Unikalne i sprawdzone teksty

Oda do turpistów – interpretacja i analiza

Wiersz Juliana Przybosia „Oda do turpistów” pochodzi z 1962 roku. Stanowi on krytykę młodych poetów, zafascynowanych tytułowym turpizmem – tzn. estetyką brzydoty, rozkładu (np. Grochowiak).

Forma wiersza stanowi element owej krytyki. Po pierwsze, utwór parodiuje „Odę do młodości” Adama Mickiewicza. Ma to tym większe znaczenie, że autor „Pana Tadeusza” przypisywał młodości potężną moc, natomiast Przyboś zarzuca młodym autorom błahość i wtórność. Zręcznie też parodiuje ich własny styl – wersy „Ody do turpistów” odwołują się do estetyki makabreski. Przyboś decyduje się na ten krok, by tym mocniej ukazać zasadność swoich zarzutów –udowadnia, że nie wynikają one bynajmniej z zazdrości o „wenę” młodych. Wręcz przeciwnie, starszy poeta ukazuje łatwość, z jaką przychodzi czerpanie z estetyki turpizmu. Łatwość nad wyraz zwodniczą.

Przyboś mówi wprost o młodości „postarzałej o lat sto”, krytykując zarówno przybieranie przez młodych poetów szat zgorzkniałych starców, jak i ich wtórność. Twierdzi, że wersy śmierci, mięsie i rozkładzie mogły szokować w czasach, gdy Charles Baudelaire publikował „Kwiaty zła” – ale obecnie (tzn. w latach sześćdziesiątych), nie robią wrażenia na najbardziej konserwatywnej publiczności.

Waszej, pokorni wyjadacze resztek
zastraszająco wspaniałego Ścierwa
Charlesa Baudelaire'a!
Nawet na własną śmietniczkę Was nie stać...

Pod koniec utworu Przyboś wprost wzywa młodych kolegów do zmiany twórczych przyzwyczajeń:

Zmykajcie! Zarządzam niniejszym
deratyzację Waszych wierszy.
Deratyzacja odnosi się oczywiście do szczurów, które – jako stworzenia kojarzone z rozkładem – odpowiadały turpistycznej wrażliwości. Przyboś kpił nawet z „Pegaza-Szczura”.

Wiersz „Oda do turpistów” jest więc bardzo interesującym przykładem parodii, która stanowi zarazem istotny głos publicystyczny w sprawie jakości polskiej poezji. Ponad sześćdziesięcioletni poeta udowadniał w nim młodszym kolegom, że potrafi być równie brutalni jak oni – i stawiał przed nimi wyzwanie: czy oni będą potrafili być równie błyskotliwi i twórczy?

Forma utworu:
– apostrofa
– wykrzyknienie
– nieregularny układ rymów

Rozwiń więcej

Losowe tematy

Hymn do Nirwany – interpretacja...

„Hymn do Nirwany” Kazimierza Przerwy-Tetmajera wyraża młodopolski dekadentyzm zwątpienie w sens istnienia oraz fascynację ezoteryką i innymi niż chrześcijański...

Powracająca fala – opracowanie...

Geneza czas i miejsce akcji Akcja utworu dzieje się w miejscowości która nie została w żaden sposób nazwana. Czytelnik ma okazję dowiedzieć się że mieści...

Solaris – streszczenie problematyka...

Streszczenie Przybysz Psycholog Kris Kelvin - główny bohater powieści - przybywa na pokładzie Prometeusza na stację Solaris. Opuściwszy statek dzięki specjalnej...

Lew – streszczenie i interpretacja...

Streszczenie Cezar dał znak. Chrześcijanie zbili się w grupę gdyż z lochu dobiegały już przerażające odgłosy wydawane przez wygłodzone lwy. Ludzie wstali z miejsc...

Mit o Orfeuszu i Eurydyce - opracowanie...

Interpretacja Mit o Orfeuszu i Eurydyce jest przede wszystkim opowieścią o niezwykłej miłości której nie przerywa nawet śmierć. Zrozpaczony Orfeusz gotów...

Hamlet – streszczenie plan wydarzeń...

Streszczenie Akt pierwszy Scena I „Hamlet” rozpoczyna się sceną mającą miejsce przed zamkiem. Dwóch strażników - Bernardo i Francisko - wymienia...

Obmyślam świat – interpretacja...

„Obmyślam świat” to autotematyczny wiersz Wisławy Szymborskiej w którym autorka dokonuje refleksji nad samym procesem powstawania poezji. Najbardziej lapidarną...

Tren XIV - interpretacja i analiza...

Tren XIV przynosi kolejny raz w cyklu odwołanie do mitologii greckiej. Poeta zastanawia się gdzie są wrota do krainy podziemia które przekroczył Orfeusz. Tak jak mityczny...

U nas w Auschwitzu – streszczenie...

Streszczenie Tadek zostaje wysłany na kurs dla sanitariuszy do Oświęcimia. Pobyt poza obozem upaja bohatera i jego towarzyszy. Chce również przesłać list ukochanej...