Powieść Jana Jakuba Rousseau ukazała się po raz pierwszy w 1761 roku pod tytułem „Lettres de deux amans habitans d'une petite ville au pied des Alpes” („Listy dwojga kochanków mieszkańców małego miasteczka u stóp Alp”). Tytuł ów w późniejszych... Więcej »
Więcej »„Julia czyli Nowa Heloiza” Jana Jakuba Rousseau należała do najpopularniejszych dzieł XVIII wieku. Książka ukazała się w 1761 roku i w ciągu czterdziestu lat miała około siedemdziesięciu wydań – drukarze zaś mieli nie nadążać z przygotowywaniem kolejnych egzemplarzy.... Więcej »
Więcej »Geneza „Kubuś Fatalista i jego Pan” Diderota ukazał się w całości w 1796 roku już po śmierci autora jednak wcześniej czytelnicy francuscy i niemieccy poznali fragmenty utworu. W 1785 roku tłumaczenia części dzieła podjął się sam Goethe który należał do admiratorów... Więcej »
Więcej »Streszczenie dzieła Diderota „Kubuś Fatalista i jego pan” należy do zadań trudnych z powodu specyficznej szkatułkowej konstrukcji opowieści. Głównym wątkiem jest droga tytułowych bohaterów do wsi gdzie żyć ma rzekomy nieślubny syn szlachcica (Pana). Jednocześnie... Więcej »
Więcej »Geneza czas akcji „Kandyd” jest utworem w którym Wolter polemizuje z teoriami Gottfrieda Wilhelma Leibniza mówiącymi iż nasz świat jest najlepszym z możliwych a każde zło jakie ma miejsce czemuś służy. Poglądy Leibniza reprezentuje nauczyciel tytułowego bohatera... Więcej »
Więcej »Streszczenie Tytułowy Kandyd mieszka w posiadłości baronów de Thunder-ten-tronckh w niemieckiej Westfalii. Nie znamy jego pochodzenia być może jest nieprawym synem arystokraty. W zamku pobiera nauki od filozofa Panglossa zwolennika optymistycznej tezy iż nasz świat jest najlepszym z możliwych... Więcej »
Więcej »Dzieło Jana Potockiego należy do najwybitniejszych powieści okresu Oświecenia – nie tylko polskiego ale światowego. Potocki spisywał „Rękopis znaleziony w Saragossie” w ostatnim dwudziestoleciu swojego życia. Nie przypisywał specjalnego znaczenia owej książce która... Więcej »
Więcej »Pełen tytuł omawianej książki Stanisława Staszica to „Przestrogi dla Polski z teraźniejszych politycznych Europy związków i z praw natury wypadające przez pisarza Uwag nad życiem Jana Zamoyskiego”. Wydana została anonimowo w 1790 roku. Warto zwrócić uwagę na tę... Więcej »
Więcej »„Pieśń Legionów Polskich we Włoszech” znana także jako „Mazurek Dąbrowskiego” została napisana w lipcu 1797 roku na terenie Włoch. Autorem słów był Józef Wybicki zaś autora melodii nie udało się ustalić – być może mamy do czynienia z... Więcej »
Więcej »„Pieśń o Narodzeniu Pańskim” Franciszka Karpińskiego stanowią część tomu „Pieśni nabożne” opublikowanego w 1792 roku. Szybko zyskała ona popularność i do dzisiaj funkcjonuje jako kolęda. Pierwsza strofa oparta jest na kilku wyraźnych kontrastach. Bóg się... Więcej »
Więcej »Wiesz Franciszka Karpińskiego „Do Justyny. Tęskność na wiosnę” należy do najbardziej znanych przykładów polskiej XVIII-wiecznej liryki miłosnej. W życiu poety ważną rolę odegrały kobiety o tym imieniu (słynne „trzy Justyny”) chociaż z żadną nie udało... Więcej »
