Narracja w „Chłopach” | wypracowanie

W „Chłopach” Władysława Reymonta mamy do czynienia z narracją charakterystyczną dla powieści modernistycznej. Jej główną cechą jest synkretyzm stylistyczny. Występuje tu narrator stylizowany z jednej strony na realistę, w tekście pojawiają się bowiem drobiazgowe opisy, np. domu Boryny, wesela Macieja z Jagną czy samej panny młodej. Z drugiej strony narrator nosi cechy wsiowego gaduły, choćby w opisie lanego poniedziałku lub opowiadaniach Rocha.

Bardzo ważną funkcję odgrywa w tym wypadku dialektyzacja języka, czyli naśladowanie wiejskiej gwary. Zjawisko to w „Chłopach” ma szczególny charakter, autor nie stosuje bowiem np. mazurzenia, aby nie zakłócać odbioru powieści, stosuje natomiast wyrażenia i elementy gwarowe charakterystyczne dla różnych regionów Polski. Dzięki dialektyzacji Reymont pokazuje koloryt lokalny, a z drugiej strony mitologizuje chłopskie życie.

Jeszcze inne cechy narracji „Chłopów” odsłaniają fragmenty z widocznym wpływem poetyki impresjonizmu, czyli głównie opisy przyrody, wschodów i zachodów słońca czy żniw. Narrator bywa także naturalistą, np. w scenach zbiorowych wystąpień chłopów oraz symbolistą. Symboliczne znaczenie mają w powieści choćby takie rekwizyty, jak krzyż na drodze do Lipiec, kosa, woda czy ścięcie pierwszego łanu zboża.

Narrator „Chłopów” wciela się zatem w różne role, w zależności od sytuacji i tego, co ma do przekazania. Zdaniem Kazimierza Wyki, jest na przemian gawędziarzem, realistą i młodopolskim stylizatorem.