Wiersz „Przedśpiew” Leopolda Staffa pochodzi z tomu „Gałąź kwitnąca” (1908). Tekst stanowi poetyckie credo artysty. Poeta wypowiada się w nim bowiem na temat roli poezji, ale także powołania każdego człowieka. Podmiot tekstu mówi w pierwszej osobie liczby pojedynczej, jest to poeta, który określa siebie za pomocą długiej, kunsztownej peryfrazy: „czciciel gwiazd i mądrości”, „miłośnik ogrodów”, „wyznawca snów i piękna”.
Już w tych pierwszych słowach wiersza widać, że Staff odwołuje się do dwóch porządków: natury i kultury. Bliski jego poetyckiej myśli jest antyk ze swoją wielką filozofią i pochwałą piękna. Poeta to niejako wybraniec bogów, powiada Staff, jednak nie oznacza to, że los oszczędza mu goryczy i smutku. Wręcz przeciwnie, podmiot podkreśla wyraźnie:
Znam gorycz i zawody, wiem, co ból i troska,
Złuda miłości, zwątpień mrok, tęsknot rozbicia
Właśnie owe doświadczenie uprawniają poetę do stworzenia własnej filozofii, którą jest bezwarunkowa pochwała życia. Podmiot podkreśla, że jego los polega na nieustannej wędrówce. Osoba mówiąca to zatem homo viator – wieczny podróżnik zadziwiony światem i jego naturą. Droga zostaje przywołana w wierszu jako metafora życia, natomiast metaforą dobrych i złych doświadczeń jest dzban, w którym mieszczą się wino i łzy.
W wierszu dochodzą do głosu akcenty chrześcijańskie. Podmiot głosi bowiem franciszkańską pochwałę życia, wyrażającą się w zespoleniu z każdą najmniejszą cząstką przyrody. Ponadto Staff wyraźnie propaguje antyczną filozofię stoicyzmu, naucza bowiem, że „w łzach” należy widzieć „słodycz smutną”, a „dobroć chorą w grzechu”. Mówi również o sobie, iż jest „pogodny mądrym smutkiem i wprawny w cierpieniu”. Łączenie owych sprzecznych elementów życia wyraża za pomocą efektownych oksymoronów.
Wiersz stanowi zatem wykładnię poetyckiej koncepcji Staffa. Uważa on mianowicie, że rolą poety jest głoszenie piękna świata i propagowanie franciszkańskiej idei miłości. Poeta powinien również uświadamiać, iż szczęście i cierpienie stanowią nieodłączne składniki życia, dlatego najważniejsze jest zachowanie postawy uczuciowej równowagi w każdych okolicznościach.
Streszczenie Ballada „To lubię” rozpoczyna się zwrotem do Maryli. Jest ona zachęcana do spojrzenia na piękny krajobraz. Na skraju lasu znajduje się cerkiew w...
Jan Kochanowski jak przystało na renesansowego humanistę zatopiony był w kulturze starożytnej. Oddziaływała na niego między innymi filozofia stoicka. Stoicy zalecali odnajdywanie...
Wacław Potocki łączył działalność artystyczną z udaną karierą polityczną. Na niwie państwowej osiągnął m.in. godności sędziego grodzkiego bieckiego oraz podczaszego...
„Hymn do miłości ojczyzny” Ignacy Krasicki zaprezentował w 1774 roku. Był to jego dość późny (autor miał już 40 lat) debiut literacki. Utwór...
Delfinę Potocką i Zygmunta Krasińskiego połączyło prawdziwe uczucie. Para poznała się w Neapolu w 1838 r. Szybko narodziła się między nimi szczególna więź...
Wielu autorów polskiego renesansu przedstawiało wieś jako swego rodzaju ziemski raj. Życie na wsi miało być dalekie od złudnego blichtru i zepsucia wielkiego świata...
Opracowanie „Oda do młodości” to powstały w 1820 roku utwór który bywa nazywany manifestem romantycznym. Powstała na przełomie epok oda pokazuje...
Streszczenie „Balladyna” Słowackiego poprzedzona została listem dedykacyjnym który autor zaadresował do Zygmunta Krasińskiego. Nadawca przytacza zasłyszaną...
„Julia czyli Nowa Heloiza” Jana Jakuba Rousseau należała do najpopularniejszych dzieł XVIII wieku. Książka ukazała się w 1761 roku i w ciągu czterdziestu...