Więcej »W literaturze XVIII-wiecznej wielką popularność zdobył motyw zakochanych pasterzy (pojawiający się już wcześniej). Życie wiejskie przedstawiano jako arkadyjski ideał a arystokratki wyobrażały sobie siebie w roli pastereczek wzdychających do pastuszków – oczywiście te wyobrażenia... Więcej »
Więcej »W 1789 roku francuski wynalazca Jean-Pierre Blanchard odbył nad Warszawą lot balonem. Wydarzenie to zainspirowało Adama Naruszowicza do napisania ody – z dzisiejszego punktu widzenia może się wydawać nieco komiczne że utwór pod tytułem „Balon” ma sławić możliwości... Więcej »
Więcej »Streszczenie Akcja „Powrotu posła” dzieje się w trakcie Sejmu Wielkiego. Utwór rozpoczyna się od rozmowy służących którzy komentują bohaterów i ich charaktery. Z wielką krytyką spotyka się postać Szarmanckiego – „sowizdrzała" kombinatora i uwodziciela.... Więcej »
Więcej »Geneza „Powrót Posła" został napisany w trakcie trwania Sejmu Wielkiego (1788-1792) konkretnie w 1790 roku. Wystawiony rok później spotkał się z dużym odzewem i zdobył olbrzymią popularność. Pod dość schematyczną intrygą obyczajową Niemcewicz zmieścił interesujący... Więcej »
Więcej »„Hymn do miłości ojczyzny” Ignacy Krasicki zaprezentował w 1774 roku. Był to jego dość późny (autor miał już 40 lat) debiut literacki. Utwór z miejsca zdobył popularność i zaskarbił Krasickiemu szacunek koneserów poezji i patriotów. Wiersz stał... Więcej »
Więcej »Geneza Powieść stanowi dziś prawdopodobnie najpopularniejszy gatunek literacki więc często jesteśmy skłonni zapominać o tym że pojawiła się stosunkowo niedawno. Prawdopodobnie dojrzałość w skali europejskiej powieść osiągnęła wraz z „Don Kichotem” Cervantesa (XVI w.)... Więcej »
Więcej »Streszczenie Powieść Ignacego Krasickiego podzielona jest na trzy części odpowiadające kolejnym etapom życia głównego bohatera (a zarazem narratora) Mikołaja. Pierwsza z nich opowiada o jego dzieciństwie i młodości – służy krytyce staropolskiego sposobu życia (utracjuszostwo... Więcej »
Więcej »Geneza „Monachomachia” została napisana przez Ignacego Krasickiego między 1776 a 1778 rokiem. W 1778 roku została wydana jednak bez podania autora (wydanie utworu pod nazwiskiem Krasickiego miało miejsce dopiero w 1802 roku już po śmierci autora). „Monachomachia” jest... Więcej »
Więcej »Streszczenie „Monachomachia” jest oświeceniową krytyką wad stanu duchownego – tym bardziej interesującą że napisaną przez wysokiego dygnitarza kościelnego (Krasicki został nawet arcybiskupem). Utwór dzieje się w miasteczku nad którym dominują klasztory: Było... Więcej »
Więcej »W satyrze „Małżeństwo” Ignacy Krasicki roztrząsa tematy wydawałoby się dość egzotyczne jak na osobę jego pokroju – musimy pamiętać w końcu że był osobą duchowną i nawet dość wysoko wspiął się w hierarchii kościelnej (ostatecznie został arcybiskupem). W omawianym... Więcej »
Więcej »Palinodia oznacza po grecku utwór odwołujący wcześniejsze oskarżenia. Taki tytuł nosi satyra Ignacego Krasickiego w której pozornie odwołuje on zarzuty jakie w innych utworach stawiał swoim współczesnym. Oczywiście jak na naszego biskupa przystało owo odwołanie jest... Więcej »
