„Sonet szalony” Leopolda Staffa to wiersz pochodzący z tomu „Ptakom niebieskim” (1903). Jest on wyrazem filozofii pochwały życia i twórczej wolności. Sonet prezentuje również bliską Staffowi koncepcję poezji.
Podmiotem tekstu jest sam poeta, który wypowiada się w pierwszej osobie liczby pojedynczej. Wiersz stanowi próbę samookreślenia – podmiot dokonuje metaforycznej autoprezentacji. Przedstawia się po pierwsze jako „włóczęga, król gościńców” – mamy zatem do czynienia z figurą podróżnika i metaforą życia jako drogi. Po drugie poeta określa się mianem „pijaka słońca” oraz „zwycięzcy słotnych burz, wichrów i niepogody”. Oznacza to, że propaguje on pozytywny stosunek do świata, dostrzega przede wszystkim jego jasną stronę, której symbolem jest słońce; przezwycięża zaś wszelkie przeciwności losu (wichry i niepogodę).
Atrybutami owego podróżnika są kij, płaszcz i dziurawa sakwa, nawiązujące do biblijnych psalmów. Metaforyka tekstu jest zaś zaczerpnięta z porządku natury: poeta przywołuje elementy przyrody podkreślające urodę życia: niebo pełne gwiazd, kwiaty, krzew jabłeczny. Okazuje się, że podmiot podróżuje jednak nie tylko po drogach i bezdrożach, ale przede wszystkim w krainie własnej wyobraźni. Wskazują na to metafory takie, jak np. „kwiat marzenia” czy „owoc swobody”, podkreślający artystyczną kondycję osoby mówiącej.
Dominującą cechą lirycznego włóczęgi jest beztroska, nadzieja i niedbałość o przyziemne rzeczy. Sam przypisuje sobie lekkomyślność, którą jednak wartościuje pozytywnie. Nazywa ją „płochą weselnicą” i „psotnicą; utratę mądrości traktuje zaś jako szczęście. Poeta podkreśla zatem, że w najważniejsze jest zachowanie dystansu wobec samego siebie i unikanie zbytniej powagi. Człowiek powinien dać sobie szansę na beztroskę i nadzieję.
Staff dynamizując tekst licznymi czasownikami i wykrzyknieniami oraz budując wskazane obrazy poetyckie, nawiązuje wyraźnie do idei elan vital Henri Bergsona, czyli twórczej siły napędzającej człowieka do życia i twórczości. Podkreśla, że człowiek powinien kierować się przede wszystkim wewnętrzną intuicją, a nie rozsądkiem. To właśnie ona zapewnia mu wolność i zamienia życie w ciekawą przygodę.
Geneza „Iliadzie” przypisuje się autorstwo Homera mimo iż jest to kwestia sporna. Jest ona prawdopodobnie dziełem które poprzedza „Odyseję”...
Autorstwo i czas powstania Utwór o incipicie „Posłuchajcie bracia miła...” znany też pod tytułami: „Lament (Plankt) świętokrzyski” oraz „Żale...
Bohaterem bajki Ignacego Krasickiego „Pan i pies” jest tytułowe zwierzę. Sam właściciel nie pojawia się bezpośrednio w utworze dowiadujemy się tylko o jego...
Księga I. Mór. Gniew. Gniew Achillesa który wywołany jest sporem z królem Agamemnonem naczelnym wodzem wyprawy wojsk achajskich przeciwko Troi to główny...
„Gawęda o miłości ziemi ojczystej” Wisławy Szymborskiej to wiersz należący do liryki patriotycznej. Poetka wyraża w nim zachwyt nad pięknem rodzinnego kraju...
Streszczenie Królestwo niebieskiego porównane jest do człowieka który siał dobre nasiona. Jednakże w nocy jego nieprzyjaciel nasiał chwastów pomiędzy...
Geneza czas i miejsce akcji Powieść ukazała się w roku 1911 wcześniej publikowana była w odcinkach na łamach prasy. Czas akcji przedstawionej w utworze to lata 1884 –...
Geneza „Kolumbowie rocznik 20” to najsłynniejsza z powieści Romana Bratnego. Dzieło to doczekało się w swoim czasie statusu kultowego i dało nazwę całemu...
Wiesz Franciszka Karpińskiego „Do Justyny. Tęskność na wiosnę” należy do najbardziej znanych przykładów polskiej XVIII-wiecznej liryki miłosnej. W...
