...
„Chłopi” Władysława Reymonta są powieścią małopolską na co wskazują cechy narracji stylu a także kompozycji i konstrukcji świata przedstawionego. Narracja...
Moja szkoła to niezwykle piękny stary budynek którego jedna ze ścian pokryta jest pnącym bluszczem. Gdybym miał wyobrazić ją sobie za sto lat myślę że jej wygląd...
„Szkoła ateńska” to fresk który został stworzony przez artystę o nazwisku Rafael Santi. Dzieło powstało w epoce renesansu. Znajdujący się w Pałacu...
Wiele osób uważa że w samotności można się jedynie nudzić. Ja jednak myślę że czasem warto spędzić czas samemu bez innych osób. Jeśli mądrze się go...
Akcja „Potopu” Henryka Sienkiewicza rozgrywa się w okresie szwedzkiego najazdu na Rzeczpospolitą który miał miejsce w latach 1655 – 1660. Autor bazując...
Definicja Stoicyzm to obok epikureizmu jedna z najważniejszych szkół filozoficznych powstała w starożytności. Za jego twórcę uważa się Zenona z Kition....
Danusia Gawlikówna i Elza (Elżbieta) Jezierska to dwie główne bohaterki powieści Jadwigi Korczakowskiej pt. „Spotkanie nad morzem”. Obie mają po...
„Nad Niemnem” Elizy Orzeszkowej nie jest typową powieścią tendencyjną jak np. inna książka pisarki pt. „Marta”. Można jednak wskazać w tym dziele...