Unikalne i sprawdzone teksty

Świętoszek jako komedia charakterów i intrygi | wypracowanie

„Świętoszek” Moliera stanowi doskonałą satyrę na hipokryzję religijną. Celne obserwacje i komizm byłyby jednak niemożliwe, gdyby nie świetne przedstawienie charakterów postaci, a także interesująca intryga.

Molier prezentuje całą galerię interesujących bohaterów – cechy większości z nich są przerysowane, dzięki czemu autor może łatwiej wskazać ich wady. I tak hipokryzję Pani Pernelle, matki Orgona, widzimy, kiedy niemal w tym samym momencie łączy moralizatorską tyradę z biciem służącej.

Doskonale widać tę metodę także przy okazji postaci Orgona. Wiemy, że:
Był to wprzód człowiek z duszą roztropną i godną,
W służbach króla okazał tęgość niezawodną —
Teraz, odkąd Tartufem swym przejął się cały,
Od tego czasu chodzi niby ogłupiały:
Nazywa go swym bratem, miłuje go bardziej
Niż własną matkę, przy nim żoną, dziećmi gardzi;
To dziś tajemnic jego powiernik jedyny,
Jego zdaniem kieruje się każdej godziny

Zafascynowanie Tartuffem dowodzi łatwowierności bohatera i jego tendencji do popadania w skrajności. Kiedy Orgon pasjonuje się czymś lub kimś, nie dostrzega żadnych wad ani dwuznaczności, zwraca uwagę tylko na zalety. Służąca Doryna opisuje swojemu panu luksusowy tryb życia, jaki prowadzi Tartuffe, jego obżarstwo i lenistwo – Orgonowi nie przeszkadza to jednak rozczulać się nad swoim powiernikiem.

Groteskową postacią jest również sam Tartuffe. Jego hipokryzja jest niezwykle płytka i łatwa do rozszyfrowania. Potrafi w ciągu jednej chwili zmienić się ze „świętoszka” w człowieka, który uwodzi żonę swojego gospodarza. Mówi: „wcale ten nie grzeszy, kto grzeszy w sekrecie”. Tartuf na moralność powołuje się wtedy, kiedy jest mu to na rękę, natomiast nie spełnia dobrych uczynków, kiedy są one wskazane – nie chce doprowadzić do pogodzenia Orgona z synem, ponieważ nie lubi Damisa.

„Świętoszek” zwraca również uwagę z powodu precyzyjnej intrygi. Orgon chce zbliżyć do siebie Tartuffe’a, wydając za niego córkę Mariannę. Tartuffe ma zamiar uwieść żonę Orgona, Elmirę, zaś pokojówka Doryna pragnie doprowadzić do ślubu Marianny i zakochanego w niej Walerego. Plan Doryny, by Elmira skłoniła Tartuffe’a do zrezygnowania z ożenku spala na panewce z powodu Damisa. Brat Marianny donosi Orgonowi o niecnych zamiarach Tartuff’a – Orgon woli jednak dać wiarę powiernikowi, niż synowi. Elimira doprowadza do zdemaskowania fałszu Tartuff’ea – jednak ten triumfuje, bowiem Orgon przepisał na niego swój dom i powierzył mu obciążające dokumenty. Gdyby nie interwencja królewska, dzieło kończyłoby się smutno, przedstawiając triumf oszusta.

Molier osiągnął niezwykłą rzecz. Przedstawił galerię interesujących, zabawnych postaci, biorących udział w interesującej intrydze. Jednocześnie te środki nie służą wyłącznie pustej rozrywce, niosą bowiem ważne przesłanie moralne. Trudno się więc dziwić, że autor „Świętoszka” uchodzi za jednego z najwybitniejszych komediopisarzy w dziejach.

Rozwiń więcej

Losowe tematy

Lekarz – zawód czy posłannictwo?...

Zawód lekarza to jedna z najbardziej interesujących profesji. Nieustannie styka się on ze śmiercią ratuje ludzi przed chorobami i przynosi im ulgę w cierpieniu –...

Niezapomniana przygoda - opowiadanie...

Nigdy nie sądziłam że niezapomniana przygoda przytrafi mi się podczas drogi do szkoły. Od zawsze przecież chodziłam tą samą ścieżką przez las. Jednak do ostatniej...

Czy bohaterów „Dywizjonu 303”...

Arkady Fiedler w swojej książce „Dywizjon 303” nazywa polskich pilotów biorących udział w bitwie o Anglię współczesnymi rycerzami. Porównanie...

Czy kultura polska jest kulturą...

Odpowiedź na pytanie czy kultura polska jest kulturą o cechach mieszczańskich nie jest odpowiedzią łatwą. Można bowiem w polskiej kulturze dostrzec elementy twórczości...

Sens przypowieści biblijnych

Zazwyczaj gdy mowa o Biblii mamy na myśli jedną książkę. Gdy chodzi o formę fizyczną będziemy mieli rację – Pismo Święte to najczęściej jeden obszerny tom....

„Jądro ciemności” - znaczenie...

Tytuł „Jądro ciemności” ma znaczenie symboliczne. Po pierwsze odnosi się do Afryki jako kontynentu czarnych ludzi – w sensie dosłownym – ale również...

Biedota w „Lalce” – opracowanie...

„Lalka” Bolesława Prusa jest dziełem w którym ukazana została szczegółowa panorama polskiego społeczeństwa. Co charakterystyczne dla powieści...

Motyw vanitas w literaturze i sztuce...

Słowo „vanitas” to po łacinie „marność”. Przez wieki najpopularniejszym językiem w jakim czytano Pismo Święte była bowiem łacina – i właśnie...

O czym mówią moje książki nocą...

„Książka nie jest tak fajna jak film!” – powiedział ostatnio mój kolega. „W filmie widzisz co robią bohaterowie słyszysz jak rozmawiają....