Więcej »Satyra Ignacego Krasickiego „Świat zepsuty” pozbawiona jest elementów komicznych. To ostra krytyka współczesnego poecie społeczeństwa polskiego które zagubiło dobre obyczaje i obywatelskie cnoty. Na początku Krasicki wyjaśnia co skłania go do zabrania głosu... Więcej »
Więcej »Satyra „Żona modna” Ignacego Krasickiego opowiada o szlachcicu Piotrze. Spotyka on swojego znajomego który gratuluje mu że udało mu się ożenić. Piotr nie sprawia jednak wrażenia szczególnie szczęśliwego a na pytanie skąd taki nastrój opowiada dotychczasową... Więcej »
Więcej »W satyrze „Pijaństwo” Ignacy Krasicki wykpiwa przywary swoich rodaków. Utwór jest dialogiem dwóch przyjaciół. Jeden z nich ledwo chodzi i żali się iż mu dokucza ból głowy okrutny. Dalej wyjaśnia skąd ten stan. Na początek świętował imieniny... Więcej »
Więcej »Adresatem satyry Ignacego Krasickiego „Do króla” jest Stanisław August Poniatowski. Możemy to poznać nie tylko po tym że to on rządził Polską w czasach biskupa-poety ale również po niektórych szczegółach biograficznych podanych w utworze (młody wiek... Więcej »
Więcej »Satyry Ignacego Krasickiego do dzisiaj cieszą się uznaniem krytyków a także czytelników. Prawdopodobnie są one obok bajek najpopularniejszą częścią spuścizny biskupa-poety. Krasicki odczytywał swe utwory satyryczne między innymi w czasie słynnych obiadów czwartkowych... Więcej »
Więcej »W bajce „Filozof i chłop” Ignacego Krasickiego ukazane zostają dwie postacie. Pierwszą z nich jest tytułowy filozof „mędrzec” co bardzo wiele myślał więcej jeszcze gadał. Dowiaduje się on o drugim mędrcu który ma mieszkać poza miastem na wsi – udaje... Więcej »
Więcej »W bajce „Mądry i głupi” Ignacy Krasicki przywołuje znany temat literacki tzn. skontrastowanie głupoty i mądrości. O bohaterach nie wiemy nic więcej poza tym że reprezentują te cechy – równie dobrze rozmowy mogłyby toczyć upersonifikowana mądrość z upersonifikowaną... Więcej »
Więcej »Bajka Ignacego Krasickiego „Człowiek i zdrowie” jest smutną uwagą nad bezmyślnością z jaką ludzie traktuję swoje ciała. W utworze przedstawione zostaję dwie postacie – człowiek który oczywiście oznacza wszystkich ludzi i zantropomorfizowane zdrowie. Bohaterowie... Więcej »
Więcej »Bohaterem bajki Ignacego Krasickiego „Pan i pies” jest tytułowe zwierzę. Sam właściciel nie pojawia się bezpośrednio w utworze dowiadujemy się tylko o jego czynach (dwukrotne obicie psa). Krasicki opisuje dwie noce z życia jednego psa. Pierwszej nocy czując zbliżającego się... Więcej »
Więcej »Bajka Ignacego Krasickiego „Słowik i szczygieł” oferuje krótki ale dosadny komentarz dotyczący działań artystów a być może każdego człowieka który coś tworzy. W utworze rozmawiają ze sobą dwa ptaki – słowik i szczygieł. Słowiki to ptaki znane z... Więcej »
Więcej »Bohaterem bajki „Czapla ryby i rak” Ignacego Krasickiego jest tytułowy ptak. Czapla to już wiekowe zwierzę i nie potrafi zdobywać pokarmu w normalny sposób (Czapla stara jak to bywa Trochę ślepa trochę krzywa) – grozi jej więc śmieć z głodu. Jednak jest ona zmyślnym... Więcej »
Więcej »W utworze „Dewotka” Ignacy Krasicki wykpiwa fałszywą pobożność. Oto widzimy kobietę oddającą się modlitwie. Służąca krzątająca się wokoło robi coś co jest nie w smak jej pani – więc ta nie przerywając modłów zaczyna ją bić. Ciosy wymierza dokładnie w... Więcej »
Więcej »Bajka „Lew i zwierzęta” Ignacego Krasickiego przedstawia spotkanie wszystkich zwierząt na naradzie u lwa – stworzenia uznawanego powszechnie za ich króla. W trakcie owego spotkania rozpoczyna się dyskusja która cecha jest u zwierząt najważniejsza. Pada wiele argumentów... Więcej »
Więcej »„Jagnie i wilcy” Ignacego Krasickiego należy do tych bajek w których przesłanie umieszczone jest już na początku utworu natomiast dalsza jego część służy jego wyjaśnieniu. Bohaterami utworu są jagnię i dwa wilki. Zwierzątko najwyraźniej zabłądziło w lesie odłączywszy... Więcej »
Więcej »„Kruk i lis” Krasickiego porusza temat pojawiający się również w innych bajkach (np. w „Szczur i kot”). Mianowicie utwór dotyczy zapatrzenia w siebie i podatności na pochlebstwo. Zwierzęta i ich rozmowa zaczerpnięte zostały z bajek Ezopa. Na początku przytoczona... Więcej »
Więcej »Bohaterem bajki „Szczur i kot” Ignacego Krasickiego jest tytułowy gryzoń. Akcja dzieje się w czasie mszy świętej – szczur wszedł na ołtarz i przechwala się swoim krewnym: "Mnie to kadzą" - rzekł hardzie do swego rodzeństwa. Szczur jednak zaczyna krztusić się dymem kadziła.... Więcej »
Więcej »Utwór Ignacego Krasickiego „Ptaszki w klatce” jest bardzo krótki (zaledwie cztery wersy) ale o kunszcie autora świadczy iż w tak niewielu słowach zawarł tyle emocji i tak głęboką myśl. Bajka przedstawia rozmowę dwóch ptaków (czyżyków). Jeden... Więcej »
Więcej »Utwór Ignacego Krasickiego „Wstęp do bajek” otwiera wydany w 1779 roku tom „Bajki i przypowieści”. Wiersz ma formę wyliczenia – wymienione zostają przypadki które przeczą znanym stereotypom. I tak Krasicki mówi że był szewc co nigdy nie korzystał... Więcej »
Więcej »Geneza „Rok 1984” to powieść Georga Orwella opublikowana w 1949 roku. Orwell był lewicowcem całe życie wyznającym ideały socjalistyczne. Jednak w czasie hiszpańskiej...
Wacław Potocki łączył działalność artystyczną z udaną karierą polityczną. Na niwie państwowej osiągnął m.in. godności sędziego grodzkiego bieckiego oraz podczaszego...
„Alchemik” to powieść która potwierdziła pozycję Paulo Coehlo na rynku literackim. Mimo negatywnych głosów krytyki wielu ludzi bardzo ceni rady...
Pieśń XX („Miło szaleć kiedy czas po temu”) łączy refleksję nad życiem charakterystyczną dla poważniejszych utworów Kochanowskiego z dowcipem i „biesiadnym”...
Dawno temu przed wiekami ziemie polskie były grabione przez okrutnych bezlitosnych Tatarów. Kraków również znajdował się w poważnym niebezpieczeństwie....
Geneza Kazimierz Moczarski był oficerem Armii Krajowej. Formacja ta stała się obiektem prześladowań przez strony powojennych władz komunistycznych. Moczarski został aresztowany...
Streszczenie Są lata 70 – te XX w. Do Zachodniego Berlina przeprowadza się właśnie młoda Niemka – piętnastoletnia Christiane F. która zamieszkuje wraz...
Streszczenie „Antygona” Sofoklesa rozpoczyna się od rozmowy sióstr Antygony i Ismeny o decyzji Kreona. Stwierdził on bowiem że jeden z ich braci Polinejkes...
W 1568 roku Mikołaj Rej opublikował tzw. „Zwierciadło” utwór łączący fragmenty wierszowane i prozę. Prozą właśnie spisana została jego część...